Τελικά, αντί να χορέψουν οι «χαρτογιακάδες των Βρυξελλών», κλαίγαμε εμείς στις ουρές μπροστά από τα ΑΤΜ, μετρώντας… ψιλά.
Σήμερα, με την ψυχραιμία της χρονικής απόστασης από τα γεγονότα εκείνης της δραματικής εποχής, κατά τη διάρκεια της οποίας κορυφώθηκε το κύμα του άκρατου λαϊκισμού που είχε αρχίσει να «φουσκώνει» με τα πρώτα σημάδια της οικονομικής κρίσης, αλλά και της ασφάλειας που μας παρέχει η Ελλάδα του 2025, οφείλουμε να αξιολογούμε τις καταστάσεις εκείνης της εποχής με τη σοβαρότητα που απαιτεί η ανασκόπηση ενός σημείου καμπής για κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδα.
Το 2015 «πληρώσαμε» τις συνέπειες των επιλογών μας
Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, το 2015 κυριαρχούσε ο πολιτικός τυχοδιωκτισμός, η υπονόμευση θεσμών, οι πειραματισμοί χωρίς σχέδιο και η καλλιέργεια της ψευδαίσθησης ότι «υπάρχει άλλος δρόμος» χωρίς κόστος. Το ερώτημα του δημοψηφίσματος, στο οποίο απαντήσαμε όσοι βρεθήκαμε πίσω από το παραβάν και μπροστά από την κάλπη κάλπη, ήταν θολό. Ο ισχυρισμός, δε, ότι το «όχι» δεν θα σήμαινε ρήξη με την Ευρώπη ήταν ψευδεπίγραφος. Το απέδειξε η ιστορία και η στροφή 180 μοιρών που ακολούθησε, με την υπογραφή του τρίτου και σκληρότερου μνημονίου από εκείνους που θα… καταργούσαν τα δυο προηγούμενα με ένα νόμο και ένα άρθρο. Άλλη μια απόδειξη του πόσο επικίνδυνος μπορεί να γίνει ο ανεύθυνος λαϊκισμός όταν από τα έδρανα της αντιπολίτευσης μεταφέρεται στα κυβερνητικά έδρανα.
Πλέον, η συντριπτική πλειοψηφία αποδέχεται ότι η Ελλάδα πλήρωσε ακριβά εκείνη την περιπέτεια. Και δεν είναι μόνο τα capital controls… Ήταν η βαθιά καχυποψία των ευρωπαίων εταίρων, η κατακόρυφη εκτίναξη της αβεβαιότητας στην καθημερινότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Η αγωνία πρώτα για το «σήμερα» γιατί το «αύριο ήταν άλλη ημέρα». Όλα αυτά δεν ήταν… ατυχήματα, αλλά συνέπειες επιλογών.
Η ωριμότητα του σήμερα
Δέκα χρόνια μετά, η ελληνική κοινωνία μοιάζει περισσότερο ώριμη. Απέρριψε διαδοχικά τους εκφραστές των «εύκολων υποσχέσεων», τόσο από δεξιά όσο και από αριστερά και εμπιστεύεται σταθερά τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη Νέα Δημοκρατία, γιατί ξέρει ότι δεν υποσχέθηκαν μαγικές λύσεις. Δεσμεύτηκαν με μια «συμφωνία αλήθειας» με τους πολίτες, την τηρούν και υλοποιούν ένα κυβερνητικό πλάνο σοβαρότητας, μεταρρυθμίσεων και σταθερότητας. Την κρίσιμη περίοδο του 2015 ο ρόλος της Νέας Δημοκρατίας υπήρξε καταλυτικός. Απέναντι στις αυταπάτες και ψευδεπίγραφες διλημματικές αφηγήσεις του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ., εκείνη επέλεξε να υπερασπιστεί με σθένος, συνέπεια και θάρρος την ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας.
Το «Μένουμε Ευρώπη», που τότε λοιδορήθηκε από κάποιους ως «συντηρητικό» ή «συστημικό», υπήρξε στην πραγματικότητα η φωνή της λογικής μέσα σε ένα περιβάλλον απίστευτης δημαγωγίας. Δεν ήταν ένα πολιτικό σύνθημα, μα η έκφραση μιας βαθιάς πεποίθησης ότι η θέση της Ελλάδας είναι και πρέπει να παραμείνει στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Ήταν το επιστέγασμα της άποψης ότι οι όποιες δυσκολίες της κρίσης, όσο σκληρές και αν ήταν, δεν μπορούσαν να είναι διαχειρίσιμες με την Ελλάδα απομονωμένη και εκτός ευρώ.
