Η Μέρκελ εξέφρασε τον θαυμασμό της για την αντοχή που έδειξαν οι Έλληνες την εποχή των 60 ευρώ στις ουρές των ΑΤΜ. «Με εντυπωσίασε η αντοχή και η ανθεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης. Αναρωτήθηκα αν οι Γερμανοί θα άντεχαν. Είστε ένας ωραίος και ισχυρός λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά». Ωστόσο, ανέφερε ότι δεν θα ζητούσε από τον μέσο Έλληνα «συγγνώμη», αν τον συναντούσε στον δρόμο. «Συγγνώμη δεν θα ζητούσα, παρουσίασα τα κίνητρά μου. Θα έλεγα καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα».
Παράλληλα, αναφέρθηκε στις μεγάλες προσπάθειες που έκανε για να μεταπείσει τον Σόιμπλε ο οποίος ήθελε να βγάλει την Ελλάδα από τη ζώνη του ευρώ. «Του τηλεφωνούσα ανά μία ώρα και τον ενημέρωνα».
Αναφερόμενη στην πιο άχαρη στιγμή της πολιτικής της καριέρας, περιέγραψε τη στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας την ενημέρωσε τηλεφωνικά για το δημοψήφισμα του 2015. «Ήταν το πιο αιφνιδιαστικό και το πιο σιωπηλό της καριέρας μου» είπε χαρακτηριστικά η Μέρκελ και πρόσθεσε: «τότε καταλάβαμε ότι αν το "όχι" επικρατήσει, σημαίνει έξοδος από το ευρώ. Δεν μπορούσαμε να αποφασίσουμε εμείς για μια δημοκρατική χώρα».
Έβλεπα τον Τσίπρα και έλεγα «ο Θεός να φυλάει»
Αναφερόμενη στις εντυπώσεις που της δημιουργήθηκαν από τη γνωριμία με τον Αλέξη Τσίπρα είπε: «Νομίζω ότι δεν ήταν και τόσο εντυπωσιακή πρώτη φορά γιατί ήταν στις Βρυξέλλες. Μετά τον κάλεσα στο Βερολίνο και ήταν τεταμένη η ατμόσφαιρα. Πήγε και είδε διαδηλωτές σε μια διαδήλωση μπροστά από την Καγκελαρία και χαιρέτισε τους συντρόφους του από το κόμμα...
Έλεγα ο θεός να φυλάει! Ελπίζουμε να έρθει κάποια στιγμή. Ήρθε κάποια στιγμή και πηγαίνοντας προς το άγημα του λέω «τολμηρό αυτό» και μου λέει ότι πρέπει κανείς να ασχολείται με τους οπαδούς του.
Ψηλαφώντας ήρθαμε ο ένας πιο κοντά στον άλλο. Εκείνος θεωρούσε τις ιδιωτικοποιήσεις πράγματα του διαβόλου, δεν ήταν εύκολο...
Η διαπραγμάτευση των 17 ωρών
Η κλήση με την οποία ενημερώθηκα για το δημοψήφισμα ήταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα της πολιτικής μου καριέρας».
Περιέγραψε τη συνάντηση στο συμβούλιο αρχηγών πριν την απόφαση του δημοψηφίσματος. Και τότε ο Τσίπρας ήταν σιωπηλός, κι έτσι αποφάσισαν να μιλήσουν τηλεφωνικά.
«Σε αυτή την κλήση την ενημέρωσε για το δημοψήφισμα. Οταν τον ρώτησα ποια θα είναι η σύστασή σας, είπε "όχι". Εκεί έχασα τη φωνή μου. Κι ο Ολάντ με ρώτησε: "Και τώρα;"
Αν ήταν «όχι», είπαμε ότι αυτό σημαίνει έξοδος από το ευρώ, η Ελλάδα δεν συμφώνησε και εμείς είπαμε ότι μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους».
Στη συνέχεια, η πρώην καγκελάριος αναφέρθηκε στα όσα συνέβησαν μετά το δημοψήφισμα - επαναλαμβάνοντας μάλιστα την ευαρέσκειά της για το υψηλό επίπεδο της ελληνικής ομάδας που συμφώνησε το 3ο μνημόνιο.
Ρώτησα τον Παπανδρέου τι θέλει, μου απάντησε «τίποτα»
«Τον Φεβρουάριο του 2010 ξεκαθαρίστηκε ότι το πρόβλημα ήταν όντως μεγάλο. Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα» είπε η κα Μέρκελ και πρόσθεσε ότι με τη «ρήτρα μη διάσωσης» που υπήρχε στο ευρώ, «δεν μπορούσα να δώσω χρήματα».
