Χαρακτηριστικό παράδειγμα η φημολογία που αναπτύχθηκε τα τελευταία 24ωρα στην Θεσσαλονίκη για τη δήθεν «σύνδεση» της φωτιάς που ξέσπασε σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στην Σίνδο με το βίντεο που δείχνει κούτες με έγγραφα του ΟΠΕΚΕΠΕ να καταλήγουν από γραφεία επί της οδού Μοναστηρίου σε καρότσα φορτηγού. Σε χρόνο ρεκόρ το διαδίκτυο γέμισε με φράσεις του στυλ «βλέπετε τη σύνδεση», «τι μας κρύβουν» και πάει λέγοντας…
Το επιχείρημα που κατέκλυσε το διαδίκτυο δεν είναι μόνο αστείο, είναι επικίνδυνο. Γιατί πρόκειται για μια συστηματική προσπάθεια όσων ευνοούνται από τη συγκυρία να αποκομίσουν μικροκομματικά οφέλη επενδύοντας στη φθορά των θεσμών και στην απογοήτευση των πολιτών για να «δηλητηριάσουν» την κοινωνία. Είναι όμως άλλο πράγμα η υγιής κοινωνική απαίτηση να αποδοθεί δικαιοσύνη και να επιστραφούν τα χρήματα που καταχράστηκαν παράνομα διάφοροι επιτήδειοι και «πονηροί» και άλλο να επιχειρείς μεθοδικά να παρασύρεις μια χώρα στον βούρκο του λαϊκισμού, όπου ο ένας θα κοιτάζει καχύποπτα τον διπλανό του, επειδή έτσι εξυπηρετεί τα δικά σου συμφέρονται.
Η πολιτική ευθύνη και η εργαλειοποίηση του ΟΠΕΚΕΠΕ
Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ αποκαλύπτει καθημερινά την εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στην πολιτική ευθύνη και την πολιτική εργαλειοποίηση. Αντί το σύνολο του πολιτικού συστήματος να προσεγγίσει το θέμα με σοβαρότητα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης την μετέτρεψαν σε πεδίο μικροκομματικής σύγκρουσης, πρόσκαιρων εντυπώσεων και «εύκολων» συμπερασμάτων. Κι όμως, αυτό που διακυβεύεται στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι απλώς η εικόνα ενός οργανισμού, αλλά η ικανότητα του κράτους μας να λειτουργεί με όρους διαφάνειας και σταθερότητας.
Γιατί, σε τελική ανάλυση, η διακυβέρνηση δεν είναι -ούτε πρέπει να γίνει- πεδίο πειραματισμών. Ναι, τα κόμματα της… διαμαρτυρίας και της… συγκυρίας ασκούν «γοητεία» σε μια μερίδα της κοινής γνώμης που βρίσκει διέξοδο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Καλλιεργούν, μάλιστα, την ψευδαίσθηση της συμμετοχής και της αλλαγής. Ωστόσο όταν έρχεται η ώρα της ευθύνης και της διακυβέρνησης, σπάνια καταθέτουν ένα συνεκτικό και ρεαλιστικό σχέδιο. Τα παραδείγματα είναι πολλά και πρόσφατα…
Η σταθερότητα ως όρος συνέχειας και αποτελεσματικότητας
Υπό αυτό το πρίσμα αρκεί να αναλογιστούμε ότι οι επιλογές που γίνονται σήμερα, σε ένα περιβάλλον πολλαπλών κρίσεων, που περιλαμβάνει από γεωπολιτικές εντάσεις και μεταναστευτικές πιέσεις, έως ενεργειακές και κλιματικές προκλήσεις, θα καθορίσουν τη θέση της Ελλάδας στην επόμενη δεκαετία. Μπροστά σε αυτό το διακύβευμα, η σταθερότητα δεν είναι απλώς μια πολιτική έννοια ή ένα «φιλοκυβερνητικό επιχείρημα», μα όρος εθνικής συνέχειας, θεσμικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής συνοχής. Διότι, οι προκλήσεις του σήμερα δεν αντιμετωπίζονται με άναρθρες κραυγές, παρά μονάχα με καθαρό μυαλό, διορατικότητα και «αντοχή» στις… σειρήνες του λαϊκισμού. Ουαί και αλίμονο αν η διαμαρτυρία μετατραπεί ξανά σε κριτήριο πολιτικής επιλογής, γιατί σε αυτήν την περίπτωση το αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό.
Άλλωστε, το βαθύτερο νόημα της πολιτικής σταθερότητας δεν επικεντρώνεται μόνο στο ποιος κυβέρνα, αλλά πρωτίστως στο πώς κυβερνά. Αφορά τη δυνατότητα μιας χώρας να μην παλινδρομεί ανάμεσα σε «πρόχειρες» λύσεις και σε «ευκαιριακές εκρήξεις» θυμού, αλλά στην ικανότητα να επενδύει στην πολιτική ωριμότητα. Όταν, λοιπόν, τίθεται το δίλημμα ψήφος με ορίζοντα ή ψήφος αντίδρασης, η επιλογή είναι κρίσιμη.
Σήμερα η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε τέλμα. Βρίσκεται σε μια καμπή που μπορεί, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, να περάσει από τη διαχείριση της κρίσης στη χάραξη μιας ευοίωνης προοπτικής. Αρκεί να επιλέξει την υπεύθυνη πολιτική και όχι τη γοητεία της άρνησης για την άρνηση και της διαμαρτυρίας για τις εντυπώσεις. Σε τελική ανάλυση, αυτό που έχει σημασία δεν είναι ποιος μπορεί να φωνάξει δυνατότερα, αλλά ποιος μπορεί να «χτίσει» καλύτερα την επόμενη ημέρα.
