Πρόκειται για τον βασικό «χάρτη» των τεχνικών παρεμβάσεων του δήμου για το επόμενο έτος, ο οποίος αποτυπώνει τόσο έργα που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη όσο και νέες ενδείξεις που ανοίγουν τον δρόμο για δημοπρατήσεις τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με την εισήγηση των αντιδημάρχων Τεχνικών Έργων και Βιώσιμης Κινητικότητας Πρόδρομου Νικηφορίδη, Αστικής Ανάπτυξης και Πολεοδομίας Δήμητρας Αγκαθίδου, Περιβάλλοντος, Αστικού Πρασίνου και Αστικής Πανίδας Βασίλη Διαμαντάκη και Καθαριότητας, Ανακύκλωσης και Κλιματικής Προστασίας Γιώργου Δημαρέλου, το Τεχνικό Πρόγραμμα περιλαμβάνει 131 έργα και μελέτες, με προϋπολογισμό 69,3 εκατ. ευρώ για το έτος 2026. Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που εντάσσονται στον πολυετή σχεδιασμό του δήμου ανέρχεται σε 287 εκατ. ευρώ, με ορίζοντα υλοποίησης έως το 2029.
Συνεχιζόμενα έργα και νέες ενδείξεις
Από τα 131 έργα του Προγράμματος, 44 είναι συνεχιζόμενα, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 55 εκατ. ευρώ, και αφορούν συμβάσεις που είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε σε φάση ολοκλήρωσης ή σύναψης σύμβασης. Παράλληλα, 87 έργα και μελέτες εγγράφονται ως νέες ενδείξεις, με προϋπολογισμό 14,4 εκατ. ευρώ για το 2026, ποσό που αντιστοιχεί στις πρώτες αναγκαίες δαπάνες για την εκκίνησή τους.
Τα ποσά που εγγράφονται στο Τεχνικό Πρόγραμμα αφορούν τις δαπάνες που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν εντός του 2026 και δεν ταυτίζονται με τον συνολικό προϋπολογισμό κάθε έργου, ο οποίος κατανέμεται στα επόμενα έτη βάσει των συμβατικών χρονοδιαγραμμάτων.
Οι οκτώ άξονες παρεμβάσεων του Τεχνικού Προγράμματος
Οι παρεμβάσεις κατανέμονται σε οκτώ κατηγορίες - στόχους, που καλύπτουν το σύνολο των καταγεγραμμένων αναγκών του δήμου Θεσσαλονίκης. Η ιεράρχηση των έργων θα καθοριστεί από τις προτεραιότητες της διοίκησης, σε συνάρτηση με την ωριμότητα των μελετών, τις προθεσμίες των χρηματοδοτικών εργαλείων και τη στελέχωση των υπηρεσιών, με πρόβλεψη αναλογικής κατανομής σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες και έμφαση σε παραμελημένες γειτονιές.
1. Εμβληματικές αναπλάσεις
Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται έργα αστικών αναπλάσεων μεγάλης κλίμακας με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, που αποσκοπούν στην ανάδειξη της Θεσσαλονίκης του 21ου αιώνα, με έμφαση στον δημόσιο χώρο, τη βιώσιμη κινητικότητα, την ιστορική κληρονομιά και τη σύνδεση της πόλης με το φυσικό της περιβάλλον.
Περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η ανάπλαση του άξονα και της πλατείας Αριστοτέλους, η ανάπλαση της πλατείας Διοικητηρίου, η ανάπλαση της πλατείας Δημοκρατίας και της ευρύτερης περιοχής, η κατασκευή ξύλινου ντεκ επί πασσάλων στην παλιά παραλία, η βιοκλιματική αναβάθμιση της πλατείας Ελευθερίας και η ανάπλαση του ιστορικού άξονα Αγίας Σοφίας (από Τσιμισκή έως Λεωφόρο Νίκης).
2. Έργα στις γειτονιές
Η κατηγορία περιλαμβάνει έργα που αφορούν καθημερινές ανάγκες και αιτήματα των κατοίκων, με παρεμβάσεις μικρής και μεσαίας κλίμακας σε όλες τις γειτονιές του δήμου.
