Μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της απαγόρευσαν τις συναλλαγές με τη ρωσική κεντρική τράπεζα και το υπουργείο Οικονομικών και μπλόκαραν ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία αξίας 300-350 δισεκ. δολαρίων, κυρίως αμερικανικά και βρετανικά κρατικά ομόλογα που διακρατούνται σε ευρωπαϊκό αποθετήριο τίτλων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί βρει νέο τρόπο για να χρηματοδοτήσει την άμυνα της Ουκρανίας κατά της Ρωσίας, χρησιμοποιώντας τους τόκους από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν ‘παγώσει’ στην Ευρώπη.
Το Κρεμλίνο προειδοποίησε σήμερα τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι η Ρωσία θα διώξει οποιοδήποτε άτομο ή χώρα κλέψει τα χρήματά της και είπε πως η κλοπή ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα πλήξει τις ευρωπαϊκές καταθέσεις και επενδύσεις. Η Μόσχα έχει επανειλλημένα απευθύνει προειδοποιήσεις στο παρελθόν για το θέμα, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι θα κινηθεί κατά όποιας χώρας προσπαθήσει να κατασχέσει περιουσιακά της στοιχεία.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη εμφανίζονται διχασμένα ως προς το ζήτημα, κάτι που φάνηκε και από τις δηλώσεις τους προσερχόμενοι στη σύνοδο της .
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα επιτρέψει στη Ρωσία να σπείρει «διχασμό και άγχος στις κοινωνίες μας», τόνισε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την έναρξη της συνόδου, με την πρόεδρο της Κομισιόν να έχει ταχθεί υπέρ της κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Πολλοί αρχηγοί κυβερνήσεων ευρωπαϊκών χωρών τοποθετήθηκαν επί του θέματος προσερχόμενοι στη σύνοδο της Κοπεγχάγης
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τόνισε ότι οποιαδήποτε χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από την ΕΕ υπέρ της Ουκρανίας πρέπει να σέβεται το διεθνές δίκαιο και ότι ευθυγραμμίζεται με τον Βέλγο πρωθυπουργό Μπαρτ Ντε Βέβερ, ο οποίος έχει ασκήσει κριτική στην πρωτοβουλία της Επιτροπής. «Όταν παγώνουν περιουσιακά στοιχεία, πρέπει να σέβεται κανείς το διεθνές δίκαιο. Αυτό υπογράμμισε και ο Βέλγος πρωθυπουργός», δήλωσε ο Μακρόν σε δημοσιογράφους.
Η πρόταση να χρησιμοποιηθούν παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της άμυνας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας εγείρει πολλά ερωτήματα, τόνισε επίσης ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Λουκ Φρίντεν. «Δεν μπορείς να παίρνεις τόσο εύκολα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε άλλο κράτος», δήλωσε ο Φρίντεν. «Όλες οι προτάσεις είναι ευπρόσδεκτες, αλλά πρέπει πρώτα να διασφαλίσουμε ότι θα λειτουργήσουν στην πράξη και ότι γνωρίζουμε ποιος θα φέρει τελικά την ευθύνη γι' αυτές».
Από την άλλη πλευρά ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ούλφ Κρίστερσον τάχθηκε υπέρ της χρήσης παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων με «πιο επιθετικό τρόπο» για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
«Είμαι απόλυτα υπέρ αυτού... είναι απλώς απαράδεκτο να υπάρχουν όλα αυτά τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία και να θεωρούνται ρωσικά ίδια κεφάλαια χωρίς καμία πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν υπέρ της Ουκρανίας», είπε σε δημοσιογράφους.
Η πρόταση για τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της άμυνας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά, εφόσον καλύπτονται οι νομικοί και οικονομικοί κίνδυνοι, ανέφερε από την πλευρά του ο Ολλανδός πρωθυπουργός Ντικ Σχοφ
Η Φινλανδία υποστήριξε την κίνηση, όπως δήλωσε ο Φινλανδός πρωθυπουργός Πέτερι Όρπο. «Χρειαζόμαστε ένα ισχυρό και βιώσιμο, μακροπρόθεσμο πακέτο για την Ουκρανία και (το να το κάνουμε αυτό) μέσω παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι μια πολύ καλή ιδέα και νομίζω ότι πρέπει να προχωρήσουμε με αυτό», σημείωσε ο Φινλανδρός πρωθυπουργός.
Τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο για να βοηθήσουν την Ουκρανία, τόνισε ο πρωθυπουργός της Εσθονίας Κρίστεν Μίχαλ. Η πρωθυπουργός της Λετονίας Έβικα Σιλίνα επανέλαβε ότι η ΕΕ πρέπει να αξιοποιήσει τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Την προηγούμενη εβδομάδα ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς σε άρθρο του που δημοσιεύεται στους Financial Times με τίτλο «Μια νέα οικονομική ώθηση για την ειρήνη στην Ουκρανία» και καλεί την ΕΕ να χρησιμοποιήσει περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας τα οποία έχουν «παγώσει» μετά την εισβολή στην Ουκρανία, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί έτσι η πολεμική προσπάθεια της χώρας και να αναδειχθεί η δύναμη αντοχής έναντι της ρωσικής επιθετικότητας. Ο Μερτς πρότεινε ένα δάνειο ύψους 140 δισεκατομμυρίων ευρώ από τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία να δοθεί στην Ουκρανία από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κράτη - μέλη θα χρειαστεί να παρέχουν τις σχετικές εγγυήσεις.
Πηγή: Reuters
