Πιο αναλυτικά, η πρόσκληση αυτή, αφορά στη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων σε μια περίοδο κατά την οποία αφενός έχει σημάνει συναγερμός σε όλη τη χώρα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και αφετέρου κάποιες περιοχές έρχονται αντιμέτωπες με ζητήματα που αφορούν στην ποιότητα του πόσιμου νερού.
Στόχος 300.000 ωφελούμενοι
Οι ειδικοί στόχοι τους οποίους θα πρέπει να καλύπτουν οι προτάσεις που θα υποβληθούν είναι η παροχή νερού για ανθρώπινη κατανάλωση (άντληση, επεξεργασία, υποδομές αποθήκευσης και διανομής, μέτρα αποδοτικότητας, παροχή πόσιμου νερού), καλύπτοντας την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας.
Παράλληλα, μέσω της πρόσκλησης αυτής έχουν οριστεί ποσοτικοί στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν. Εκτός από τον κεντρικό, αυτόν της υλοποίησης επενδύσεων για τη βελτίωση της ποιότητας του πόσιμου νερού και εξοικονόμησης του, ύψους 6 εκατ. ευρώ, οι στόχοι είναι:
- Ο πληθυσμός που θα ωφελείται από τις ανάλογες παρεμβάσεις βιώσιμης διαχείρισης του πόσιμου ύδατος ανέρχεται σε 300.000 άτομα.
- Το μήκος των νέων ή αναβαθμισμένων σωλήνων για τα συστήματα διανομής των δημόσιων δικτύων ύδρευσης θα φτάνει τα 168 χιλιόμετρα.
- Ο πληθυσμός συνδεδεμένος σε βελτιωμένο δημόσιο δίκτυο ύδρευσης εκτιμάται σε 160.000 άτομα.
Ο ακριβής προϋπολογισμός της συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης, ο οποίος διατίθεται για την ένταξη πράξεων, ανέρχεται σε 17.548.000 ευρώ.
Το πλαίσιο των επενδύσεων
Μέσω της πρόσκλησης που εξέδωσε η Περιφέρεια, τίθεται ένα συνολικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα κινηθούν οι επενδύσεις. Όπως αναφέρεται, οι επενδύσεις στον τομέα των υδάτων θα βασίζονται σε έναν ολιστικό και οικονομικά αποδοτικό σχεδιασμό που θα αντιμετωπίσει ανάγκες όπως το πόσιμο νερό, τα λύματα, τα όμβρια ύδατα, τη διαχείριση της ιλύος, την επαναχρησιμοποίηση νερού, την ψηφιοποίηση, την έξυπνη μέτρηση, την τηλεμετρία, την ενεργειακή απόδοση και την ευαισθητοποίηση του κοινού. Ως εκ τούτου, η διαμόρφωση των έργων θα πρέπει να αποτελεί μέρος ενός περιεκτικού και ολοκληρωμένου σχεδιασμού κάθε παρόχου υπηρεσιών ύδατος και να βασίζεται σε ένα βιώσιμο και μακροπρόθεσμο επιχειρησιακό σχέδιο.
Τα κριτήρια αξιολόγησης για την ένταξη των έργων
Μέχρι την ολοκλήρωση των ολιστικών επιχειρησιακών σχεδίων, η ένταξη έργων θα πραγματοποιείται βάσει μεθοδολογίας, η οποία περιλαμβάνει κριτήρια που θα αξιολογούν -μεταξύ άλλων- τον σχεδιασμό και την πληρότητα των έργων, την ύπαρξη ανάλυσης εναλλακτικών επιλογών και την τιμολογιακή πολιτική του εκάστοτε παρόχου ύδατος.
Υπάρχει δυνατότητα τροποποίησης των κριτηρίων και του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των έργων, από την Εθνική Αρχή Συντονισμού ΕΣΠΑ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πιθανή τροποποίηση, πάντως, θα πραγματοποιηθεί με σκοπό την διασφάλιση, ότι οι αναγκαίες υποδομές θα υλοποιούνται απρόσκοπτα, αλλά και για την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης λειτουργικότητας και βιωσιμότητάς των υποδομών αυτών.
Σε ποιους απευθύνεται η πρόσκληση
Δυνητικοί δικαιούχοι που μπορούν να καταθέσουν φάκελο αξιολόγησης με προτεινόμενα έργα, ώστε να ενταχθούν και να λάβουν χρηματοδότηση από το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι:
- Δήμοι της ΠΚΜ
- Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης - Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ),εντός των ορίων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ)
- Η Εταιρεία Ύδρευσης - Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Παγίων (Ε.Υ.Α.Θ. ΠΑΓΙΩΝ),
- Η Εταιρεία Ύδρευσης - Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) Α.Ε., όπως και φορείς που έχουν υπογράψει προγραμματική σύμβαση με τους παραπάνω δυνητικούς δικαιούχους.
Η αξιολόγηση των προτάσεων θα πραγματοποιηθεί από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος ή εναλλακτικά τον Ενδιάμεσο Φορέα, σε δύο στάδια:
α) Πληρότητα και επιλεξιμότητα πρότασης.
β) Αξιολόγηση των προτάσεων ανά ομάδα κριτηρίων.
Σύμφωνα με ειδικούς, το μεγάλο πρόβλημα της λειψυδρίας σε εθνικό επίπεδο και ο δημόσιος διάλογος που έχει ξεκινήσει για την εξεύρεση λύσης ή λύσεων, απαιτεί συνολικό κεντρικό σχεδιασμό, εξασφάλιση υψηλών κονδυλίων και υλοποίηση έργων υποδομής που θα διασφαλίσουν επάρκεια υδάτινων πόρων, ικανών για τη λειτουργία του παραγωγικού ιστού και του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος έχει άμεση εξάρτηση από το νερό, αλλά και επάρκεια πόσιμου ύδατος για τις ανάγκες των πολιτών. Η παραπάνω δράση είναι μια από τις πολλές που δρομολογούνται και θα υλοποιηθούν προς την κατεύθυνση αυτή, σε πανελλαδικό επίπεδο και στην Κεντρική Μακεδονία. Ωστόσο, ο κώδωνας του κινδύνου χτυπά και μάλιστα πολύ δυνατά, καθώς απαιτείται άμεση κινητοποίηση. Για την αντιστροφή της κατάστασης, χρειάζεται εκτός από τα έργα και η συμβολή όλων για τη μείωση της κατανάλωσης νερού και κυρίως της σπατάλης πολύτιμων υδάτινων πόρων. Το συγκεκριμένο γεγονός το επισημαίνουν ειδικοί και αρμόδιοι, σε κάθε τόνο και σε κάθε ευκαιρία.