Εντάσσονται, ενδεικτικά, η συντήρηση και βελτίωση παιδικών χαρών, οι παρεμβάσεις αστικής αναζωογόνησης σε 10 εμπορικούς δρόμους, ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την επέκταση της πλατείας Αγίου Σπυρίδωνα Τριανδρίας, οι εργασίες αποκατάστασης στατικής αντοχής σε αθλητικές εγκαταστάσεις, η αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου οθωμανικών κρηνών στην Άνω Πόλη, η περιβαλλοντική αναβάθμιση της παλιάς Λαχαναγοράς – Δυτικός Αρχαιολογικός Περίπατος, η διάνοιξη και κατασκευή νέων οδών σε εφαρμογή του σχεδίου πόλεως, ο σχολικός δακτύλιος Αναξίμανδρου, Βεργίνας και Νικάνωρος και η περιβαλλοντική και κυκλοφοριακή αναβάθμιση της συνοικίας Σαράντα Εκκλησιών.
3. Έργα ανθεκτικής πόλης
Πρόκειται για έργα που ενισχύουν την ανθεκτικότητα των υποδομών και τη λειτουργικότητα της πόλης, με παρεμβάσεις σε οδούς, πεζοδρόμια, φωτισμό, δημοτικά και πολιτιστικά κτίρια, καθώς και σε τομείς ασφάλειας, καθαριότητας και ανακύκλωσης.
Στην κατηγορία εντάσσονται, μεταξύ άλλων, η ανακατασκευή πεζοδρομίων σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες, οι επείγουσες εργασίες αποκατάστασης βατότητας οδοστρωμάτων, οι επισκευές υποδομών ηλεκτροφωτισμού, οι εργασίες συντήρησης του Πολιτιστικού Κέντρου Τούμπας, η συντήρηση στεγάστρων των αγορών Βλάλη και Βατικιώτη, η μελέτη αποκατάστασης της Βίλας Μορντώχ, η μελέτη ενίσχυσης και λειτουργικής αναβάθμισης της πεζογέφυρας Μεγάλου Αλεξάνδρου, η επικαιροποίηση της οριζόντιας και κατακόρυφης σήμανσης, οι ασφαλτοστρώσεις βασικών αρτηριών, η συντήρηση της Νέας Παραλίας, η κατασκευή θυλάκων κάδων και η δημιουργία Ολοκληρωμένου Πράσινου Σημείου.
4. Έργα με περιβαλλοντικό πρόσημο
Εδώ εντάσσονται παρεμβάσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης για την Κλιματική Αλλαγή και αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας, τη βιώσιμη κινητικότητα, την αύξηση του αστικού πρασίνου και την προστασία φυσικών οικοσυστημάτων.
Περιλαμβάνονται οι εκτεταμένες φυτεύσεις και παρεμβάσεις αστικού πρασινισμού, τα έργα διευθέτησης και οριοθέτησης των ρεμάτων Δόξης και Ορτανσίας, οι ενεργειακές αναβαθμίσεις σχολικών μονάδων (28ο Γυμνάσιο, 24ο και 36ο Δημοτικά Σχολεία, 50ό Νηπιαγωγείο), καθώς και οι παρεμβάσεις ενίσχυσης του ποδηλατικού τουρισμού και βιώσιμης αστικής ανάπτυξης στην παραλιακή ζώνη από το Μέγαρο Μουσικής έως την περιοχή Σοφούλη.
5. Έργα σχολικής στέγης
Το Τεχνικό Πρόγραμμα περιλαμβάνει εκτεταμένο πλέγμα παρεμβάσεων για τη σχολική στέγη, με έργα ανέγερσης νέων σχολικών μονάδων, μεταστεγάσεις, συντηρήσεις και αναβαθμίσεις υφιστάμενων κτιρίων.
Ενδεικτικά περιλαμβάνονται η μεταστέγαση του 89ου Δημοτικού Σχολείου, των 28ου - 29ου Νηπιαγωγείων και του 56ου Νηπιαγωγείου, η ανέγερση Λυκείου στα Τροχιοδρομικά, η συντήρηση σχολικών κτιρίων και αυλών σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες, η στατική ενίσχυση του 54ου Δημοτικού Σχολείου, η ανέγερση του 113ου Νηπιαγωγείου, η αποκατάσταση και ενεργειακή αναβάθμιση του διατηρητέου σχολικού συγκροτήματος Συγγρού, οι παρεμβάσεις στο σχολικό συγκρότημα Ικτίνου, η αποκατάσταση του διατηρητέου σχολείου Κριεζώτου και η υλοποίηση μέτρων πυροπροστασίας σε σχολικές μονάδες.
