«Είμαστε σε μία περίοδο που τη βλέπουμε με σκεπτικισμό, γιατί δεν υπάρχουν πολλά οικονομικά περιθώρια για επενδύσεις. Ωστόσο, ακόμα και όσοι έχουν τη δυνατότητα, διστάζουν να κάνουν το μεγάλο βήμα. Εκεί πρέπει κι εμείς να παίξουμε έναν καθοριστικό ρόλο», δήλωσε μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ξάνθης, κα. Μαριάνθη Μαλλιαρουδάκη.
Ο επιχειρηματικός χάρτης της Ξάνθης
Το Επιμελητήριο Ξάνθης αριθμεί σήμερα 5.363 ενεργά μέλη. Από αυτά, οι εμπορικές επιχειρήσεις είναι 1.735, οι μεταποιητικές 1.667 και οι επιχειρήσεις υπηρεσιών 1.960.
Η χρονιά του 2024 είχε καταγραφεί ως ορόσημο δημιουργίας νέων επιχειρήσεων, ειδικά στο εμπόριο, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει δυναμική που μπορεί να αναζωογονηθεί με τα κατάλληλα εργαλεία. Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία του Επιμελητηρίου, 385 συνολικές επιχειρήσεις έκαναν εγγραφή την περασμένη χρονιά εκ των οποίων οι 104 ήταν μεταποιητικές, οι 82 εμπορικές και 199 υπηρεσιών. Στον αντίποδα, οι διαγραφές ήταν λιγότερες καθώς διεγράφησαν 57 μεταποιητικές επιχειρήσεις, 90 εμπορικές και 83 υπηρεσιών. Για το 2025, νέες εγγραφές έχουν κάνει 85 μεταποιητικές, 89 εμπορικές και 147 υπηρεσιών, δηλαδή συνολικά 321 επιχειρήσεις.
Οι προτάσεις του Επιμελητηρίου για τη στήριξη των ΜμΕ
Το Επιμελητήριο Ξάνθης καταθέτει μια σειρά από προτάσεις που αφορούν τόσο το εθνικό όσο και το τοπικό επίπεδο. Μεταξύ αυτών είναι η μείωση ΦΠΑ σε βασικά αγαθά για ενίσχυση της κατανάλωσης, η νέα ρύθμιση για αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών και ασφαλιστικών εισφορών σε πολλές δόσεις, μέτρα για τη μείωση της φοροδιαφυγής όπως το ψηφιακό πελατολόγιο, το οποίο σύντομα θα επεκταθεί σε περισσότερους κλάδους.
«Η μείωση της φοροδιαφυγής θα έχει ως αποτέλεσμα και μείωση των φορολογικών συντελεστών. Είναι πολύ βασικό να καταλάβει ο πολίτης ότι η φορολογική ελάφρυνση μπορεί να έρθει μόνο μέσα από τη δίκαιη κατανομή των βαρών», επισήμανε η κα. Μαλλιαρουδάκη.
Γεωοικονομικά πλεονεκτήματα και εμπόδια
Η γεωγραφική θέση της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα, με προοπτική να εξελιχθεί σε κέντρο εμπορικής διαμεσολάβησης. Η διεύρυνση της ζώνης Σένγκεν και η ένταξη της Βουλγαρίας ενισχύουν τις ευκαιρίες, ωστόσο τα προβλήματα παραμένουν, σύμφωνα με την πρόεδρο:
-Γραφειοκρατία στα τελωνεία με την Τουρκία, που οδηγεί τους εμπόρους να επιλέγουν τις πιο εύκολες διόδους μέσω Βουλγαρίας.
-Μαζική είσοδος εμπορευμάτων μέσω Βουλγαρίας, παρακάμπτοντας δασμούς και ΦΠΑ, κάτι που προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό για τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Το Επιμελητήριο ζητά την άμεση αποστολή ελεγκτικών κλιμακίων στα σύνορα με τη Βουλγαρία, για την αποτροπή φαινομένων παρεμπορίου και λαθρεμπορίου.
Αναπτυξιακός νόμος: εργαλείο με στρεβλώσεις
Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος θεωρείται επίσης κομβικό εργαλείο στήριξης της επιχειρηματικότητας, αλλά, σύμφωνα με το Επιμελητήριο, υπάρχουν στρεβλώσεις που καθιστούν δυσχερή την εφαρμογή του στις ακριτικές περιοχές. «Προτάσεις έως 1 εκατ. ευρώ πλέον κατατίθενται κεντρικά και όχι στις περιφέρειες, αυξάνοντας τον διαχειριστικό φόρτο. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Θράκης πρέπει να ανταγωνιστούν επιχειρήσεις με χαμηλότερο μεταφορικό κόστος και καλύτερες υποδομές», εξήγησε η κα Μαλλιαρουδάκη ενώ πρόσθεσε ότι ο ελάχιστος προϋπολογισμός επενδύσεων για ειδικά καθεστώτα σε νομούς όπως ο Έβρος, η Ξάνθη και η Ροδόπη είναι 2 εκατ. ευρώ, ποσό απαγορευτικό για τις περισσότερες τοπικές επιχειρήσεις.
«Με αυτά τα δεδομένα, κινδυνεύει να μη στηριχθεί ουσιαστικά η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Χρειάζεται κατανομή πόρων ειδικά για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης», σημείωσε η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ξάνθης.
