Το πρόβλημα αποτελεί μόνιμο πονοκέφαλο για πολλούς δημάρχους οι οποίοι αναγνωρίζουν πως απαιτούνται έργα υποδομής και αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης του νερού και χτες άκουσαν με ενδιαφέρον τον κυβερνητικό σχεδιασμό. Ωστόσο περιμένουν να ενημερωθούν αναλυτικά για τις προθέσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά το καμπανάκι που «χτύπησε» ο αρμόδιος υπουργός, Σταύρος Παπασταύρου. «Η χώρα μας είναι 19η στον κόσμο σε κίνδυνο λειψυδρίας και η Αττική και η Θεσσαλονίκη βρίσκονται στο επίκεντρο της κρίσης» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παπασταύρου στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ ξετυλίγοντας το πλέγμα των δράσεων που σχεδιάζει η κυβέρνηση.
Ένα σημαντικό κομμάτι του σχεδιασμού αφορά τη Θεσσαλονίκη και τη Χαλκιδική καθώς, μεταξύ άλλων, στο σχέδιο των 7 αξόνων, προβλέπεται η γεωγραφική επέκταση της ΕΥΑΘ και σε άλλες περιοχές όπως στη Χαλκιδική, ενώ παράλληλα στην αρμοδιότητα της Εταιρείας θα περάσει και η άρδευση. Επίσης σχεδιάζεται αναδιάρθρωση των Δημοτικών Εταιρειών Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), ενώ η λειψυδρία, η υφαλμύρωση των υδάτων και η ερημοποίηση των άλλοτε γόνιμων εδαφών βρίσκονται στο επίκεντρο διαρκούς έρευνας εκ μέρους της επιστημονικής κοινότητας που «ακτινογραφεί» τα προβλήματα ανά περιοχή και προτείνει λύσεις οι οποίες όμως προϋποθέτουν μελέτες (δηλαδή… χρόνο) και χρήμα.
Πολύγυρος: Ο δήμος των 22.000 κατοίκων και οι ανάγκες για 700.000
Ο συναγερμός έχει σημάνει εδώ και καιρό στη Χαλκιδική όπου το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι εντονότερο τα καλοκαίρια αφενός λόγω της κλιματικής αλλαγής και της μείωσης των βροχοπτώσεων και αφετέρου λόγω του τουρισμού. Ο πληθυσμός δεκαπλασιάζεται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο δοκιμάζοντας τις αντοχές των υποδομών, ενώ σε κάποιες περιοχές παράλληλα με τις αυξημένες ανάγκες σε πόσιμο νερό λόγω της τουριστικής κίνησης «τρέχουν» και οι ανάγκες της άρδευσης όπως συμβαίνει στον δήμο Πολυγύρου.
«Αυτό μας φέρνει κάθε χρόνο αντιμέτωπους με το πρόβλημα, καθώς στο τέλος του καλοκαιριού είμαστε πάρα πολύ οριακά», επισήμανε στα Μακεδονικά Νέα ο δήμαρχος Πολυγύρου, Γιώργος Εμμανουήλ ο οποίος από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τη διοίκηση του δήμου έθεσε στις προτεραιότητές του το ζήτημα της διαχείρισης του νερού με στόχο την εξασφάλιση της επάρκειας.
«Στον Δήμο Πολυγύρου έχουμε έναν προγραμματισμό για τα έργα που απαιτούνται προκειμένου να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το θέμα της λειψυδρίας, αλλά το ζήτημα που προκύπτει αφορά στη χρηματοδότηση τους, κάτι που προφανώς θα μπορούσε να γίνει με την υποστήριξη της ΕΥΑΘ», είπε ο κ. Εμμανουήλ ο οποίος αγωνιά για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών της περιοχής καθώς ο Δήμος Πολυγύρου των περίπου 22.000 κατοίκων χρειάζεται για την άρδευση νερό που θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες μιας πόλης 700.000 κατοίκων! Και αυτό διότι έχει περισσότερα από 2 εκατομμύρια αρδευόμενα ελαιόδεντρα που χρειάζονται πάνω από 40 εκατ. κυβικά νερού ετησίως.