6. Αξιοποίηση δημοτικής περιουσίας
Περιλαμβάνονται έργα αξιοποίησης δημοτικών ακινήτων για την κάλυψη κοινωνικών αναγκών, όπως η προγραμματική σύμβαση τεχνικής υποστήριξης για την κατασκευή σταθμών αυτοκινήτων, η διαμόρφωση προσωρινών χώρων στάθμευσης, η ανακατασκευή εποπτείων καθαριότητας και η διαμόρφωση γωνιών ανακύκλωσης.
7. Αστικός σχεδιασμός
Στην κατηγορία εντάσσονται πολεοδομικές και κυκλοφοριακές μελέτες, αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί και δράσεις εφαρμογής του ΣΒΑΚ και του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου.
Περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η μελέτη αποτίμησης και αναβάθμισης του παλαιού ποδηλατικού δικτύου, η επικαιροποίηση και αναθεώρηση του ΣΒΑΚ, η αναθεώρηση του σχεδίου του παραδοσιακού οικισμού Άνω Πόλης και εντός Επταπυργίου, καθώς και πολεοδομικές μελέτες εναρμόνισης χρήσεων γης.
8. Κοινωνικές υποδομές
Περιλαμβάνονται έργα που στοχεύουν στην κοινωνική συνοχή και την κάλυψη κρίσιμων κοινωνικών αναγκών, όπως η ανέγερση νέου κτιρίου παιδικού σταθμού και κοινωφελών λειτουργιών στις Σαράντα Εκκλησιές, η ανέγερση εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας στους πρώην στάβλους Παπάφη και η προγραμματική σύμβαση τεχνικής υποστήριξης για την κατασκευή Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών.
Συμπληρωματικές δράσεις και έργα αυτεπιστασίας
Πέραν των έργων και μελετών που εγγράφονται ως δημόσιες συμβάσεις στο Τεχνικό Πρόγραμμα για το 2026, το αναπτυξιακό και κατασκευαστικό πρόγραμμα του δήμου Θεσσαλονίκης συμπληρώνεται από σειρά παρεμβάσεων που υλοποιούνται από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του δήμου με ίδια μέσα.
Σύμφωνα με την εισήγηση, στις δράσεις αυτές περιλαμβάνονται παροχές τεχνικών υπηρεσιών, εκπόνηση μελετών από τις αρμόδιες υπηρεσίες, μελετητική ωρίμανση έργων σε συνεργασία με άλλους φορείς, εργασίες αυτεπιστασίας, καθώς και προμήθειες υλικών και εξοπλισμού. Παράλληλα, στο συνολικό τεχνικό αντικείμενο του δήμου εντάσσονται και έργα που υλοποιούνται μέσω χορηγικών προγραμμάτων.
Όπως επισημαίνεται, οι Τεχνικές Υπηρεσίες του δήμου Θεσσαλονίκης συμμετέχουν επιπλέον σε 17 ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία αφορούν τόσο τη μελέτη όσο και την υλοποίηση παρεμβάσεων στους τομείς των υποδομών, του αστικού περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης, ενισχύοντας τον συνολικό αναπτυξιακό σχεδιασμό του δήμου.
Χρηματοδότηση με διασφαλισμένους πόρους
Το μεγαλύτερο μέρος του Τεχνικού Προγράμματος καλύπτεται από εγκεκριμένες χρηματοδοτήσεις, περιορίζοντας την επιβάρυνση του δημοτικού προϋπολογισμού.
Ποσό 52,9 εκατ. ευρώ προέρχεται από ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα, όπως το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΠΔΕ, το Πράσινο Ταμείο και χρηματοδοτικά εργαλεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, 4,86 εκατ. ευρώ καλύπτονται από τη νέα δανειακή σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό, περίπου 11,6 εκατ. ευρώ, προβλέπεται να καλυφθεί από ίδιους και ανταποδοτικούς πόρους του δήμου.
Όπως επισημαίνεται στην εισήγηση, «το προτεινόμενο Τεχνικό Πρόγραμμα έχει συνταχθεί με βάση τις ρεαλιστικές δυνατότητες χρηματοδότησης των έργων και μελετών που περιλαμβάνει, τις προτεραιότητες της δημοτικής αρχής και τα αιτήματα της κοινωνίας των πολιτών προς το δήμο Θεσσαλονίκης, ενώ θα έχει κυρίως κατασκευαστικό χαρακτήρα λόγω του ύψους των κονδυλίων που διατίθενται για την εκτέλεση των υπογεγραμμένων συμβάσεων, και δευτερευόντως προπαρασκευαστικό, όσον αφορά την ανάθεση και ωρίμανση μελετών προς δημοπράτηση νέων δημοτικών έργων».
