Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η Αθήνα, η Επιτροπή σημειώνει πως «η Άγκυρα επιδεικνύει λιγοστή πολιτική βούληση να βελτιώσει την ευθυγράμμισή της με την κοινή εξωτερικών πολιτική και πολιτική ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ)», προσθέτοντας πως η απουσία προσπάθειας για σύγκλιση με τις θέσεις της Ένωσης «αντιβαίνει στον δηλωθέντα στρατηγικό στόχο της Τουρκίας να ενταχθεί στην ΕΕ».
Παράλληλα, δίνει έμφαση και στο γεγονός ότι καταγράφεται ιδιαίτερα μεγάλη απόκλιση στην υιοθέτηση κυρώσεων που έχουν επιβληθεί από την ΕΕ, με τον βαθμό ευθυγράμμισης της Άγκυρας να υπολογίζεται φέτος μόλις στο 4%, υποχωρώντας περαιτέρω από το 6% που καταγράφηκε πέρυσι.Στο πλαίσιο αυτό, οι Βρυξέλλες αναφέρουν πως η Τουρκία έχει αποφύγει την εφαρμογή μέτρων κατά της Ρωσίας.
Για το Κυπριακό
Σε ό,τι αφορά, ειδικότερα, στο Κυπριακό, η Επιτροπή στέκεται στη συνεχιζόμενη άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και στην παρεμπόδιση της ένταξής της σε διεθνείς οργανισμούς.
Οι Βρυξέλλες επαναλαμβάνουν την πάγια θέση τους, ότι η η ΕΕ παραμένει απολύτως προσηλωμένη στην επίλυση του Κυπριακού «εντός του πλαισίου του ΟΗΕ», σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, τις αρχές και τα ευρωπαϊκά κεκτημένα. Παράλληλα, στηλιτεύουν το γεγονός ότι η Άγκυρα έχει προωθήσει επανειλημμένα τη λύση δύο κρατών στο διαιρεμένο νησί, «που αντίκειται στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Την ίδια στιγμή, η Αθήνα εκτιμά πως η έκθεση της Κομισιόν για τη διεύρυνση επαναβεβαιώνει τη στήριξη της ΕΕ σε σειρά ελληνικών και κυπριακών θέσεων και στο απαραβίαστο των δικαιωμάτων τους. «Η Τουρκία οφείλει να (i) εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και (ii) να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ ως προς τα χωρικά τους ύδατα και τον εναέριο χώρο τους, όπως και όλα τα κυριαρχικά δικαιώματά τους, περιλαμβανομένου του δικαιώματος να διεξάγουν έρευνες και να εκμεταλλεύονται φυσικούς πόρους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ειδικά τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Για το τουρκολιβυκό μνημόνιο: «Παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών»
Ειδικά για το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η Επιτροπή επαναλαμβάνει το λεκτικό δεσμευτικών συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ότι το συγκεκριμένο έγγραφο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών, δεν είναι σύμφωνο με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και «δεν μπορεί να παραγάγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη».
Όπως εκτιμάται, όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα πλαίσιο που συνάδει πλήρως με τη θέση της Ελλάδας ότι πρέπει να υπάρχουν αυστηρές δικλίδες ασφαλείας για τη συμμετοχή τρίτων χωρών στα δάνεια ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα εκταμιευθούν μέσω του SAFE, σημειώνοντας πως κράτη που απειλούν μέλη της ΕΕ ή συχνά αγνοούν τις πολιτικές της δεν πρέπει να ωφεληθούν από πόρους που διατίθενται για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας.
Τέλος, στη συνολική αποτίμηση των ενταξιακών προοπτικών της Τουρκίας, οι Βρυξέλλες συμπεραίνουν ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη γείτονα παραμένουν σε κατάσταση ακινησίας από το 2018, με ιδιαίτερες ανησυχίες όσον αφορά στην τήρηση δημοκρατικών αρχών, την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, στον σεβασμό για το Κράτος Δικαίου και θεμελιώδη δικαιώματα.
Η αντίδραση της Τουρκίας
Η αντίδραση της Άγκυρας ήταν έντονη. Το υπουργείο Εξωτερικών της γειτονικής χώρας έκανε λόγο για «αβάσιμους, μεροληπτικούς και προκατειλημμένους ισχυρισμούς». Η Άγκυρα αντέτεινε ότι η έκθεση περιλαμβάνει «τις μαξιμαλιστικές, παράνομες και μη ρεαλιστικές θέσεις της Ελλάδας και των Ελληνοκυπρίων», αμφισβητώντας ευθέως την αξιοπιστία της ΕΕ σε ζητήματα όπως το Κυπριακό και η υφαλοκρηπίδα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, οι κατηγορίες της ΕΕ για την Τουρκία «δεν συνάδουν με τις προσπάθειες για τη δημιουργία μιας θετικής ατζέντας μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ». Η Τουρκία τονίζει ότι η έκθεση παραβλέπει τις «εύλογες ανησυχίες της Τουρκίας» και υπογραμμίζει τη στρατηγική της δέσμευση για ένταξη στην ΕΕ, παρά τα πολιτικά και «άδικα εμπόδια» που αντιμετωπίζει στη διαδικασία της ένταξης.
Αναφέρεται επίσης στην «εποικοδομητική στάση» της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την πρόοδο στις σχέσεις της με την Ελλάδα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για άμεση κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων της ΕΕ από το 2019.
