Η στόχευση είναι πολυεπίπεδη καθώς μέσω των κονδυλίων που θα διατεθούν στην Περιφέρεια περιλαμβάνεται, η αναβάθμιση δικτύων διασύνδεσης και υποδομών, η βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, η ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα και της επιχειρηματικότητας, η πράσινη μετάβαση και η στροφή σε Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Μέχρι στιγμής έχουν ολοκληρωθεί 77 έργα, υπόσχεδιασμό βρίσκονται 31 και σε εξέλιξη 264.
Έργα στρατηγικής σημασίας
Η ιδιαίτερη γεωγραφική θέση της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με τη διασυνοριακότητα και την εύκολη πρόσβαση στον γεωπολιτικό χώρο των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης, περιοχές με έντονο ενδιαφέρον για οικονομική επέκταση, την καθιστούν κρίσιμο σημείο διασύνδεσης. Για τον συγκεκριμένο λόγο ανάμεσα στις επενδύσεις στρατηγικής σημασίας που έχουν δρομολογηθεί, περιλαμβάνεται μεγάλος αριθμός έργων οδικής και σιδηροδρομικής δικτύωσης, υψηλού προϋπολογισμού.
Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν τα εξής:
Έργα διασύνδεσης
- Κάθετος άξονας Δράμα - Αμφίπολη (Παλαιοκώμη). Έργο συνολικού προϋπολογισμού 248,5 εκατ. ευρώ. Το έργο περιλαμβάνει τη κατασκευή,λειτουργία και συντήρηση των τμημάτων: Παλαιοκώμη – Μαυρολεύκη μήκους 29.5 χλμ., Μαυρολεύκη – Δράμα μήκους 13.5 χλμ. και 9 ανισόπεδων κόμβων. Επίσης, λειτουργία και συντήρηση του βασικού άξονα Δράμα-Αμφίπολη συνολικού μήκους 43 χλμ. Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας έχει υπογράψει τα τεύχη Πρόσκλησης Υποβολής Δεσμευτικών Προσφορών της B’ Φάσης των Διεθνών Διαγωνισμών. Η εκτιμώμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης του είναι στα τέλη του 2029.
- Αναβάθμιση της υφιστάμενης μονής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Αλεξανδρούπολη –Ορμένιο. Φορέας υλοποίησης του έργου είναι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με χρηματοδοτικό εργαλείο τον Μηχανισμό«Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility- CEF). Ο προϋπολογισμός του ανέρχεται στα 546 εκατ. ευρώ.Η τελευταία έγκριση των 326 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολη – Πύθιο, συμπλήρωσε τη χρηματοδότηση 220 εκατ. ευρώ που είχε εξασφαλιστεί τον Ιούνιο 2024 για το τμήμα Πύθιο – Ορμένιο, εξασφαλίζοντας τους πόρους για τον πλήρη εκσυγχρονισμό της γραμμής από την Αλεξανδρούπολη έως το Ορμένιο.
Το έργο περιλαμβάνει μελέτες και εργασίες της υφιστάμενης μονής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Αλεξανδρούπολη - Πύθιο στα ελληνοτουρκικά σύνορα, συνολικού μήκους 67χλμ και Πύθιο –Ορμένιο στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα,μήκους 47,2χλμ. Αφορά στην αναβάθμιση σε συγκεκριμένες τομές στην υφιστάμενη μονή γραμμή συμπεριλαμβανομένης και της υποδομής για τη νέα διπλή σιδηροδρομική γραμμή, καθώς και της επιδομής μονής γραμμής και στην κατασκευή νέων επιβατικών Σιδηροδρομικών Σταθμών και Στάσεων, καθώς και στην αναβάθμιση υφιστάμενων Στάσεων και Σταθμού. Πρόκειται να αποτελέσει σημαντικό μέρος του προτεινόμενου Διαδρόμου T-K-A-B-V-R (γνωστού ως Sea2Sea) με στόχο τη διασύνδεση του Αιγαίου με τη Μαύρη Θάλασσα και τον Δούναβη. Τέλη 2028 με αρχές 2029 είναι ο ορίζοντας ολοκλήρωσης του.
- Κατασκευή νέας μονής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Τοξότες-Νέα Καρβάλη, με ηλεκτροκίνηση και σηματοδότηση. Με προϋπολογισμένη δαπάνη 193,2 εκατ. ευρώ και φορέα υλοποίησης το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, το συγκεκριμένο έργο λαμβάνει επίσης Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω του CEF. Αφορά,την κατασκευή μονής σιδηροδρομικής γραμμής που περιλαμβάνει εργασίες υποδομής και επιδομής, εργασίες σταθμών και στάσεων, στο τμήμα Νέα Καρβάλη - Τοξότες, μήκους 31,7 χλμ. περίπου. Το έργο αυτό αναμένεται να έχει σημαντική συμβολή στο μεταφορικό έργο καθώς θα επιταχυνθεί η σύνδεση του νέου εμπορευματικού λιμένα Καβάλας με το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας, ενώ ταυτόχρονα προχωρά και η σύνδεση με το δίκτυο των γειτονικών χωρών.
Εντάσσεται στον ευρύτερο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό κατασκευής της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη - Τοξότες, συνολικού μήκους 206 χλμ, και προϋπολογισμού 1,6 δισ. ευρώ, σε νέα νότια χάραξη μέσω Αμφίπολης και Ν. Καρβάλης, με σηματοδότηση, ETCS Level 1 και ηλεκτροκίνηση.
