Το μοντέλο που διεθνώς αποκαλείται μητροπολιτική διοίκηση αποτελεί έναν σύγχρονο τρόπο αστικής διακυβέρνησης, καθώς προβλέπει τη συνεργασία όλων των δήμων ενός πολεοδομικού συγκροτήματος μέσα από έναν ενιαίο μηχανισμό σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών. Μια τέτοια «μικρογραφία» της «ενιαίας Θεσσαλονίκης» είναι το συντονιστικό συμβούλιο που συνεδριάζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο ΥΜΑΘ για όλα τα ανοιχτά ζητήματα που απασχολούν την πόλη όπως για παράδειγμα οι καλύτερες συγκοινωνίες, οι κοινές δράσεις και η αποτελεσματικότερη διαχείριση έργων και υποδομών.
Προφανώς από μόνο του το συγκεκριμένο όργανο δεν αρκεί ούτε υπηρετεί απόλυτα την έννοια της μητροπολιτικής διοίκησης. Γι’ αυτό ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης επανέλαβε από το βήμα του συνεδρίου της ΚΕΔΕ ότι η πόλη χρειάζεται ενιαία φωνή και συντονισμό, αφού δεν μπορεί να ανοίξει τον βηματισμό της όσο πορεύεται με κατακερματισμένες αρμοδιότητες, οι φορείς της παίρνουν αποφάσεις κατά μόνας και λειτουργούν διαφορετικά κέντρα ευθύνης.
Ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις
Η πρόταση είναι ενδιαφέρουσα, όμως είναι ζωτικής σημασίας η Πολιτεία να απαντήσει σε ορισμένα καίρια ερωτήματα. Για παράδειγμα, ποια θα είναι η γεωγραφική έκταση της μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης; Ποιος θα έχει τον τελικό λόγο και πώς θα εκλέγεται; Ποιες αρμοδιότητες θα μεταφερθούν στους δήμους και τέλος πώς θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση και η λογοδοσία του νέου σχήματος; Προφανώς στο μυαλό του Στέλιου Αγγελούδη τα ερωτήματα έχουν ήδη απαντηθεί, όμως θα πρέπει να προηγηθεί ένας γόνιμος και ουσιαστικός διάλογος με το καθ’ύλην αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών.
Οι σκέψεις της κυβέρνησης
Στο κυβερνητικό επιτελείο το ζήτημα της μητροπολιτικής διακυβέρνησης συνδέεται με τη συνολική αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σύμφωνα με πληροφορίες ο Κώδικας Αυτοδιοίκησης που ετοιμάζει ο υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος, προβλέπει ευρύτερες αλλαγές τόσο στις αρμοδιότητες όσο και στη σχέση δήμων – περιφερειών, χωρίς να έχει παρουσιαστεί μέχρι στιγμής συγκεκριμένο μοντέλο που να αφορά τη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα κυβερνητικές πηγές αναγνωρίζουν την ανάγκη για καλύτερο συντονισμό στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά δεν έχουν αποσαφηνίσει αν η «μητροπολιτική διοίκηση» θα είναι αυτόνομος φορέας τοπικής αυτοδιοίκησης ή δομή υπό την Περιφέρεια.Την ίδια ώρα, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας πιέζει προς κάθε κατεύθυνση ώστε ο νέος θεσμός να «ανήκει» αποκλειστικά στους δήμους, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση είναι ορατός ο κίνδυνος της «κρατικοποίησης» του νέου σχήματος.
Ισχυρότερη αυτοδιοίκηση, πιο αποτελεσματικές πόλεις
Η αλήθεια, πάντως, είναι ότι η πρόταση Αγγελούδη και η σχετική κινητικότητα που υπάρχει στην κυβέρνηση προσδίδει «πολιτικό βάρος» στη συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη για το ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος διοίκησης της πόλης. Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα ευέλικτο σχήμα μητροπολιτικής διοίκησης που θα δίνει περισσότερες δυνατότητες στους τοπικούς φορείς, χωρίς να παράγει περισσότερη γραφειοκρατία.
«Η κυβέρνηση επιδιώκει να δώσει τα απαραίτητα εργαλεία στους δήμους, όχι να τα αφαιρέσει» σημειώνουν στα Μακεδονικά Νέα στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών. Προσθέτουν, δε, ότι η φιλοσοφία της ενιαίας Θεσσαλονίκης πρέπει να είναι λιγότερος κατακερματισμός, περισσότερη συνέργεια. Γι’ αυτό, όπως σημειώνουν, η σκέψη του δημάρχου Θεσσαλονίκης εναρμονίζεται με την κυβερνητική κατεύθυνση για αποτελεσματική, σύγχρονη και συνεργατική αυτοδιοίκηση.
