Στην εποχή που διανύουμε όπου οι εξελίξεις τρέχουν με ασύλληπτους ρυθμούς, το οικονομικό περιβάλλον αλλάζει, γίνεται πιο ανταγωνιστικό, πιο διεθνοποιημένο, η παραγωγικότητα και η επιχειρηματικότητα απαιτούν αναγκαία προσαρμογή.
Στη Θεσσαλονίκη, το παραδοσιακό βιομηχανικό και εμπορικό μοντέλο έχει επιβραδύνει και η τόνωσή του προϋποθέτει γνώση, χρήση των νέων τεχνολογικών - ψηφιακών εργαλείων και εφαρμογών και εξειδίκευση.
Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που αναζητά η πόλη και ο επιχειρηματικός της κόσμος, όπως και το εργατικό δυναμικό της, περνάει μέσα από την εκπαίδευση και την εξειδίκευση σε τομείς που χρειάζονται ένα νέο ξεκίνημα και μια δυνατή αναπτυξιακή ώθηση, αλλά και σε νέους τομείς που έχουν κάνει την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια και κυρίως είναι συνδεδεμένοι με τον εκσυγχρονισμό, την καινοτομία και την ψηφιακότητα.
Σε ένα εθνικό οικονομικό μοντέλο όπου οι επιχειρήσεις, κυρίως οι μικρομεσαίες, αναζητούν τρόπο για να αυξήσουν τον κύκλο εργασιών τους και τον τζίρο τους, αλλά και οι εργαζόμενοι διεκδικούν και επιδιώκουν καλύτερες αμοιβές, η εξειδίκευση μπορεί να αποτελέσει μεγάλο μέρος της λύσης, γιατί τα εξειδικευμένα προϊόντα και αγαθά, έχουν υψηλότερες τιμές, τις οποίες μπορούν να δικαιολογήσουν, άρα και μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους. Την ίδια στιγμή το εξειδικευμένο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό, όπως και οι πάροχοι εξειδικευμένων υπηρεσιών, έχουν πολύ υψηλότερες αμοιβές.
Ο νόμος της προσφοράς και ζήτησης σε αυτή την περίπτωση βρίσκει άμεση εφαρμογή και στη χώρα μας όπως και στη Θεσσαλονίκη, όπου η ζήτηση για εξειδικευμένο προσωπικό είναι πολύ μεγαλύτερη από την προσφορά. Το γεγονός αυτό από μόνο του αποτελεί λόγο για υψηλότερους μισθούς και μεροκάματα.
Η εξειδίκευση ως δεξιότητα και επαγγελματική κατάρτιση, αποτελεί σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε προσωπικό επίπεδο, όπως και σε επίπεδο τοπικής οικονομίας καθώς την κάνουν να ξεχωρίσει.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο μοντέλου ανάπτυξης μπορεί και η Θεσσαλονίκη να αποκομίσει σημαντικά οφέλη. Η πόλη διαθέτει τα κατάλληλα εργαλεία, ακαδημαϊκά και ερευνητικά. Η διασύνδεση τους με την αγορά εργασίας και την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα είναι το επόμενο βήμα που πρέπει να γίνει ώστε να αποδώσει τα μέγιστα η συσσωρεμένη εμπειρία, γνώση και τεχνογνωσία που παράγεται.
Το όραμα να καταστεί η Θεσσαλονίκη κέντρο καινοτομίας και ανάπτυξης είναι πάντα κάτι στο οποίο πρέπει να έχουμε στραμμένο το βλέμμα μας και ένας υψηλός στόχος.
Ωστόσο, πρέπει άμεσα να ξεκινήσουμε από τις δομές που ήδη υπάρχουν. Στις μεταφορές, αεροδρόμιο, λιμάνι, σιδηρόδρομος. Αν καταφέρουμε να παρέχουμε ένα δίκτυο μεταφορών που να καλύπτει εξειδικευμένες ανάγκες -σε συνεργασία με τους ιδιώτες που κατέχουν ποσοστά στις συγκεκριμένες εταιρείες- αυξάνουμε τους λόγους να διακινούν μεγάλες εταιρείες τους τα προϊόντα τους μέσω της πόλης μας.
Στον κλάδο της φιλοξενίας, επίσης η ζήτηση για εξειδικευμένες υπηρεσίες και για εμπειρία προσαρμοσμένη στα προσωπικά «θέλω», ανθρώπων υψηλού εισοδήματος, υπάρχει. Εάν με το κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό και τις κατάλληλες υποδομές, το καταστήσουμε εφικτό, αμέσως ανεβαίνουμε επίπεδο στον συγκεκριμένο επιχειρηματικό κλάδο, με την πόλη και τους επαγγελματίες της να λαμβάνουν μερίδιο από την ανάπτυξή του.
Ακόμη και στο εμπόριο, στην εγχώρια διακίνηση και τις εξαγωγές. Η πόλη μας θα έχει πολύ καλύτερη προοπτική μέσα από την αναβάθμιση των προϊόντων και αγαθών που διακινούνται και μέσω του εκσυγχρονισμένου τρόπου διακίνησής τους. Αν στον χώρο του εμπορίου μπορείς να συνδυάσεις ποιότητα, μοναδικότητα και καλή τιμή, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι μεγάλο.
Η ανάγκη για εξειδίκευση είτε σε προσωπικό επίπεδο, είτε σε γενικό επίπεδο, είναι συνυφασμένη με την ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση και επιμόρφωση. Το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί επένδυση την οποία πρέπει να πραγματοποιήσουν μεγάλες και μικρότερες επιχειρήσεις.
Παράλληλα, η διαμόρφωση συνθηκών που να επιτρέπουν στους νέους με γνώσεις και εξειδικευμένα εφόδια να παραμείνουν στην πόλη και να εργαστούν σε αυτή, είναι ένα ακόμη σημείο που προϋποθέτει παρεμβάσεις και σε οικονομικό – επενδυτικό επίπεδο, αλλά και σε πολιτικό.
Η εξειδίκευση και ίσως τα έξοδα που την συνοδεύουν δεν είναι, ούτε πολυτέλεια, ούτε δαπάνη, είναι επένδυση που η απόδοση της θα ωφελήσει, σε επιχειρηματικό, αλλά και κοινωνικό επίπεδο τη Θεσσαλονίκη, φέρνοντάς την πιο κοντά στις μεγάλες ευρωπαϊκές και όχι μόνο πόλεις, καθιστώντας την πιο ανταγωνιστική απέναντι τους και κλείνοντας την ψαλίδα που την χωρίζει.
*Ο Απόστολος Σπαθάς είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων / Οικονομολόγος
