Πιο αναλυτικά, οι εφαρμογές που ανακοινώθηκαν είναι το Ψηφιακό Μητρώο Ελέγχου Προϊόντων «alto.gov.gr», η αναγγελία ιδιωτικής εκδήλωσης μέσω «events.gov.gr» και ο μηχανισμός επαλήθευσης ηλικίας, μέσω του «Gov.gr Wallet» και του «KidsWallet» τόσο για το φυσικό όσο και για το ψηφιακό περιβάλλον.
Σύμφωνα με δήλωση στα Μακεδονικά Νέα του αντιπροέδρου του Σωματείου Ενοικιαστών Περιπτέρων Νομού Θεσσαλονίκης κ. Λάζαρου Πίτκα, «ο κλάδος εδώ και χρόνια είναι πάντα αρωγός και σύμμαχος σε κάθε κυβερνητική πρωτοβουλία για να μηδενιστεί η πρόσβαση των ανηλίκων σε αυτά τα προϊόντα. Θεωρούμε αδιανόητο και απαράδεκτο συνάδελφοι να πωλούν αυτά τα προϊόντα σε παιδιά».
Όσον αφορά την εφαρμογή alto.gov.gr, στο μητρώο καλούνται να εγγραφούν έως τις 31 Ιανουαρίου του 2026 όλες οι επιχειρήσεις που πωλούν Προϊόντα Καπνού, Αλκοόλ και λοιπά Μη Καπνικά Προϊόντα, όπως για παράδειγμα προϊόντα άτμισης. Με την εγγραφή στο Ψηφιακό Μητρώο εκδίδεται έγγραφο που φέρει QR code. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνονται οι έλεγχοι νομιμότητας που διενεργούν οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές.
Κατά τους επιτόπιους ελέγχους θα υπάρχει η δυνατότητα τόσο σκαναρίσματος του QR code του εγγράφου, όσο και επιβεβαίωσης εγγραφής στο Μητρώο.
Όσα φυσικά και νομικά πρόσωπα εγγραφούν στο Μητρώο, θα απαγορεύεται να πωλούν τα προαναφερόμενα προϊόντα. Σε περίπτωση πώλησης ή διάθεσης από μη εγγεγραμμένα πρόσωπα, ανακαλείται η χορηγηθείσα άδεια πώλησης ή ο σχετικός Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.).
Στόχος του alto.gov.gr είναι ο αποτελεσματικός έλεγχος του δικτύου πωλήσεων των συγκεκριμένων προϊόντων και για την προστασία των ανηλίκων, με την πλήρη συμμόρφωσηπρος το θεσμικό πλαίσιο απαγόρευσης.
Ο έλεγχος εκδηλώσεων με συμμετοχή ανηλίκων
Η πλατφόρμα events.gov.gr λειτουργεί ως ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό Μητρώο για την καταχώριση και παρακολούθηση εκδηλώσεων με συμμετοχή ανηλίκων, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και τον έλεγχο των εκδηλώσεων αυτών. Ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων, στα οποία σε κανονική λειτουργία η είσοδος ανηλίκων δεν επιτρέπεται, εισέρχονται στο events.gov.gr όπου και δηλώνουν την εκδήλωση με τη συμμετοχή ανηλίκων. Στη συνέχεια οι διοργανωτές, αποδέχονται μέσω της πλατφόρμας την εκδήλωση και παράγεται ένα ιδιωτικό συμφωνητικό το οποίο φέρει QRcode και αποθηκεύεται στις «Θυρίδες Πολίτη» του επιχειρηματία και του διοργανωτή.
Σε περίπτωση ελέγχου επιδεικνύουν το ιδιωτικό συμφωνητικό, ώστε να αποδειχθεί και μέσω του ελέγχου του QRcode η νομιμότητα της εκδήλωσης.
Όσον αφορά τον μηχανισμό επαλήθευσης ηλικίας, πρόκειται για την ένταξη της ευρωπαϊκής τεχνικής προσέγγισης για το «ageverification» στο Gov.gr Wallet και στο KidsWallet.
Πιο συγκεκριμένα:
Στα σημεία λιανικής πώλησης, οι πωλητές επιλέγουν στην εφαρμογή Gov.gr Wallet την ηλικιακή ομάδα για την επαλήθευση της ηλικίας (π.χ. πάνω από 15) και εμφανίζεται ένα QR code. Ο πιθανός αγοραστής σκανάρει το QR code είτε μέσω του Gov.gr Wallet, είτε του KidsWallet και επιτρέπει την κοινοποίηση του πιστοποιητικού επιβεβαίωσης της ηλικίας. Στο Gov.gr Wallet του πωλητή εμφανίζεται πράσινη ή κόκκινη σήμανση ανάλογα με το εάν επιτρέπεται ή όχι η πώληση του προϊόντος βάσει της ηλικίας
Στα διαδικτυακά καταστήματα, ο πολίτης σκανάρει από το Gov.gr Wallet και το KidsWallet το QR code που εμφανίζεται στο περιβάλλον του διαδικτυακού καταστήματος. Με αυτόν τον τρόπο, τα διαδικτυακά καταστήματα λαμβάνουν μόνο την πληροφορία της ηλικίας (π.χ. πάνω από 18), ώστε να επιτρέψουν ή να αποτρέψουν την αγορά του προϊόντος καπνού, αλκοόλ ή ταινία.
