Ξεκινώντας στην αρχή δειλά, με βαρύτητα στον εθελοντισμό και στη στήριξη της τοπικής κοινωνίας κατάφεραν να δημιουργήσουν το πρώτο κέντρο θεραπευτικής ιππασίας στη Βόρεια Ελλάδα, αναλαμβάνοντας μηνιαία δεκάδες άτομα με αναπηρίες, αναπτυξιακές διαταραχές και ψυχικές παθήσεις.
Ο λόγος για το Κέντρο Θεραπευτικής Ιππασίας Σερρών (ΚΕ.Θ.Ι.Σ.), μια ΜΚΟ που σύστησε στη Βόρεια Ελλάδα τα σωματικά, ψυχολογικά και κοινωνικά οφέλη της ιππασίας και από το 2005 λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για την αποθεραπεία, την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και την κοινωνικοποίηση ΑμεΑ και μη.
Η επίτιμη πρόεδρος και εμπνεύστρια του ΚΕΘΙΣ Μαρία Λίγκα αφηγείται στα Μακεδονικά Νέα την ιστορία του κέντρου, το όραμα της ομάδας και τις εμπειρίες της από την επαφή της με την θεραπευτική ιππασία.
«Η ιδέα πάρθηκε ως εξής, εγώ δεν αντέχω τη ρουτίνα. Όταν λοιπόν τελείωνα τη σχολή, διορίστηκα στο Υπουργείο Υγείας, στο Σιδηρόκαστρο σε ένα ίδρυμα με πολύ βαριά περιστατικά. Δούλεψα εκεί 11 χρόνια και μετά πήρα ένα ρίσκο. Παραιτήθηκα από το Υπουργείο Υγείας και κάνω τα χαρτιά μου για το Υπουργείο Παιδείας χωρίς όμως να είμαι σίγουρη ότι θα προσληφθώ εκεί. Είχαν ήδη ξεκινήσει τα ειδικά σχολεία να προσλαμβάνουν φυσιοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους. Εργάστηκα τελικά για τα υπόλοιπα 27 χρόνια σε ειδικά σχολεία των Χανίων και των Σερρών» γνωστοποιεί στα Μακεδονικά Νέα η φυσιοθεραπεύτρια εξειδικευμένη στην εγκεφαλική παράλυση Μαρία Λίγκα.
Η ίδια είχε εκπαιδευτεί από Άγγλους καθηγητές στη μέθοδο Bobath (μια εξειδικευμένη προσέγγιση στη νευρολογική αποκατάσταση) και το 1985 στο refresh course του σεμιναρίου που διεξάγονταν στην Αθήνα ήρθε σε επαφή με την θεραπευτική ιππασία.
«Μας πήγαν στην Βαρυμπόμπη και βλέπω ένα τεραπληγικό παιδί πάνω σε άλογο. Η φυσιοθεραπεύτρια μιλούσε αλλά εμένα το μυαλό μου έμεινε στην εικόνα του παιδιού πάνω στο άλογο και με ακολουθούσε μέχρι το 2000» διευκρινίζει.
Από εκεί ξεκίνησε η προσωπική της έρευνα για την θεραπευτική ιππασία.
Στο πλαίσιο αυτής της αναζήτησης βρέθηκε στον Σύνδεσμο Θεραπευτικής Ιππασίας στο Γουδί, το μέρος που συστήθηκε κατά κάποιο τρόπο η θεραπευτική ιππασία στην Ελλάδα από Αγγλίδες που είχαν γνώση του αντικειμένου και είχε μια πρώτη επαφή με τα άλογα ως θεραπευτικά μέσα.
Πως στήθηκε το ΚΕΘΙΣ
«Όταν γύρισα στις Σέρρες ήρθα σε επαφή με τον τότε πρόεδρο του ιππικού ομίλου Σερρών, ο οποίος «αγκάλιασε» την ιδέα με ενθουσιασμό οπότε ξεκινήσαμε μαζί με δύο συναδέλφους από το ειδικό σχολείο τη γυμνάστρια Χρύσα Καρρά και την ειδική παιδαγωγό Νίκη Βογιατζή. Εμείς δεν είχαμε ιδέα από άλογα αλλά στον ιππικό όμιλο υπήρχε μια εξαιρετική προπονήτρια που δεν είχε όμως ιδέα από αναπηρία, οπότε ενώσαμε τις τεχνογνωσίες και τις εμπειρίες μας και ξεκινήσαμε με πάθος και όρεξη να κάνουμε πράγματα» εξιστορεί.
«Εμένα μου “καρφώθηκε” στο μυαλό να κάνουμε έναν χώρο δικό μας. Και εκεί έρχεται ο τότε δήμος Στρυμώνα και νυν Εμμανουήλ Παππά, συμμερίζεται το όραμα και μας παραχωρεί 12 στρέμματα γης στον Νέο Σκοπό. Είχαμε ήδη προχωρήσει σε σύσταση του συλλόγου με την επωνυμία Κέντρο Θεραπευτικής Ιππασίας Σερρών το Δεκέμβρη του 2005. Από κει και μετά για ενάμιση χρόνο ετοιμάζαμε τον χώρο που μας παραχώρησε ο δήμος. Βοήθησαν πολλοί εθελοντές στις εργασίες, επιχειρηματίες της περιοχής προχώρησαν σε δωρεές και έργα υποδομών. Κι έτσι τον Σεπτέμβριο του 2007 υποδεχτήκαμε το πρώτο άλογο και ξεκίνησαν οι πρώτες θεραπείες» αναφέρει.