Ολιστικό πλάνο στην Κασσάνδρα
«Εμείς έχουμε το πλάνο μας και έως το τέλος του έτους θα είμαστε έτοιμοι σε ωριμότητα μελετών για την ολιστική διαχείριση των υδάτων και των λυμάτων», τόνισε στα Μακεδονικά Νέα ο δήμαρχος Κασσάνδρας Ηρακλής Λειβαδιώτης, ο οποίος, πάντως, δεν θέλει να σχολιάσει τις χτεσινές ανακοινώσεις όσον αφορά στην επέκταση της ΕΥΑΘ στη Χαλκιδική, καθώς όπως τονίζει ο ίδιος δεν έχει επίσημη ενημέρωση γι αυτόν τον σχεδιασμό.
Η Κασσάνδρα των 16.700 κατοίκων που βλέπει τον πληθυσμό της «να ξεπερνά τις 300.000 ακόμη και τις 500.000 τον Ιούλιο και τον Αύγουστο» ευελπιστεί στην επίλυση των προβλημάτων με την υλοποίηση του ολιστικού project που έχει καταρτίσει, ενώ παράλληλα εκτελούνται μικρά έργα τα οποία, σύμφωνα με τον κ. Λειβαδιώτη, φαίνεται πως είχαν ήδη θετικό αποτύπωμα το φετινό καλοκαίρι με τον περιορισμό των διακοπών νερού για λίγες ώρες και μόνο σε κάποιες περιοχές οι οποίες βρίσκονται εκτός σχεδίου.
Ο συναγερμός… ήχησε νωρίς στη Θέρμη
«Πάνω» από το πρόβλημα είναι ο δήμος Θέρμης ήδη από τη δεκαετία του ‘90 και έχει ήδη προχωρήσει στη λήψη μέτρων για τη λειψυδρία. Παρ’ όλα αυτά η κλιματική αλλαγή «χτύπησε» το 2024 και αυτήν την περιοχή με τις εικόνες που έκαναν τον γύρο του διαδικτύου αποτυπώνοντας την «εξαφάνιση» μέρους της τεχνητής λίμνης να σοκάρουν.
«Εξαιτίας των έγκαιρων παρεμβάσεών μας η περιοχή του δήμου Θέρμης δεν αντιμετωπίζει προβλήματα επάρκειας νερού, ούτε για άρδευση, ούτε για ύδρευση. Εντούτοις, η ανομβρία που παρατηρήθηκε το 2024 εξαιτίας της οποίας λιγόστεψαν τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες, δεν επιτρέπει εφησυχασμό. Γι' αυτό εξακολουθούμε και παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη του υδροφόρου ορίζοντα και είμαστε έτοιμοι να λάβουμε και άλλα μέτρα σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη», επανέλαβε στα Μακεδονικά Νέα ο δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος.
Αντικατάσταση δικτύων στον Λαγκαδά
«Το παγκόσμιο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και η μείωση των βροχοπτώσεων έχουν επίδραση στη μείωση της στάθμη των γεωτρήσεων στον Λαγκαδά», επισημαίνει η δήμαρχος Λαγκαδά, Νίκη Ανδρεάδου η οποία έχει θέσει σε τροχιά υλοποίησης σειρά έργων αρχής γενομένης από τα έργα αντικατάστασης του δικτύου ύδρευσης στην πόλη του Λαγκαδά με τον σχεδιασμό να μην μένει μόνο εκεί αλλά να έχει και συνέχεια σε άλλες περιοχές.
Σύμφωνα με την δήμαρχο Λαγκαδά υπάρχει επάρκεια νερού για την υδροδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων ωστόσο τα δίκτυα είναι απαρχαιωμένα και απαιτούνται επενδύσεις για τη διασφάλιση της βέλτιστης ποιότητας του νερού.
Ειδικά σε ό,τι αφορά το θέμα της Κορώνειας που… εξαφανίζεται υπογραμμίζει ότι η επίλυση του προβλήματος ξεπερνά τις δυνατότητες μιας δημοτικής αρχής, ενώ δίνει έμφαση στην ανάγκη δημιουργίας υποδομών (πχ αποχετευτικών δικτύων και βιολογικών καθαρισμών) σε κάποιους οικισμούς που θα περιορίσουν τις επιπτώσεις στη λίμνη από την «ανθρωπογενή επιβάρυνση». Πρόκειται όμως για μεγάλα έργα που απαιτούν χρηματοδοτήσεις από το κράτος.
