Πρόκειται για την έκθεση «Thessaloniki AI – Εικον[ιστ]ική Πραγματικότητα», την οποία επιμελείται το Μουσείο Φωτογραφίας Καλαμαριάς «Χρήστος Καλεμκερής» και θα είναι διαθέσιμη για το κοινό, τουλάχιστον μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Όπως εξήγησε μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα, η ιστορικός μουσειολόγος του Μουσείου Φωτογραφίας Καλαμαριάς «Χρήστος Καλεμκερής», Καλλιόπη Βαλτοπούλου, κεντρικός στόχος αυτής της έκθεσης είναι να φέρει στο προσκήνιο αφενός το πόσο χρήσιμη μπορεί να φανεί η Τεχνητή Νοημοσύνη για την ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και αφετέρου, οι επισκέπτες να αντιληφθούν ότι μπορεί ναι μεν το AI να είναι ένα πολύ ισχυρό εργαλείο της τεχνολογίας, αλλά το μόνο που κάνει είναι να ενισχύει την αρχειακή πηγή, καθώς σαν αυτήν, δεν υπάρχει κάτι πιο αυθεντικό και ουσιώδες. «Το ιστορικό είναι ανίκητο», είπε χαρακτηριστικά η ίδια.
«Η έκθεση αυτή δημιουργήθηκε σε μία στιγμή που θέλαμε να αναδείξουμε μία θεματική ενότητα του μουσείου μας, η οποία να αγγίξει την κοινωνία της πόλης. Τι άλλο, από τη Θεσσαλονίκη του περασμένου αιώνα. Δεν θέλαμε να μπούμε σε ιστορικά γεγονότα, ούτε να απαριθμήσουμε χρονολογικά την πορεία αυτής της πόλης. Θέλαμε να δείξουμε τις γωνιές αυτής της πόλης, τον κόσμο αυτής της πόλης, να συσχετίσουμε μνημεία με τις γειτονιές μας και με πρόσωπα. Να μην ακολουθήσουμε χρονολογική σειρά, μία μεθοδολογία έκθεσης όπως την ξέρουμε. Είναι άλλο το σκεπτικό μας», σημείωσε η κ. Βαλτοπούλου.
Μία ρομαντική περιήγηση, μία βόλτα στα στενά της πόλης
Πόσο εντυπωσιακό θα ήταν, οι σύγχρονοι Θεσσαλονικείς αλλά και οι πάμπολλοι επισκέπτες αυτής της πόλης, να μπορούσαν να κάνουν μία βόλτα στα στενά της, έτσι όπως ήταν τον 19ο και 20ο αιώνα; Πόσο ενδιαφέρον θα ήταν να δουν από κοντά ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη -με την ορθή χρήση της- μπορεί να δώσει μεγαλύτερη υπόσταση στην ιστορία της Θεσσαλονίκης, στην πολυπολιτισμικότητά της και στην τέχνη γενικότερα;
Σίγουρα όσες και όσοι επισκεφθούν τη συγκεκριμένη έκθεση, θα μπορούν να δώσουν μία σαφή απάντηση, καθώς θα δουν μπροστά στα μάτια τους να ζωντανεύουν εικόνες από μία Θεσσαλονίκη που την ήξεραν μονάχα μέσα από φωτογραφίες.
«Θεωρήσαμε ότι πρέπει να αναδείξουμε τον αρχείο μας με κάποιον άλλον τρόπο και όχι με τον συνηθισμένο. Ο τρόπος αυτός είναι η τεχνολογία. Έτσι, χρησιμοποιούμε εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης -δύο προβολές και μία ψηφιακή εφαρμογή- για να δείξουμε πολλά πράγματα. Το ένα είναι για να αναδείξουμε το ίδιο το υλικό χρησιμοποιώντας τις προβολές στις οποίες δίνουμε κίνηση, άρα δημιουργούμε μία σκηνοθεσία από πίσω που ενισχύει αυτή την ρομαντική αίσθηση της παλιάς πόλης. Από την άλλη θέλουμε να δείξουμε τις εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης, σε ό,τι έχει να κάνει με τη φωτογραφία σαν στοιχείο πολιτιστικής κληρονομίας, πώς δηλαδή παρεμβαίνουμε μέσω του AI στην αρχειακή πηγή, που είναι η καλή πλευρά και υπάρχει και η κακή που είναι η παραποίηση, το ψευδές, το μη αληθινό. Όλοι αυτοί οι προβληματισμοί του που ξεκινά η αλήθεια, που φτάνουμε στο ψέμα, ποια είναι τα όρια, τίθενται σε αυτήν την έκθεση και απαντώνται», πρόσθεσε η κ. Βαλτοπούλου.
