Το δωρεάν πανεπιστημιακό πρόγραμμα για την ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) και καινοτόμων τεχνολογιών στη φαρμακευτική πρακτική, που ξεκίνησε στις 13 Οκτωβρίου από τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Ψηφιακής Καινοτομίας HealthHub και τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο (ΠΦΣ), συγκεντρώνει ήδη πάνω από 2.000 αιτήσεις, επιβεβαιώνοντας ότι ο κλάδος βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη αλλαγή λειτουργικού μοντέλου.
Το πρόγραμμα, με επίσημη πιστοποίηση από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και επιστημονική επιμέλεια από την ομάδα Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ, απευθύνεται σε όλους τους φαρμακοποιούς–μέλη του ΠΦΣ. Πρόκειται για μια συνεργασία-ορόσημο που συνδέει για πρώτη φορά έναν κόμβο ψηφιακής καινοτομίας υγείας, τον επαγγελματικό φορέα των φαρμακοποιών και την πανεπιστημιακή κοινότητα, με στόχο τη δημιουργία μιας νέας γενιάς ψηφιακά καταρτισμένων επαγγελματιών υγείας.
Εντυπωσιακή συμμετοχή από όλη τη χώρα – Η Θεσσαλονίκη οδηγεί στη Βόρεια Ελλάδα
Η ανταπόκριση των φαρμακοποιών υπήρξε άμεση και μαζική. Μέσα στις τρεις πρώτες ημέρες, οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 1.000, για να υπερβούν σύντομα τις 2.000 σε πανελλαδικό επίπεδο.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στα Μακεδονικά Νέα η Μαρία Πουρνάρη, Επικεφαλής του HealthHub, «η συμμετοχή είναι πραγματικά εντυπωσιακή και αποδεικνύει ότι όλοι οι φαρμακοποιοί –σε μεγάλες πόλεις αλλά και σε απομακρυσμένες περιοχές– έχουν την ίδια ανάγκη: να αποκτήσουν σύγχρονη επιστημονική γνώση και να είναι έτοιμοι για το νέο περιβάλλον ψηφιακής υγείας».
Η Αττική και η Θεσσαλονίκη καταγράφουν, όπως ήταν αναμενόμενο, τα περισσότερα αιτήματα. Όμως έντονο ενδιαφέρον υπάρχει και από Περιφέρειες όπως η Θεσσαλία, η Ήπειρος, η Δυτική Ελλάδα, η Κρήτη και πολλές νησιωτικές περιοχές.
Στη Βόρεια Ελλάδα, οι αιτήσεις ξεπερνούν τις 250, εκ των οποίων πάνω από 130 προέρχονται από τη Θεσσαλονίκη. Αυτό δείχνει ότι η πόλη βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων και θέλει να πρωταγωνιστήσει στη μετάβαση προς το φαρμακείο της νέας εποχής.
Γιατί ξεκίνησε το πρόγραμμα – Ποιες ανάγκες έρχεται να καλύψει
Το HealthHub, με συντονιστή φορέα το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας στη Λάρισα και σε συνεργασία με τους φορείς του κλάδου, εντόπισε έγκαιρα ότι ο ρόλος του φαρμακοποιού αλλάζει ριζικά.
Η κ. Πουρνάρη εξήγησε ότι «Όλοι μιλάμε για Τεχνητή Νοημοσύνη. Αυτή η τεχνολογία δεν μπορεί να μην επηρεάσει τον χώρο του φαρμακείου. Σκεφτήκαμε πώς θα μπορούσαμε να μπούμε σε κάθε φαρμακείο και να δώσουμε στους φαρμακοποιούς τις βασικές γνώσεις για τις σύγχρονες τεχνολογίες υγείας».
Μετά από προτροπή του καθηγητή Κωνσταντίνου Δεμέτζου της Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ και σύνδεση του με το ΔΣ του ΠΦΣ, διαπιστώθηκε ότι ο φαρμακοποιός του 2025 χρειάζεται ενιαία, έγκυρη, πανεπιστημιακού επιπέδου εκπαίδευση, ο κλάδος έχει διαφορετικά επίπεδα ψηφιακής εξοικείωσης και η διάχυση εργαλείων ψηφιακής υγείας απαιτεί κοινή βάση γνώσης. «Υπήρχε ανάγκη για μια ενιαία και επιστημονικά τεκμηριωμένη εκπαίδευση, η οποία έπρεπε να γίνει κάτω από την ομπρέλα των πανεπιστημίων», τόνισε στα Μακεδονικά Νέα η κα Πουρνάρη.
