Από τη μια πλευρά το βήμα της ΔΕΘ αποτέλεσε για εκείνον ένα σημαντικό πεδίο πολιτικής δράσης στα χρόνια της αντιπολίτευσης. Από την άλλη πλευρά, όμως, εξελίχθηκε σε έναν τόπο όπου γνώρισε βαριές πολιτικές και εκλογικές ήττες. Υπό μια έννοια, λοιπόν, η πόλη λειτουργεί ως «καθρέφτης» της διακυβέρνησης 2015-20219. Μιας περιόδου που ο Αλέξης Τσίπρας υποσχέθηκε τα πάντα, μίλησε για ανατροπές, δεσμεύτηκε για μεγάλες τομές, αλλά στο τέλος άφησε πίσω του… μουσαμάδες. Κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Με βάση τα δεδομένα και την πραγματικότητα που αποτυπώνεται καθημερινά, το πολιτικό ισοζύγιό του στη Βόρεια Ελλάδα είναι αρνητικό, διότι παρά τις υψηλές προσδοκίες που δημιούργησε και συντήρησε τα πρώτα χρόνιας της «πρώτης φοράς Αριστεράς», η Μακεδονία και η Θράκη ουδέποτε έτυχαν της προσοχής που τους άρμοζε. Τα παραδείγματα είναι ουκ ολίγα και πιο χαρακτηριστικό από όλα, αναμφίβολα, το μετρό. Το να… εγκαινιάζει ένας Πρωθυπουργός ζωγραφισμένα εκδοτήρια πάνω σε… μουσαμάδες ήταν μια παγκόσμια… πρωτοτυπία. Το γεγονός αυτό έγινε γρήγορα viral καθώς ήταν ενδεικτικό του πώς αντιλαμβάνεται ο πρώην Πρωθυπουργός την άσκηση πολιτικής: Πολλά και εύκολα λόγια, λίγα έργα, μηδενικά αποτελέσματα. Όλα, όμως, προς όφελος της εικόνας.
Οι εξαγγελίες πολλές, τα έργα ελάχιστα…
Και δεν ήταν το μόνο… Ως πρωθυπουργός, ο Αλέξης Τσίπρας πλάσαρε τον εαυτό του ως θιασώτη της περιφερειακής ανάπτυξης. Οργάνωσε σειρά Περιφερειακών Αναπτυξιακών Συνεδρίων σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας, από τη Θεσσαλονίκη έως την Κομοτηνή και την Αλεξανδρούπολη. Σκοπός τους, σε θεωρητικό επίπεδο, ήταν η άμεση σύνδεση της κεντρικής κυβέρνησης με τις τοπικές κοινωνίες και η προώθηση αναπτυξιακών σχεδίων. Ήταν η εποχή που κυριαρχούσε η άποψη πως «τα μισά να κάνει από αυτά που λέει, θα είμαστε καλά». Στην πράξη, όμως, τα συνέδρια αυτά λειτούργησαν ως επικοινωνιακοί μηχανισμοί αφού οι Βορειοελλαδίτες άκουσαν πολλές εξαγγελίες, αλλά είδαν να γίνονται ελάχιστα.
Στο ίδιο πνεύμα εντάσσεται και η ίδρυση του Γραφείου Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, η οποία παρουσιάστηκε ως πράξη «θεσμικής αποκέντρωσης» και ως πρωτοβουλία ενίσχυσης της παρουσίας του κράτους στη Βόρεια Ελλάδα. Ωστόσο, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το γραφείο δεν είχε παρεμβατικό ρόλο. Αντίθετα, επί Κυριάκου Μητσοτάκη, απέκτησε πραγματική επιχειρησιακή υπόσταση, παρακολουθώντας στενά την πρόοδο όλων των μικρών και μεγάλων έργων από τα Γρεβενά έως το Σουφλί.
«Αναπτυξιακή» πολιτική εχθρική στις επενδύσεις
Στο μέτωπο της οικονομίας, η κυβέρνηση Τσίπρα δεν κατάφερε να αξιοποιήσει και να αναδείξει τη στρατηγική θέση της Βόρειας Ελλάδας. Τα λιμάνια της Θεσσαλονίκης, της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας δεν συμπεριλήφθηκαν σε κανένα σχέδιο αναβάθμισης. Την ίδια ώρα οι βιομηχανικές περιοχές παρέμειναν στάσιμες, ενώ η ασκούμενη «αναπτυξιακή» πολιτική ήταν από επιφυλακτική έως εχθρική προς τις επενδύσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλες επενδυτικές κινήσεις στην ενέργεια, τη διασυνδεσιμότητα και τα logistics ξεκίνησαν μετά το 2019, υπό άλλη πολιτική φιλοσοφία.
Κάτι παρόμοιο συνέβη και σε ότι αφορά τις δημόσιες υπηρεσίες. Επί ΣΥΡΙΖΑ οι δομές υγείας δεν αναβαθμίστηκαν, δεν στελεχώθηκαν επαρκώς και δεν προσαρμόστηκαν ποτέ στις ανάγκες του πληθυσμού. Κάπως έτσι η περίφημη «δίκαιη ανάπτυξη» που υποσχόταν ο Αλέξης Τσίπρας αποδείχθηκε στην πράξη ότι ήταν σύνθημα κενό περιεχομένου. Όσο για την περίφημη «Συμφωνία των Πρεσπών», το πολιτικό αποτύπωμα της στη Μακεδονία και τη Θράκη καταγράφηκε στην κάλπη τόσο στις εθνικές εκλογές του 2019 όσο και του 2023.
Ζητά την πολιτική ρεβάνς
Παρόλα αυτά ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ διαλέγει τη Θεσσαλονίκη για να ξεκινήσει τον δεύτερο γύρο της πολιτικής αναμέτρησής του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η επιλογή να τοποθετηθεί δημόσια στο συνέδριο του Economist, μόλις μια ημέρα πριν ο Πρωθυπουργός «ανέβει» στο βήμα της 89ης ΔΕΘ αποκαλύπτει την προσωπική στρατηγική του. Γνωρίζοντας ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έρχεται στην πόλη με «γεμάτο καλάθι», με έργα που προχωρούν, με επενδύσεις που εξελίσσονται, με διεθνείς συνεργασίες που παγιώνονται και με τη Βόρεια Ελλάδα να αποκτά ρόλο στην ενεργειακή και γεωστρατηγική σκακιέρα, είναι προφανές ότι θα προσπαθήσει με την παρέμβασή του να δείξει ότι υπάρχει ένας άλλος δρόμος διακυβέρνησης.
Μόνο που ο μεγαλύτερος αντίπαλός του είναι η πραγματικότητα. Γιατί όταν ο ένας εγκαινιάζει τη βασική γραμμή του μετρό και ολοκληρώνει την επέκταση στην Καλαμαριά, υλοποιεί το FlyOver και το παιδιατρικό νοσοκομείο στο Φίλυρο και ο άλλος εγκαινίαζε μουσαμάδες, η σύγκριση είναι αυτονόητη και η αξιολόγηση πεπραγμένων γίνεται αμείλικτη.