Ρώτησα τον Γιώργο Παπανδρέου, «εσύ τι θες;» και μου απάντησε: «Τίποτα». Στη συνεδρίαση ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν σιωπηρός, συζητούσαμε έντονα και εγώ έμοιαζα η κακιά που έλεγα ότι «δεν μπορώ να δώσω χρήματα». Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι διέκοψε τη συνεδρίαση και έγραψε μερικές φράσεις, «η Ελλάδα θα κάνει όσα πρέπει, θα στηρίξουμε και το ευρώ είναι το κοινό μας νόμισμα».
Ήμουν κατά του Grexit, έπαιρνα τον Σόιμπλε κάθε δύο ώρες
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει διακυμάνσεις στις ισοτιμίες έλεγε ο Σόιμπλε, εγώ είπα όχι, είμαστε μία ένωση, έχουμε αναλάβει ευθύνες, δεν πρέπει να κάνουμε πισωγυρίσματα. Το 2011 έπρεπε να κάνουμε ό,τι περνάει από τα χέρια μας. Αν η Ελλάδα δεν έμενε στη ζώνη του ευρώ, θα έπρεπε οι Έλληνες πολίτες να το πουν, όχι εμείς. Ήμουν καθαρή σε αυτό, ότι δεν θέλω το Grexit. Ήξερα ότι αυτή μου η θέση θα δημιουργούσε εντάσεις ανάμεσα σε μένα και τον Σόιμπλε. Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε εκτός την Ελλάδα, είχα πει ελάτε μαζί μου στις Βρυξέλλες, και τηλεφωνούσα κάθε 2 ώρες στον Σόιμπλε και τον ενημέρωνα».
Ήμασταν φίλοι με τον Σαμαρά, αλλά με αντικρουόμενες απόψεις
Αναφερόμενη στον Αντώνη Σαμαρά σημείωσε: «Εγώ ήμουν ο κακός μπάτσος εκείνη την περίοδο. Δεν έκανα κάτι για ενοχλήσω αλλά γιατί ήμουν της άποψης ότι να μπει η χώρα σε σωστή τροχιά.
Ήμασταν φίλοι σε πολιτικό επίπεδο, σε κομματικό επίπεδο, αλλά είχαμε αντικρουόμενες απόψεις πολλές φορές. Ήμουν στο πλευρό του Σαμαρά γιατί θεωρούσα ότι χρειαζόταν κούρεμα χρέους (όπως και ο Σόιμπλε), αλλά ο Τρισέ είπε πως αν κάνετε κάτι τέτοιο ολόκληρος ο χρηματοπιστωτικός κόσμος θα χάσει την εμπιστοσύνη του στη ζώνη του Ευρώπη. Ήμουν της άποψης ότι έπρεπε να αποφορτίσω την Ελλάδα από αυτό το βάρος αλλά είχε και η άλλη πλευρά επιχειρήματα».
«Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού»
Η βασική μου απορία τότε ήταν αν θα μπορεί η Ευρώπη να τα βγάλει πέρα μόνη της. Επίσης, λαμβάναμε στοιχεία που δεν ήταν σωστά, άρα δεν ξέραμε πώς θα προχωρήσουμε. Ήξερα ότι το ΔΝΤ είναι σκληρό και ανεξάρτητο. Η Ελλάδα είχε ήδη ζητήσει τη βοήθεια από το ΔΝΤ, πρόταση που είχε απορριφθεί. Η Ελλάδα είχε μπροστά της έναν πολύ δύσκολο δρόμο, αυτό το γνώριζα», είπε η Μέρκελ.
«Εχω σπουδάσει φυσική, ξέρω από αριθμούς. Ήξερα ότι δεν αρκούσαν κάποια εκατομμύρια. Έπρεπε ως καγκελάριος να έχω τη νομική βάση για να στηρίξω στη γερμανική Βουλή το πρόγραμμα. Ανησυχούσαμε και για τις τράπεζες, η κατάσταση ήταν όντως δύσκολη. Ήξερα ότι υπήρχαν ατασθαλίες, ακόμα και από γερμανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν οι Έλληνες ή οι Γερμανοί. Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού» πρόσθεσε.
«Έβαλα τα κλάματα, βίωσα μεγάλη πίεση»
«Ο Ομπάμα δεν γνώριζε καλά το νομικό κομμάτι, τους στόχους της ΕΚΤ. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει άλλες ευθύνες. Ο Ομπάμα δεν τα γνώριζε όλα, κάποια στιγμή έβαλα τα κλάματα, μου είχε ασκηθεί πίεση.
Ήθελε να πούμε στην ΕΚΤ να δώσει περισσότερο ρευστό. Μου έλεγαν οι σύμβουλοί μου ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, δεν θα γινόταν καν δεκτό από τα γερμανικά δικαστήρια κι αυτό το είχα πει στον Ομπάμα».
Ο Ντράγκι, ως πρόεδρος της ΕΚΤ, «δημιούργησε το Μπαζούκα» και είπε το whatever it takes. Το έκανε μόνος του».