Η πρόσβαση στην Τεχνητή Νοημοσύνη
Το πρόγραμμα ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες απαιτήσεις του επαγγέλματος και αποκτώντας τις γνώσεις για τα ψηφιακά εργαλεία, ο φαρμακοποιός δεν θα περιορίζεται στην εκτέλεση συνταγών, θα επικοινωνεί με τον ασθενή, θα εντοπίζει κινδύνους, θα συμβάλλει στη συμμόρφωση της θεραπείας, θα χρησιμοποιεί ψηφιακά εργαλεία και θα ενσωματώνει διαγνωστικές τεχνολογίες.
Όπως υποστήριξε η κ. Πουρνάρη, «η ΤΝ δεν αντικαθιστά τον άνθρωπο αλλά ενισχύει το έργο του. Το AI δεν έρχεται να αντικαταστήσει τον φαρμακοποιό, αλλά να ενισχύσει τη δουλειά του. Να τον βοηθήσει να γλιτώσει χρόνο από γραφειοκρατικά βήματα, να εξυπηρετήσει καλύτερα τον ασθενή και να γίνει πιο αποτελεσματικός».
Οι θεματικές: από φαρμακευτική φροντίδα έως διαγνωστικές τεχνολογίες ΤΝ
Το περιεχόμενο του προγράμματος καλύπτει όλο το εύρος της σύγχρονης φαρμακευτικής πρακτικής όπως φαρμακευτική φροντίδα και επικοινωνία με τον ασθενή, πρόληψη λαθών και διαχείριση θεραπευτικών προκλήσεων, συνταγογράφηση και φαρμακοεπαγρύπνηση, πρώτες βοήθειες, παρασκευή γαληνικών σκευασμάτων, νέες διαγνωστικές τεχνολογίες.
Οι θεματικές προήλθαν από τις πραγματικές ανάγκες των φαρμακοποιών, όπως εντοπίστηκαν από τον ΠΦΣ, την ομάδα του κ. Δεμέτζου και το HealthHub. Η διαφοροποίηση των δεξιοτήτων στον κλάδο είναι μεγάλη: από φαρμακεία που διαθέτουν ψηφιακούς βοηθούς μέχρι συναδέλφους που δεν έχουν βασική εξοικείωση με e-mail και Word. Το πρόγραμμα δε, έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να είναι προσβάσιμο σε όλους.
Εκπαίδευση εξ αποστάσεως – Άνοιγμα σε κάθε φαρμακείο της χώρας
Η εκπαίδευση πραγματοποιείται αποκλειστικά διαδικτυακά, ώστε να συμμετέχουν φαρμακοποιοί από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Αυτός ήταν και ο πρωταρχικός στόχος, σύμφωνα με την κα Πουρνάρη. «Θέλαμε να φτάσουμε στους φαρμακοποιούς σε κάθε μήκος και πλάτος της χώρας. Γι’ αυτό πρόκειται για μια συνεργασία που για πρώτη φορά συνδέει έναν κόμβο υγείας, έναν επαγγελματικό φορέα και την πανεπιστημιακή κοινότητα. Σηματοδοτεί τη μετάβαση κάθε φαρμακείου στησύγχρονη πραγματικότητα», υπογράμμισε. Οι συμμετέχοντες θα μπορούν να κάνουν χρήση των εργαλείων ΤΝ στα δικά τους φαρμακεία, δοκιμάζοντας στην πράξη όσα μαθαίνουν.
Το πρόγραμμα έχει δομηθεί σε απλή και κατανοητή γλώσσα, με στόχο τη μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη, την άμεση εφαρμογή των εργαλείων και την προσαρμογή σε επαγγελματίες με ετερογενές υπόβαθρο.
«Θέλουμε να δείξουμε στον φαρμακοποιό πώς μπορεί να αξιοποιήσει την ΤΝ για να προλάβει λάθη, να αξιολογήσει πληροφορίες, να οργανώσει καλύτερα το φαρμακείο του και να βελτιώσει την εξυπηρέτηση», πρόσθεσε ακόμη η κ. Πουρνάρη.
Ο ρόλος του HealthHub – Από το φαρμακείο μέχρι τις ιδιωτικές κλινικές
Ο Ευρωπαϊκός Κόμβος Ψηφιακής Καινοτομίας HealthHub έχει αναλάβει έναν κρίσιμο ρόλο να επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό υγείας στη χώρα. Με έδρα στη Λάρισα, εντός του JOIST Innovation Park, λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα σεεπαγγελματίες υγείας, πανεπιστήμια, αγορά τεχνολογίας και παρόχους υπηρεσιών υγείας.