Επάρκεια νερού και στήριξη πρωτογενούς τομέα
Η ενίσχυση του τοπικού οικονομικού περιβάλλοντος, μέσω της στήριξης του πρωτογενούς τομέα, αποτελεί μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού που υλοποιείται στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη. Η υλοποίηση μεγάλων αρδευτικών έργων βρίσκεται σε εξέλιξη, ώστε να δοθεί λύση στην επάρκεια νερού για τον αγροτικό κλάδο.
- Στο παραπάνω πλαίσιο έχουν μπει οι υπογραφές της σύμβασης για το έργο «Μεταφορά και διανομή νερού από τον ποταμό Νέστο στην πεδιάδα της Ξάνθης». Με φορείς υλοποίησης το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και χρηματοδότηση μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), έχει προϋπολογισμό 169,5 εκατ. ευρώ (220,5 πλέον ΦΠΑ).Θα εκτελεστεί από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε., ενώ στη χρηματοδότησή του έχει συμβολή και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους 51 εκατ. ευρώ.
Το συγκεκριμένο έργο αφορά την κατασκευή, των κύριων έργων για τη μεταφορά και διανομή νερού από τον ποταμό Νέστο (υδροληψία από το Νέστο πριν το υφιστάμενο φραγμα Τοξοτών) στην Ανατολική πεδιάδα Ξάνθης, σε πέντε περιοχές συνολικής έκτασης 250 χιλ. στρεμμάτων με σκοπό την άρδευση. των έργων μεταφοράς και διανομής της περιοχής Α2, η οποία είναι μια εκ των πέντε περιοχών στις οποίες έχει διαχωριστεί η πεδιάδα της Ξάνθης.Περιλαμβάνει αρδευόμενες εκτάσεις 57.260 στρεμμάτων (που αποτελούν το 19% της συνολικής έκτασης) και είναι αυτή που παρουσιάζει τα σοβαρότερα προβλήματα υφαλμύρωσης. Στα μέσα του 2028 έχει τεθεί η εκτιμώμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης.
- Ακόμη ένα υψηλού προϋπολογισμού, αλλά και σημαντικού αποτυπώματος για τον πρωτογενή τομέα αρδευτικό έργο είναι το «Φράγμα Ιάσμου», προϋπολογισμού200 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης κ. Χριστόδουλο Τοψίδη, αναμένεται η παράδοση της μελέτης ειδικής οικολογικής αξιολόγησης, η επικαιροποίηση υδρολογικής μελέτης και μελέτης λειτουργικότητας ταμιευτήρα και η επικαιροποίηση περιβαλλοντικών παραμέτρων Βιστωνίδας.
Εφόσον παραδοθούν οι παραπάνω μελέτες και ολοκληρωθεί το πρώτο, απαραίτητο, στάδιο, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την επικαιροποίηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Φράγματος Ιάσμου, η οποία θα χρησιμοποιηθεί για την ένταξη του έργου σε χρηματοδότηση.
Η περιοχή της Ροδόπης, κυρίως το Νοτιοδυτικό τμήμα της αντιμετωπίζει έντονα προβλήματα υφαλμύρωσης, καθώς οι γεωτρήσεις έχουν φτάσει τις 10.000 και σε βάθος 250 μέτρων, τη στιγμή που υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για την σταδιακή εξάντληση του υδροφόρου ορίζοντα. Σκοπός των προτεινόμενων έργων, είναι η διάθεση του επιφανειακού νερού για την άρδευση των καλλιεργούμενων εκτάσεων των περίπου 200.000 στρεμμάτων, τα οποία σήμερα αρδεύονται από υπόγεια νερά. Με αυτό τον τρόπο θα δρομολογηθεί η επίλυση των προβλημάτων άρδευσης της περιοχής.
Αναβάθμιση δομών Υγείας
Σημαντικός τομέας για τη συνολική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιφέρειας, αλλά και εμπέδωσης ενός αισθήματος ασφάλειας στους ίδιους και τους επισκέπτες της περιοχής, είναι αυτός των δομών υγείας και περίθαλψης.
Στον συνολικό προϋπολογισμό των 443 εκατ. ευρώ της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, περιλαμβάνεται και η κατασκευή του νέου Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής. Το υπό ανέγερση νοσοκομείο βρίσκεται στα στάδιο εργασιών. Στην πρόσφατη επίσκεψη του στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε το υπό κατασκευή νοσοκομείο και ενημερώθηκε για την πορεία των εργασιών και το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου, εκφράζοντας την ικανοποίηση του για την ταχύτητα με την οποία προχωρούν οι εργασίες. Ο πρωθυπουργός σε δήλωση του ανέφερε: «Ευχαριστώ το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τα τρία νοσοκομεία τα οποία κατασκευάζονται, ένα από τα οποία είναι το Γενικό Νοσοκομείο της Κομοτηνής. Θα είναι ό,τι πιο σύγχρονο θα διαθέτει το Εθνικό Σύστημα Υγείας και πράγματι είμαι πολύ χαρούμενος για τη γρήγορη πρόοδο των εργασιών, με ορίζοντα υλοποίησης και για τα τρία νοσοκομεία τις αρχές του 2027. Μιλάμε πραγματικά για ένα νοσοκομείο το οποίο θα είναι πραγματικό νοσοκομείο του 21ου αιώνα και ένα “κόσμημα”. Με το καλό, λοιπόν, στα εγκαίνια».
Τα άλλα δύο νοσοκομεία που κατασκευάζονται με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, είναι το νέο Γενικό Νοσοκομείο Σπάρτης και το Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης στο Φίλυρο.