Οι «σκληρές αλήθειες» είναι καλύτερες από τα «μεγάλα λόγια»
Γι’ αυτό και σήμερα η ΝΔ τολμά να υπερηφανεύεται ότι στάθηκε για ακόμα μια φορά στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Δεν προσπάθησε να «χαϊδέψει αυτιά», αλλά στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, λέγοντας σκληρές αλήθειες. Επέλεξε να στηρίξει την ευρωπαϊκή πορεία της πατρίδας μας, όχι επειδή ήταν «βολικό», αλλά επειδή ήταν σωστό.Το έπραξε γνωρίζοντας πως η στάση αυτή δεν ήταν πολιτικά εύκολη, ούτε χωρίς κόστος. Το πολιτικό κλίμα της εποχής ήταν εχθρικό σε αυτού του είδους τις προσεγγίσεις και η κοινωνία (κουρασμένη, οργισμένη και σε σύγχυση) έψαχνε «ενόχους» και εύκολες λύσεις. Όμως η ιστορία δικαίωσε όσους δεν ενέδωσαν στον πειρασμό του λαϊκισμού. Και η Νέα Δημοκρατία, με τη σταθερή της προσήλωση στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας και τη θεσμική υπευθυνότητα που τη χαρακτηρίζει, απέδειξε ότι το να είσαι «συντηρητικός» στη λογική, δεν σημαίνει να είσαι παθητικός. Στην πραγματικότητα σημαίνει να είσαι στιβαρός και αξιόπιστος.Το απέδειξε στις 7 Ιουλίου του 2019 όταν ανέλαβε την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας. Με ένα σημαντικό πλέγμα παρεμβάσεων, επιβεβαίωσε στην πράξη πως η κυβερνητική ευθύνη δεν είναι απλά «λόγια», αλλά πυξίδα ασφαλούς διακυβέρνησης, γεγονός που της πιστώθηκε και στις εθνικές εκλογές του 2023.
Υπό αυτό το πρίσμα το πάθημα του 2015 υπήρξε για την κοινωνία μας ένα σημείο καμπής. Γιατί, το δημοψήφισμα Τσίπρα ήταν το αποκορύφωμα ενός δρόμου χωρίς λογική, χωρίς σχέδιο και χωρίς ευθύνη, το οποίολειτούργησε ως «αφύπνιση» για την πλειοψηφία των Ελλήνων που επιθυμούσαν τη σταθερότητα, τη σοβαρότητα, τη συνέπεια και όταν ήρθε η ώρα της κάλπης επέλεξαν έναν διαφορετικό τρόπο πολιτικής.
Η Ελλάδα του 2025 δεν έχει καμία σχέση με την Ελλάδα του 2015
Προφανώς η Ελλάδα του 2025 δεν είναι τέλεια. Είναι, όμως, σίγουρα πιο ισχυρή, πιο αξιόπιστη και πιο ασφαλής από την Ελλάδα του 2015. Και αυτό δεν είναι τυχαίο. Είναι αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών που απέφυγαν τον εύκολο δρόμο του θυμικού και επέλεξαν τον δύσκολο αλλά σωστό δρόμο της ευθύνης. Ως εκ τούτου τα γεγονότα του 2015, όσο τραυματικά και αν είναι, πρέπει να μείνουν «ζωντανά» στη συλλογική μας μνήμη. Όχι για να διχάσουν, αλλά για να μας υπενθυμίζουν δυο πράγματα. Πρώτον ότι η δημοκρατία δεν είναι μόνο δικαίωμα, είναι και ευθύνη. Και δεύτερον, πως όταν η πολιτική «παραδίδεται» στον λαϊκισμό, το τίμημα δεν το πληρώνουν οι ηγέτες, το πληρώνει ο λαός. Σε τελική ανάλυση, όταν η ιστορία δεν διδάσκει και αγνοείται, έχει έναν δικό της τρόπο να επαναλαμβάνεται…