Με την έναρξη της λειτουργίας του Κέντρου Θεραπευτικής Ιππασίας Σερρών άρχισαν να καταφτάνουν μαθητές κυρίως ειδικών σχολείων των Σερρών και όμορων νομών για θεραπείες αλλά και εκπαιδευτικές εκδρομές.
Ο μοναδικός κλειστός στίβος ιππασίας στη Βόρεια Ελλάδα
Όπως αναφέρει η κ. Λίγκα το κέντρο διαθέτει τον μοναδικό κλειστό στίβο ιππασίας στη Βόρεια Ελλάδα, τον οποίο κατασκεύασε ο δήμος Εμμανουήλ Παππά με κόστος 270.000 ευρώ, παρέχοντας μια σημαντική υποδομή ιππασίας σε συνθήκες ασφαλείας στην περιοχή.
«Ο μεγαλύτερος χορηγός του ΚΕΘΙΣ είναι ο δήμος. Ο κάθε δήμαρχος συνεχίζει το έργο του προηγούμενου» λέει, επισημαίνοντας ότι παραχωρήθηκαν επιπλέον τέσσερα στρέμματα από τον δήμο στις εγκαταστάσεις του κέντρου.
«Από την αρχή δεν θέλαμε να αντιμετωπίζεται το κέντρο ως γκέτο για την αναπηρία και λειτουργήσαμε μαζί τη θεραπευτική ιππασία και την τυπική αθλητική ιππασία. Αυτοί που έκαναν αθλητική ιππασία γίνονταν μετά εθελοντές στη θεραπευτική ιππασία, παιδιά 15-17 χρονών γνώρισαν τι είναι η αναπηρία, ο εθελοντισμός και η προσφορά. Μετά τους χορηγούς μας ο μεγάλος σύμμαχος του κέντρου είναι ο εθελοντισμός» τονίζει.
Σημαντική ήταν και η προσφορά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, με την κατασκευή στάβλου αξίας 70.000 ευρώ και τη στελέχωση του κέντρου με εργαζόμενους σε όλους τους τομείς, αξίας 96.000 ευρώ.
Το κέντρο σφύζει από ζωή. Γίνονται περίπου 105 θεραπείες τον μήνα, έρχονται για επίσκεψη πολλά σχολεία και τις Κυριακές είναι ανοιχτό για τον κόσμο, οικογένειες κάνουν τη βόλτα τους, πίνουν τον καφέ τους και τα παιδιά αλληλεπιδρούν σε ένα μεγάλο και ασφαλή χώρο με ζωάκια φάρμας.
«Το βάδισμα του αλόγου είναι το ίδιο με του ανθρώπου»
«Το βάδισμα του αλόγου είναι ίδιο με το βάδισμα του ανθρώπου. Ο κύκλος βάδισης του αλόγου είναι ίδιος με του ανθρώπου. Όταν λοιπόν ένας ανάπηρος ανεβαίνει πάνω στο άλογο τα πόδια του αλόγου γίνονται προέκταση του δικού του σώματος» εξηγεί ερωτηθείσα για τα οφέλη του αλόγου σε άτομα με αναπηρία, ψυχολογικές παθήσεις ή αναπτυξιακές διαταραχές.
Ο εκπαιδευτής είναι στο κεφάλι του αλόγου και το οδηγεί και οι δύο θεραπευτές είναι στις δύο πλευρές για ασφάλεια. Ο αναβάτης εκπαιδεύεται σε θέματα ισορροπίας καθώς δέχεται κινητικές προκλήσεις από το άλογο στις οποίες πρέπει να “απαντήσει”.
Ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε αναβάτη επιλέγεται και το βάδισμα του αλόγου, έτσι βοηθιέται στον μυϊκό του τόνο και τον συντονισμό των κινήσεων.
Επιπλέον από ψυχολογικής πλευράς τα οφέλη είναι ανεκτίμητα, καθώς ο αναβάτης συνδέεται συναισθηματικά με το άλογο και είτε ηρεμεί με το αργό του βάδισμα είτε ενεργοποιείται από την δύναμη του.
Η εμπνεύστρια του ΚΕΘΙΣ θυμάται την συγκινητική αντίδραση ενός παιδιού με βαριά αναπηρία όταν ανέβηκε πρώτη φορά σε άλογο.
«Του είπα "θα ανέβουμε στο άλογο;" και μου είπε "όχι, φοβάμαι". Όταν τον ανεβάσαμε στο άλογο μας είπε "έξι χρόνια έχω να δω τον κόσμο από τα δυόμιση μέτρα"».
«Χρειάζεται οπωσδήποτε εξειδίκευση των θεραπευτών, η κάθε περίπτωση θεραπείας είναι διαφορετική. Και φυσικά τα άλογα που μετέχουν των θεραπειών πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένα, με ήρεμο χαρακτήρα και σωματότυπο που να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις» καταλήγει.