Αναφερόμενος στα περί συγχωνεύσεων των ΔΕΥΑ η Νίκη Ανδρεάδου τονίζει πως η ΔΕΥΑ Λαγκαδά διεκδικεί το αυτοδιοίκητο και την ανεξάρτητη λειτουργία της, καθώς «αναβαθμίζεται συνεχώς και έχει μια συνεχή βελτίωση σε όλες τις παραμέτρους και στα οικονομικά της. Έχει αποκτήσει διαχειριστική επάρκεια, έχει αυξήσει το προσωπικό της στην κατηγορία ΠΕ και μπορει πλέον να σταθεί αξιοπρεπώς». Και περιμένει να υλοποιηθεί η δέσμευση για την αλλαγή στην τιμή μονάδας της κιλοβατώρας με την οποία επιβαρύνεται η ΔΕΥΑ «και η οποία είναι τριπλάσια με την τιμή που χρεώνεται στον Δήμο»
Οι λύσεις δεν είναι άπειρες
«Οι λύσεις δεν είναι άπειρες, είναι συγκεκριμένες», είπε ο Καθηγητής Υδρογεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Βουδούρης σχολιάζοντας τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χτες και αφορούν κυρίως την υδροδότηση της Αθήνας. Ο ίδιος αναμένει να δει τις λεπτομέρειες που αφορούν στην επέκταση της ΕΥΑΘ και σε άλλες περιοχές πέραν της Θεσσαλονίκης αλλά και για το πώς θα λειτουργήσει ο σχεδιασμός για τις ΔΕΥΑ που έχει ήδη συναντήσει αντιδράσεις από δημάρχους.
Για τη Θεσσαλονίκη εκτιμά πως οι ανάγκες θα καλύπτονται εφόσον δεν συνεχιστεί η παρατεταμένη ανομβρία, καθώς πέραν του Αλιάκμονα -«κατά το ήμισυ»- υπάρχουν και οι πηγές του Αραβησσού. Εκτιμά πάντως πως για κάποιες περιοχές –όπως η Περαία- είναι μονόδρομος η ένταξη στο δίκτυο της ΕΑΥΘ, ενώ σε κάποιες άλλες απαιτούνται τοπικές λύσεις όπως για παράδειγμα το Φράγμα του Χαβρία στη Χαλκιδική.
Απομίμηση... λίμνης η Κορώνεια
Ο κ. Βουδούρης ανησυχεί για τη μείωση της στάθμης των λιμνών –που τροφοδοτούνται κυρίως από το νερό της βροχής και τους χειμάρρους που καταλήγουν σε αυτές- και ειδικότερα της Κορώνειας η οποία στερεύει. «Πέρασα πριν από 10 μέρες από την Κορώνεια και είναι απομίμηση… λίμνης. Η επιφάνειά της έχει μειωθεί αλλά η Βόλβη είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση και οικολογικά», είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Υδρογεωλογίας στα Μακεδονικά Νέα.
Να σημειωθεί πάντως πως η κυβέρνηση έχει προγραμματίσει ήδη σειρά έργων για την ορθότερη διαχείριση των υδάτινων πόρων στη Βόρεια Ελλάδα. . Στις τρεις Περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδας (Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία – Θράκη και Δυτική Μακεδονία) που δεν εξαιρούνται του κανόνα και η μειωμένη ποσότητα νερού γίνεται όλο και πιο αισθητή, έχουν ολοκληρωθεί 78 έργα που αφορούν την ύδρευση και 16 έργα για την άρδευση.
Πιο αναλυτικά, όπως έχουν ήδη γράψει τα Μακεδονικά Νέα, στην Κεντρική Μακεδονία (ΠΚΜ) όσον αφορά την ύδρευση έχουν ολοκληρωθεί 68 έργα, στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη (ΠΑΜΘ) 6 και στη Δυτική Μακεδονία (ΠΔΜ) 4. Για τον τομέα της άρδευσης έχουν ολοκληρωθεί αντίστοιχα 5 έργα στην ΠΚΜ, 5 στην ΠΑΜΘ επίσης 5 και στην ΠΔΜ 6.
Επίσης στις τρεις περιφέρειες βρίσκονται στο στάδιο εξέλιξης 286 έργα που αφορούν την ύδρευση και 78 την άρδευση.
Ανά περιφέρεια, 107 έργα ύδρευσης υλοποιούνται στην Κεντρική Μακεδονία, 118 στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη και 61 στη Δυτική Μακεδονία. Τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη ώστε να βοηθήσουν τον πρωτογενή τομέα στο θέμα της άρδευσης είναι 44 στην ΠΚΜ, 21 στην ΠΑΜΘ και 13 στην ΠΔΜ.
