«Football»: Ένας ηθοποιός, επτά ρόλοι και το ποδόσφαιρο ως πολιτική αλληγορία

Πολιτισμός

Ακούστε το άρθρο 8'

06.10.2025 | 08:00

Η παράσταση «Football» παρουσιάζεται στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Καλαμαριάς «Μελίνα Μερκούρη»

Μια πολιτική και ιστορική αλληγορία με αφετηρία το ποδόσφαιρο παρουσιάζεται στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Καλαμαριάς «Μελίνα Μερκούρη», με την παράσταση «Football – Το παιχνίδι της ανθρωπότητας». Το έργο ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Τριαντάφυλλου Δελή για τρεις παραστάσεις: Παρασκευή 10, Σάββατο 11 και Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2025. Πρόκειται για μονόλογο του Θανάση Τριαρίδη, τον οποίο ερμηνεύει ο Σήφης Πολυζωΐδης.

Η παράσταση έχει διανύσει ήδη έναν κύκλο, με την πρώτη της παρουσίαση να έχει πραγματοποιηθεί το 2019, στη Θεσσαλονίκη, λίγο πριν από την πανδημία. Όπως αναφέρει ο Σήφης Πολυζωΐδης, «η πρώτη της παρουσίαση έγινε εδώ, στη Θεσσαλονίκη, λίγο πριν από τον κορονοϊό. Ξεκινήσαμε από εδώ, πήγε πολύ καλά, και μετά κατέβηκε και στην Αθήνα. Ήταν μια παράσταση που αγαπήθηκε πολύ». Η παύση λόγω Covid δεν ανέκοψε τελικά την πορεία της. «Αναγκαστήκαμε να διακόψουμε, αλλά επανήλθαμε δυναμικά. Η παράσταση συνεχίστηκε φέτος στην Αθήνα, με μεγάλη επιτυχία», σημειώνει ο ηθοποιός. «Πιστεύουμε ότι αυτή η παράσταση ανήκει στη Θεσσαλονίκη. Το έργο είναι πολύ δυνατό, όλοι οι συντελεστές είναι από εδώ και πιστεύουμε ότι αξίζει να ξαναπαρουσιαστεί στο κοινό της πόλης».

Σήφης Πολυζωΐδης

Το έργο του Θανάση Τριαρίδη χρησιμοποιεί το ποδόσφαιρο ως αφετηρία για μια ευρύτερη θεώρηση της ιστορίας της ανθρωπότητας, θέτοντας στο προσκήνιο τη βία ως διαχρονική σταθερά. Ξεκινώντας από το 1500 μ.Χ. και καταλήγοντας στο παρόν, το κείμενο επιχειρεί μια ανατρεπτική ανάγνωση της εξέλιξης των κοινωνιών μέσα από την οπτική του πιο δημοφιλούς παιχνιδιού στον κόσμο. Το «κλωτσάω», ως αρχέγονο ένστικτο, γίνεται αφορμή για ένα σκοτεινό και πολιτικά φορτισμένο ταξίδι μέσα από διαφορετικές εποχές, πολιτισμούς και μορφές εξουσίας.

Ο μονόλογος περιλαμβάνει επτά διαφορετικούς ρόλους, τους οποίους ερμηνεύει ο Σήφης Πολυζωΐδης. Μεταξύ αυτών: ένας ιθαγενής της Λατινικής Αμερικής που βιώνει την αποικιοκρατική καταστροφή, ένας επιχειρηματίας ομάδας, ένας οπαδός-πίθηκος, ένας παλαίμαχος ποδοσφαιριστής, ένας χούλιγκαν, αλλά και ένας εκπαιδευτικός. Όπως λέει ο ίδιος ο ηθοποιός, «ενσαρκώνω περίπου εφτά διαφορετικούς χαρακτήρες. Είναι απαιτητικό, γιατί αλλάζουν συνεχώς η ενέργεια, ο λόγος, η σωματικότητα».

Η εναλλαγή απαιτεί όχι μόνο υποκριτική ευελιξία αλλά και σωματική αντοχή. «Έχει έντονο το στοιχείο της σωματικότητας ο ρόλος, χρειάζεται δύναμη, συντονισμό και συγκέντρωση. Χρειάζεται να είμαι σε πολύ καλή φυσική κατάσταση. Κάνω πολλή γυμναστική για να μπορώ να αντεπεξέλθω. Πρέπει να μιλάω, να κινούμαι συνέχεια, να αλλάζω χαρακτήρες επί σκηνής. Είναι κάτι που απαιτεί και ψυχική και σωματική αντοχή», αναφέρει ο πρωταγωνιστής.

Οι συντελεστές της παράστασης επιδιώκουν την άμεση επικοινωνία με το κοινό. «Ο θεατής αισθάνεται ότι συμμετέχει. Η παράσταση έχει διαδραστικά στοιχεία, το κοινό πολλές φορές επηρεάζει την εξέλιξη. Και για τον λόγο αυτό κάθε βραδιά είναι διαφορετική», εξηγεί ο Σήφης Πολυζωΐδης. Και προσθέτει: «Όχι με την έννοια της αυτοσχεδιαστικής κωμωδίας, αλλά επειδή επικοινωνούμε με το κοινό, οι αντιδράσεις του καθορίζουν το πώς θα κινηθούμε».

Το θεατρικό τέχνασμα

Η εμπειρία του θεατή δεν περιορίζεται στη θέση του παθητικού αποδέκτη. Το έργο εγείρει ερωτήματα για τη θέση του θεατή μέσα στο πολιτισμικό και πολιτικό πλαίσιο που θίγει. Ο ηθοποιός εμφανίζεται ως πρόσωπο που αναγκάζεται να εκφέρει έναν λόγο που δεν του ανήκει. Το θεατρικό τέχνασμα επιτρέπει στον συγγραφέα να εξετάσει τη σχέση δημιουργού, ερμηνευτή και κοινού, υπονοώντας ότι η ευθύνη της αφήγησης είναι συλλογική. Όπως σημειώνεται και στο ίδιο το έργο, «οι θεατές είναι οι παντοτινοί ένοχοι».

Παρότι το περιεχόμενο είναι πολιτικά φορτισμένο και θεματικά βαρύ, το χιούμορ αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της αφήγησης. «Είναι βαθύ, στοχαστικό χιούμορ, που όμως ελαφραίνει την παράσταση. Ο θεατής γελάει, αλλά όταν φεύγει από τη θεατρική αίθουσα, σκέφτεται. Κάτι του μένει», σημειώνει ο Σήφης Πολυζωΐδης.

Το ποδόσφαιρο, ως κεντρική μεταφορά, δεν λειτουργεί αποκλειστικά ως θεματικός άξονας, αλλά ως εργαλείο αναπαράστασης της εξουσίας, της ψυχικής εκτόνωσης, της καταπίεσης και της επιθετικότητας. Η «βία των μητροπόλεων», ο χουλιγκανισμός, αλλά και η θεσμική βία των κοινωνικών δομών ενσωματώνονται σε μια αφήγηση που επιχειρεί να αναδείξει την αδιάκοπη επανεμφάνιση της βίας με νέα προσωπεία.

Το έργο γεννήθηκε μετά από ταξίδια του Θανάση Τριαρίδη στην Αφρική, κατά τα οποία ο συγγραφέας παρατήρησε από κοντά την αντίθεση μεταξύ του Δυτικού κόσμου και των κοινωνιών του Νότου. Αυτή η εμπειρία τροφοδότησε τη θεματολογία της παράστασης.