Υποδομές: το μεγάλο έλλειμμα
Παράλληλα, η έλλειψη βασικών υποδομών αποτελεί κρίσιμο εμπόδιο για την ανάπτυξη καθώς δεν υπάρχει σιδηροδρομική σύνδεση με τη Θράκη, ενώ η Εγνατία Οδός χρειάζεται άμεση συντήρηση. Επιπλέον, το αεροδρόμιο της Καβάλας δεν διαθέτει πρωινή και απογευματινή πτήση προς Αθήνα, με αποτέλεσμα οι επιχειρηματίες της Ξάνθης, Δράμας και Καβάλας να εξαναγκάζονται να ταξιδεύουν σε Θεσσαλονίκη ή Αλεξανδρούπολη για να φτάσουν στην πρωτεύουσα. «Το αυξημένο μεταφορικό κόστος μειώνει την ανταγωνιστικότητα και δυσκολεύει την έγκριση επενδυτικών προτάσεων από την περιοχή», πρόσθεσε η κα Μαλλιαρουδάκη.
Επίσης, η υφαλμύρωση στην πεδιάδα της ανατολικής Ξάνθης καθιστά αναγκαία την επίσπευση του αρδευτικού έργου στον Νέστο, που έχει ξεκινήσει αλλά προχωρά αργά.
Η επιχειρηματική κουλτούρα και η εξωστρέφεια
Παρά τις δυσκολίες, το Επιμελητήριο επενδύει στη δημιουργία κουλτούρας εξωστρέφειας και συνεργασίας. «Οι εξαγωγές απαιτούν συνέχεια, συνέπεια και εμπλουτισμό προϊόντων ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικά. Εδώ μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τους επιχειρηματίες και να συνεργαστούμε με το Πανεπιστήμιο που δείχνει πλέον έντονη διάθεση εξωστρέφειας», σημείωσε η κα. Μαλλιαρουδάκη.
Η Ξάνθη ήδη εξάγει κρασιά, αλουμίνια, ξύλινες κατασκευές, κρέατα και αλλαντικά σε Ευρώπη, ΗΠΑ και τρίτες χώρες. Η πρόκληση είναι να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων ώστε να καλύπτονται οι αυξημένες ανάγκες των διεθνών αγορών.
Τουρισμός: περιορισμοί και δυνατότητες
Η Ξάνθη δεν είναι κλασικός τουριστικός προορισμός, αλλά παρουσιάζει αυξανόμενη επισκεψιμότητα. Το πρόβλημα είναι η έλλειψη ξενοδοχειακών κλινών, καθώς πολλά καταλύματα έχουν κλείσει τα τελευταία χρόνια ενώ έχουν αναπτυχθεί τα καταλύματα τύπου Airbnb. H περιοχή προσανατολίζεται στον θεματικό και γαστρονομικό τουρισμό, που δεν απαιτεί μαζικές υποδομές αλλά μπορεί να δημιουργήσει σταδιακά νέα δυναμική. Στην ευρύτερη περιοχή, προορισμοί όπως η Θάσος, η Καβάλα και η Αλεξανδρούπολη δείχνουν τον δρόμο με ικανοποιητικές επιδόσεις.
Το ανθρώπινο δυναμικό και η «διαρροή» εργατικών χεριών
Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί η φυγή εργατικού δυναμικού, κυρίως από τον ορεινό όγκο της Ξάνθης, σε χώρες του εξωτερικού. «Βλέπουμε τα χωριά να αδειάζουν. Τα καλύτερα χέρια έχουν φύγει και το έλλειμμα εργατικού δυναμικού είναι τεράστιο. Πρέπει να βρούμε τρόπους να τους ξαναφέρουμε πίσω», ανέφερε η πρόεδρος. Η έλλειψη προσωπικού επιβαρύνει περαιτέρω τις τοπικές επιχειρήσεις, περιορίζοντας τη δυνατότητα ανάπτυξης.
Η σημασία των συνεργασιών
Η πρόεδρος του Επιμελητηρίου υπογράμμισε τη σημασία της συνέργειας ανάμεσα σε επιχειρήσεις, Περιφέρεια, Πανεπιστήμιο και άλλους φορείς. «Μόνο με συνεργασίες και συμπληρωματικά μπορούμε να προχωρήσουμε. Δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. Πρέπει όλοι μαζί να δράσουμε για να καλύψουμε τα κενά και να ξεπεράσουμε τον φαύλο κύκλο της μιζέριας», είπε χαρακτηριστικά.
Στοίχημα η περιφερειακή ανάπτυξη
Η Ξάνθη βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Από τη μία, αντιμετωπίζει σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα —υποδομές, εργατικό δυναμικό, αθέμιτος ανταγωνισμός— και από την άλλη διαθέτει πλεονεκτήματα που μπορούν να την καταστήσουν κέντρο εξωστρέφειας και καινοτομίας.
Το ζητούμενο, σύμφωνα με το Επιμελητήριο Ξάνθης, είναι να υπάρξει συντονισμένη πολιτική βούληση και στήριξη, ώστε να αξιοποιηθεί το παραγωγικό δυναμικό της περιοχής. Η μείωση της γραφειοκρατίας, η στοχευμένη εφαρμογή του αναπτυξιακού νόμου και η επένδυση στην εξωστρέφεια αποτελούν τα κλειδιά για μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης.