Μεταναστευτικό - Η κατάσταση ήταν δραματική στην Ελλάδα
Καθημερινά ερχόντουσαν 10.000 νέοι πρόσφυγες όποτε κάτι έπρεπε να κάνω. Θα μπορούσαμε να αποτρέψουμε τους πρόσφυγες από την Αυστρία στη Γερμανία αλλά αυτό δεν αρκούσε. Για αυτό τάχθηκα υπέρ του σχεδίου Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας. Η κατάσταση στην Ελλάδα ήταν δραματική. Η Τουρκία δεν έκανε τίποτε.
Το 95% των προσφύγων δεν έμπαινε στην ΕΕ. Ως αντάλλαγμα η Τουρκία πήρε χρήματα. Ήταν παρά πολύ μεγάλη πίεση εκείνη την περίοδο. Με κάλεσαν στην Κωνσταντινούπολη, πήγα σε εκείνα τα ανάκτορα, πολύ εντυπωσιακές οι καρέκλες, αλλά έπρεπε κάτι να κάνω. η πολιτική είναι real Politik, ήμουν υποχρεωμένη να μιλήσω με τον Ερντογάν.
Χαίρομαι που η Ευρώπη έχει προχωρήσει και έχει καταρτίσει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου. Αυτοί που δεν έχουν λάβει άσυλο πρέπει να επιστραφούν στις χώρες τους. Οι στόχοι να πολεμήσουμε τους διακινητές είναι φυσικά σωστοί.
Η κρίση με την Τουρκία
«Πάντα πρέπει να συνομιλούμε με τους γείτονες μας. Ιδίως τα θαλάσσια σύνορα μας δεν μπορούν να προστατευθούν μόνο με τη frontex.
Αν αποσοβήθηκε ελληνοτουρκικό επεισόδιο; Ναι υπήρξαν εντάσεις πολλές φορές προσπαθήσαμε να διαμεσολαβήσουμε. Στις συνομιλίες καταλάβαινα ποσό δύσκολο ήταν να βρούμε κοινούς τόπους. Επειδή το κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ήταν αρκετά επιθετικό κάποιες φορές. Προσπάθησα να συνεισφέρω αλλά μόνο με μισά βήματα μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Ο Πούτιν, η ΕΣΣΔ και ο πόλεμος στην Ουκρανία
Για τον Πούτιν, η διάλυση της ΕΣΣΔ, ήταν το χειρότερο γεγονός του 20υ αιώνα και του είπα ότι για μένα ήταν το πιο ευχάριστο της ζωής μου. Οι οπτικές γωνιές μας ήταν εντελώς διαφορετικές. Ο Πούτιν έχει ακόμη αυτήν την ιδέα πως η Ρωσία πρέπει να ασκεί επιρροή σε αυτά τα κράτη (Ουκρανία και Λευκορωσία). Από την άποψη του διεθνούς δικαίου αυτό που έκανε τον Φεβρουάριο του 2022 είναι να παραβεί όλους τους όρους του διεθνούς δικαίου.
Ήμουν κατά, από κοινού με τον Σαρκοζί, στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ σε Ουκρανία και Γεωργία - στο Βουκουρέστι, το 2008.
Η Ρωσία δεν εξαφανίζεται από το χάρτη και είναι η μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη στον κόσμο, δεν μπορώ να το αγνοήσω αυτό.
Εμείς Θέλουμε μια εταιρική σχέση με τη Ρωσία και την προσπάθεια αυτήν την κάναμε. Με την εισβολή τον Φεβρουάριο το 2022 έχουμε μια νέα εποχή.
Δεν έχω καμία σχέση με τον Πούτιν (τώρα). Πάντα είχαμε μεγάλες διαφωνίες αλλά στην περίπτωση της Κριμαίας μου είπε 1-2 φορές ψέματα και αυτό άλλαξε τη σχέση μας.
Για τον Tραμπ όλα είναι ένα... deal
«O Τραμπ ψηφίστηκε από τον αμερικανικό λαό θα πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε. Και εμείς οι Ευρωπαίοι είμαστε μια οντότητα, ας μην το υποτιμούμε. Όλα είναι deal για αυτόν. Δεν λειτουργεί έτσι ο κόσμος.
Είναι παρά πολύ δύσκολο να πετύχουμε κοινά αποτελέσματα - με τον Τραμπ Δεν είναι καλές ειδήσεις, είμαι πεπεισμένη για αυτό.
Πάντα σκεφτόταν κάτι για να τραβήξει την προσοχή όλων. Έκανα το λάθος και είπα: Ντόναλντ πρέπει να δώσουμε τα χέρια αλλά δεν το έκανε. Πάντα προσπαθούσε να αποσπάσει την προσοχή και όλοι να κοιτούν εκείνον».