Ο βαθμός υλικοτεχνικής προετοιμασίας για την εφαρμογή του μέτρου
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του Σωματείου Ενοικιαστών Περιπτέρων Νομού Θεσσαλονίκης, ενώ ο κλάδος υποδέχεται πολύ θετικά την λειτουργία των εφαρμογών αυτών και κατανοεί πλήρως τον σημαντικό στόχο που έχει τεθεί, υπάρχει έλλειψη προετοιμασίας και εκπαίδευσης από πλευράς επαγγελματιών που θα κληθούν να κάνουν χρήση αυτά τα νέα ψηφιακά «εργαλεία».
«Τα τελευταία χρόνια η μικρομεσαία επιχείρηση βομβαρδίζεται από την ανάγκη εγγραφών σε πλατφόρμες, χρήσης διάφορων νέων τεχνολογικών μέσων και εφαρμογών, με αποτέλεσμα τη δημιουργία πρόσθετων βαρών και πρόσθετου φόρτου χρήσης αυτών των εργαλείων, ενώ σε μεγάλο ποσοστό δεν υπάρχει και η γνώση. Λείπουν πολλές φορές οι ψηφιακές δεξιότητες που χρειάζονται, λόγω έλλειψης κατάρτισης των επαγγελματιών. Ειδικά στον κλάδο της μικρής λιανικής υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι υστερούν ως προς τις ψηφιακές δεξιότητες. Οπότε χρειάζεται ένα συνολικό σχέδιο το οποίο θα εκπαιδεύσει τους επαγγελματίες, αλλά και θα τους εξοπλίσει με τα εργαλεία που χρειάζονται ή θα επιδοτήσει την απόκτηση του εξοπλισμού αυτού», εξήγησε.
Απόδοση ευθυνών και στον αγοραστή
Ακόμη ένα μεγάλο θέμα, το οποίο δεν είναι ευρέως γνωστό, είναι η πίεση από πλευράς ανήλικων καταναλωτών να προμηθευτούν αυτά τα προϊόντα.
Όπως αναφέρει στα Μακεδονικά Νέα ο κ. Λάζαρος Πίτκας «υπάρχουν ακόμη και επιθετικές συμπεριφορές, με αποτέλεσμα οι επαγγελματίες να αισθάνονται πολλές φορές φόβο και ευάλωτοι απέναντι σε μια τέτοια κατάσταση ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα. Αυτό που τονίζουμε είναι ότι η πολιτεία θα πρέπει να λάβει μέριμνα προς την κατεύθυνση απόδοσης ευθυνών και προς το καταναλωτικό κοινό. Να μην έχει ευθύνες μόνο ο πωλητής, αλλά και ο αγοραστής. Καλούμε την πολιτεία να εξετάσει αυτό το θέμα. Θα πρέπει να αυστηροποιηθεί το πλαίσιο ως προς τις κυρώσεις απέναντι στον καταναλωτή που δεν συμμορφώνεται με το νόμο».
Υψηλά ποσοστά ανήλικων καπνιστών και χρηστών αλκοόλ
Σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα ESPAD 2024, που πραγματοποιήθηκε σε 37 χώρες σε συνεργασία με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ναρκωτικά (EUDA), στην Ελλάδα περισσότεροι από τους μισούς μαθητές (54%) έχουν καπνίσει, ενώ ένας στους πέντε το κάνει σε καθημερινή βάση. Η χρήση αυξήθηκε αισθητά από το 2019, όταν το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 43%, και η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Πρόσφατη πανευρωπαϊκή έρευνα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) καταγράφει επίσης, σημαντική χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου: το 26% των μαθητών το έχει χρησιμοποιήσει τον τελευταίο μήνα (σ.σ. Οκτώβριος 2025), ενώ 65% θεωρούν ότι είναι πολύ εύκολο να το βρουν.
Παράλληλα, το ποσοστό των μαθητών που δηλώνουν ότι μέθυσαν τον τελευταίο μήνα (σ.σ. Οκτώβριος 2025) έφτασε το 13%, έναντι 10% το 2019, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση. Τεράστια ανησυχία γεννά το γεγονός, ότι το 92% των ανηλίκων δήλωσαν πως μπορούν πολύ εύκολα να προμηθευτούν αλκοόλ.
Σχετικά με τα παραπάνω πολύ σημαντικά κοινωνικά θέματα, τα οποία αποτέλεσαν και το έναυσμα για την δημιουργία των προαναφερόμενωνεφαρμογών από την κυβέρνηση, ο κ. Πίτκας τόνισε: «Η Ελλάδα δυστυχώς δεν τα πάει καθόλου καλά στο συγκεκριμένο κοινωνικό πρόβλημα. Έχουμε πολύ μεγάλα ποσοστά ανηλίκων οι οποίοι καπνίζουν και ειδικότερα τα τελευταία χρόνια ατμίζουν, καθώς έχει εισβάλει δυναμικά αυτή η νέα γενιά ατμιστικών προϊόντων, τα οποία «γκελάρουν» καλύτερα στις μικρότερες ηλικίες και έχει παρατηρηθεί να γίνονται μόδα. Παράλληλα, δεν τα πάμε καλά ως χώρα και στη χρήση αλκοόλ από ανήλικους».
Ο κ. Πίτκας επισήμανε ότι χρειάζονται πρωτοβουλίες και η περίμετρός τους πρέπει να επεκταθεί και στο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και γενικότερα σε όλους τους φορείς οι οποίοι διαμορφώνουν τις συνήθειες και την κουλτούρα γύρω από τα προϊόντα αυτά. Χαρακτηριστικά υπογράμμισε: «Η συνήθεια να στέλνουν γονείς τα παιδιά τους να τους αγοράσουν τσιγάρα ή αλκοόλ π.χ. μια μπύρα, είναι από τις πιο διαδεδομένες, αλλά και από τις πιο λάθος εκπαιδευτικά».
