Ωστόσο, το πολιτικό διακύβευμα της κυβέρνησης -και εδώ βρίσκεται η ουσία της στρατηγικής που εφαρμόζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης- είναι η διαπεριφερειακή ανάπτυξη που τέμνει οριζόντια όλη τη Βόρεια Ελλάδα, από την Κεντρική και τη Δυτική Μακεδονία έως την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
Η αναπτυξιακή εξισορρόπηση που επιχειρείται μέσα από στοχευμένες πολιτικές παρεμβάσεις γεφυρώνει το χάσμα που υπήρχε τις προηγούμενες δεκαετίες μεταξύ Αθήνας και περιφέρειας και μεταφράζεται σε περισσότερες δουλειές και καλύτερες αμοιβές. Η στοχευμένη προσπάθεια του Πρωθυπουργού να επανακαθορίσει τη σχέση του κράτους με την περιφέρεια έχει ως βασικό πυρήνα ότι όπως η Ελλάδα του 2030 δεν θα είναι αθηνοκεντρική, αλλά δίκαια ανεπτυγμένη, έτσι και οι θετικές εξελίξεις που θα αφορούν τη Βόρεια Ελλάδα δεν θα περιστρέφονται μονάχα γύρω από τη Θεσσαλονίκη.
«Πρωταθλήτρια» η Κ. Μακεδονία στην αύξηση κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Οι αναπτυξιακοί και οικονομικοί «καρποί» αυτής της στοχευμένης προσπάθειας για αποκεντρωμένη πολιτική στην πράξη, ήδη είναι ορατοί. Η Κεντρική Μακεδονία συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κατά κεφαλήν χρηματοδότηση για την περίοδο 2010-2025. Πρόκειται για σαφής απόδειξη ότι η περιοχή έχει αναγνωριστεί ως κόμβος επενδύσεων και υποδομών με υψηλό αναπτυξιακό δυναμικό. Την ίδια στιγμή οι δείκτες καταγράφουν αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 24,31% την περίοδο 2019-2023 -που είναι μία από τις υψηλότερες επιδόσεις στην Ελλάδα- μείωση της ανεργίας από 19,6% το 2019 σε 12,8% το 2024 και τη διάθεση περισσότερων από 12 δισεκατομμύρια ευρώ σε υποδομές και πολιτικές με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για την περίοδο από το 2020 μέχρι σήμερα.
Μειώθηκε στο μισό η ανεργία στη Δυτική Μακεδονία
Εξίσου θετικά, για τη γεωγραφική αναδιάταξη της παραγωγής, είναι τα στοιχεία που αφορούν και τις άλλες δυο περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδας. Για παράδειγμα η Δυτική Μακεδονία αποτελεί, ίσως, το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα αναπτυξιακής μετάβασης. Και αυτό γιατί παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες που συνοδεύουν την απολιγνιτοποίηση καταγράφεται αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 12,48% (2019-2023), σημαντική μείωση της ανεργίας από 24,5% σε 12,5% μέσα σε πέντε χρόνια, ενώ διατέθηκαν περίπου 3,7 δισ. ευρώ σε υποδομές και παρεμβάσεις που αφορούν την πράσινη ενέργεια, τη βιομηχανία, τις μεταφορές και την εκπαίδευση.
Πάνω από 5 δισ. ευρώ για έργα στην Αν. Μακεδονία-Θράκη
Αντίστοιχα υψηλές επιδόσεις καταγράφονται και στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 21,07% την περίοδο 2019-2023, η ανεργία υποχώρησε από το 16,2% το 2019 σε 11,6% το 2024, ενώ επενδύθηκαν 5 δισεκατομμύρια ευρώ σε αναπτυξιακά έργα, στήριξη επιχειρήσεων και κατασκευή υποδομών. Κάθε περιφέρεια, λοιπόν, της Βόρειας Ελλάδας έχει ενταχθεί σε ένα στοχευμένο εθνικό σχέδιο ανάπτυξης, που αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής και στηρίζεται σε μετρήσιμους δείκτες και εξασφαλισμένους πόρους.
Τα όσα περιγράφηκαν παραπάνω, δηλαδή οι αυξήσεις στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, η μείωση της ανεργίας, τα δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις σε υποδομές και επιχειρήσεις, δεν είναι απλώς αριθμοί. Στην πράξη σημαίνουν αλλαγή καθημερινότητας, προοπτικής και ρόλου για ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα. Οι περισσότερες δουλειές ισούνται με περισσότερες ευκαιρίες για τους Βορειοελλαδίτες. Η τοπική αγορά εργασίας παύει να είναι στάσιμη. «Κινείται» και γίνεται ολοένα πιο ανταγωνιστική, με αποτέλεσμα χιλιάδες νέοι που κάποτε έφευγαν στο εξωτερικό ή στην Αθήνα για να εργαστούν, σήμερα να μένουν στον τόπο τους.
Τι αλλάζουν οι δείκτες στην καθημερινότητά μας
Την ίδια στιγμή οι καλύτερες αμοιβές αντανακλούν αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Η αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ στις τρεις περιφέρειες, με κορυφαίο παράδειγμα την Κεντρική Μακεδονία (+24,31%), μεταφράζεται σε αύξηση του εισοδήματος ανά νοικοκυριό, μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη και ενίσχυση της τοπικής οικονομίας.Και καθώς αυξάνεται η τοπική κατανάλωση, αναπτύσσεται και το μικρομεσαίο επιχειρείν.
Τέλος, τα περισσότερα από 20 δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν κατευθυνθεί συνολικά στη Βόρεια Ελλάδα δεν αφορούν μόνο δρόμους και δημόσια έργα. Είναι ανάπτυξη με δομικό χαρακτήρα. Βιομηχανικά πάρκα, logistics hubs, κέντρα καινοτομίας, ψηφιακές υποδομές, κάνουν τις τοπικές επιχειρήσεις πιο ανταγωνιστικές, μειώνουν το κόστος παραγωγής και διευκολύνουν τις εξαγωγές. Όταν, μάλιστα, συνοδεύονται από παρεμβάσεις για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας οδηγούν σε νέες επενδύσεις. Πρόκειται για μια σημαντική παράμετρο αφού η εξασφαλισμένη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων προσελκύει πιο εύκολαιδιωτικές επενδύσεις και δημιουργεί νέες μονάδες παραγωγής. Παράλληλα σταθεροποιεί τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, βοηθώντας τις να εκσυγχρονιστούν και να αναπτυχθούν περαιτέρω.
Η αναστροφή του δημογραφικού περνά μέσα από την τοπική ανάπτυξη
Όλα τα παραπάνω μαρτυρούν την πολιτική συνέπεια που επιδεικνύει η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ως προς την επίτευξη της αποκέντρωσης, καθιστώντας τις περιφέρειες της Μακεδονίας και της Θράκης συνδιαμορφωτές της ανάπτυξης και όχι… αποδέκτες εντολών ή χρηματοδοτήσεων.
Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον; Σταδιακή αναστροφή του δημογραφικού, αναβάθμιση των περιφερειακών πανεπιστημίων, διασύνδεση με την οικονομία, και διαμόρφωση μιας περιφερειακής ταυτότητας με αυτοπεποίθηση και όχι με κόμπλεξ απέναντι στην Αθήνα ή την Θεσσαλονίκη. Και όλα αυτά χάρη στις δουλειές που δημιουργούνται, στα εισοδήματα που ανεβαίνουν, στις υποδομές που κατασκευάζονται, στις επενδύσεις που έρχονται, που όλα μαζί δίνουν στη Βόρεια Ελλάδα φωνή και μέλλον.