Το HealthHub υλοποιεί επίσης αξιολογήσεις ψηφιακής ωριμότητας σε φαρμακεία, φορείς και κλινικές, ώστε να εντοπίζει προκλήσεις και αδυναμίες και να προτείνει λύσεις. Παράλληλα συνεργάζεται ενεργά με ομόλογους κόμβους σε όλα τα κράτη–μέλη της ΕΕ και έχει ενεργό ρόλο στην ομάδα εργασίας των κόμβων της Κομισιόν για την ψηφιακή υγεία.
ΤΝ στις ιδιωτικές κλινικές της Ελλάδας
Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης ένα μεγάλο έργο ψηφιακού μετασχηματισμού για τις ιδιωτικές κλινικές – μέλη του Συνδέσμου Ιδιωτικών Κλινικών Ελλάδος (ΣΙΚΕ). Μέσω του HealthHub και σε συνεργασία με το ΣΙΚΕ, οι κλινικές λαμβάνουν δωρεάν υπηρεσίες που τους επιτρέπουν να αξιοποιήσουν Τεχνητή Νοημοσύνη και προηγμένες τεχνολογίες γιαεξατομικευμένες διαγνωστικές υπηρεσίες, βελτίωση ιατρικών πράξεων, αναβάθμιση ποιότητας θεραπείας.
Το πρόγραμμα αφορά κλινικές σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Λάρισα, Κρήτη, Πάτρα, Καβάλα, Σέρρες, Ξάνθη, Βέροια, Έδεσσα, Κατερίνη, Γιαννιτσά, Χίο, Αγρίνιο και Πειραιά. Πρόκειται για ένα καθοριστικό βήμα για την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και την προσαρμογή στις σύγχρονες απαιτήσεις.
Στόχος μια ολοκληρωμένη, ψηφιακά ώριμη και ανθρώπινη υγεία
Οι δράσεις του HealthHub αγγίζουν και τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, το φάρμακο, τις υπηρεσίες υγείας και την εκπαίδευση. Για την κ. Πουρνάρη, το ζητούμενο είναι κοινό: «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας είναι επιτακτικός. Τα εργαλεία τεχνολογίας έρχονται για να ενισχύσουν το έργο των επαγγελματιών υγείας, να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα και να βελτιώσουν την εμπειρία του ασθενούς».
Το φαρμακείο, ένας από τους πιο προσβάσιμους και κρίσιμους κρίκους της πρωτοβάθμιας φροντίδας, αποτελεί κεντρικό πεδίο αυτής της μετάβασης. Το γεγονός ότι περισσότεροι από 2.000 φαρμακοποιοί δηλώνουν έτοιμοι να εκπαιδευτούν στην Τεχνητή Νοημοσύνη, δείχνει το βάθος της αλλαγής που συντελείται.
Το νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του HealthHub και του ΠΦΣ αποτελεί όχι μόνο μια σημαντική εκπαιδευτική πρωτοβουλία, αλλά και μια στρατηγική επένδυση στο μέλλον της φαρμακευτικής πρακτικής στην Ελλάδα. Με πανελλαδική συμμετοχή, με την Αττική και τη Θεσσαλονίκη να οδηγούν, και με ισχυρή πανεπιστημιακή υποστήριξη, δημιουργείται η γενιά ψηφιακά καταρτισμένων φαρμακοποιών, όπου η Τεχνητή Νοημοσύνη λειτουργεί ως εργαλείο ενίσχυσης και όχι αντικατάστασης του επαγγελματία.
Την επιστημονική ευθύνη του προγράμματος εχει η Χρυσή Βιτσιλάκη, Ομότιμη Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου ενώ την ακαδημαϊκή ευθύνη ο Κωνσταντίνος Δεμέτζος, Καθηγητης Φαρμακευτικής Νανοτεχνολιας στο ΕΚΠΑ Φαρμακευτική και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Περιφερειακού Κόμβου Αττικής του Health Hub
Η ομάδα Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ που υποστηρίζει την υλοποίηση των μαθημάτων αποτελείται από τους καθηγητές Μαριλένα Βλάχου, και Ευάγγελο Καραλή και τους καθηγητές Σταύρο Σταυρινίδη και Μιχάλη Χανιά (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης). Επίσης συμμετέχουν ο Σταύρος Πιτσικάλης, Μέλος ΕΔΙΠ (Ειδικό Διδακτικό Προσωπικό) στο Παν. Αιγαίου, και Συντονιστής Κόμβου Εκπαιδευτικής Καινοτομίας EduTech DIH και η
Ιλόνα-Ελευθερία Ουασίτσα, Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Υπηρεσιών και Καινοτομίας Κόμβου Εκπαιδευτικής Καινοτομίας EduTech DIH, Παν. Αιγαίου.