Το «ζωντανό» φωτογραφείο και το κινούμενο τραμ στη λεωφόρο Νίκης
Αξιοποιώντας το εργαλείο της Τεχνητής Νοημοσύνης και το μοναδικό υλικό του Μουσείου Φωτογραφίας Καλαμαριάς «Χρήστος Καλεμκερής», οι επισκέπτες θα δουν την ιστορία και τον πολιτισμό να αποκτά κίνηση, χρώμα και να γίνεται κομμάτι της καθημερινότητάς τους, βάζοντας και τον επισκέπτη σε αυτό το παιχνίδι, ανάμεσα στην τέχνη, τον πολιτισμό, την τεχνολογία, το ψευδές και το αληθινό.
Το «ζωντανό» φωτογραφείο που έχει στηθεί λίγο μετά την είσοδο της έκθεσης, απεικονίζει πώς θα μπορούσε να μοιάζει ο χώρος όπου γινόταν παλαιότερα μία φωτογράφιση, ενώ στο βάθος, μία γιγαντοπροβολή εντυπωσιάζει τον θεατή με τον ρεαλισμό, τη ζωντάνια και την κίνηση που έχουν αποκτήσει ιστορικές φωτογραφίες από το αρχείο του Μουσείου Φωτογραφίας Καλαμαριάς «Χρήστος Καλεμκερής», βίντεο που μοιάζει με ιστορικό ντοκιμαντέρ, ανεκτίμητης πολιτιστικής -και όχι μόνο- αξίας και προκαλεί στους θεατές μία βιωματική «εμβύθιση» στο αστικό περιβάλλον της Θεσσαλονίκης.
Πέρασμα από το ψευδές στο αληθές
Δεκάδες φωτογραφίες κοσμούν τους τοίχους της έκθεσης, ενώ άλλες έχουν στηθεί με ειδικές κατασκευές και έχουν τοποθετηθεί σε μεγάλο μέγεθος, ανάμεσα στους θεατές. Κάποιες από αυτές είναι γνήσιες, άλλες έχουν δεχθεί επεξεργασία από το ΑΙ, ενώ κάποιες άλλες δεν απεικονίζουν τη Θεσσαλονίκη, αλλά αποτελούν δημιούργημα της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Ο επισκέπτης μπαίνει στο παιχνίδι της αλήθειας και αναμετράται με τις γνώσεις και τη λογική του. Κάποιες φορές θα κερδίσει, άλλες φορές θα κερδηθεί. Μπορεί με το κινητό του τηλέφωνο να σκανάρει την ειδική σήμανση και να δει με τα μάτια του, ποιες φωτογραφίες είναι αληθινές και ποιες είναι ψεύτικες.
Στη μία πλευρά της έκθεσης, υπέροχες καρτ ποστάλ της Θεσσαλονίκης δείχνουν την εικόνα της πόλης, όπως ήταν στο παρελθόν. Εκεί, η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει έρθει ήπια και έχει δώσει χρώμα, προσφέροντας απλόχερα τη ζωντάνια του σύγχρονου κόσμου, μέσα από το παρελθόν.
Με πολύ σεβασμό στην ιστορία, την τέχνη και τη Θεσσαλονίκη, η συγκεκριμένη έκθεση μεταφέρει στο σήμερα, το χτες που κάποτε οι πολλοί θαύμαζαν!
INFO:
Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Αίθουσα «Κυριάκος Κρόκος»
Λεωφόρος Στρατού 2
Δευτέρα έως Κυριακή
08:00-20:00
Δωρεάν είσοδος
Η έκθεση τελεί υπό μερική χρηματοδότηση και αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού.
Συντελεστές
Σύλληψη ιδέας και Γενική Επιμέλεια: Παύλος Καλεμκερής
Μουσειολογική Επιμέλεια Αρχείου: Καλλιόπη Βαλτοπούλου
Εκθεσιακός Σχεδιασμός και Επιμέλεια Υλοποίησης: Θωμάς Τσουκαλάς
Συνεργάτες: Γ. Σαγματοπούλου, Α. Καραμιχαήλ, Ν. Γούδας. Μ. Μπαξεβάνη
Ψηφιακές Εφαρμογές: Θοδωρής Ράντος.
