«Οι Έλληνες είναι τρελοί, αλλά έχουν Θεόν φρόνιμον».
Θ. Κολοκοτρώνης
Αν σε κάποιον θα έπρεπε να στήσει έναν ανδριάντα ο ελληνισμός, για την αύξηση των πιθανοτήτων επιβίωσης της ανεξάρτητης ελληνικής κρατικής οντότητας, αυτός είναι πρώτα απ’ όλα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο αναμορφωτής της σύγχρονης Τουρκίας.
Έχει γραφτεί ξανά πως πριν από έναν αιώνα η Τουρκία δεν είχε καν το διπλάσιο πληθυσμό σε σχέση με την Ελλάδα. Σήμερα έχει τον οκταπλάσιο πληθυσμό.
Η αύξηση του πληθυσμού, εκτός από τη διεύρυνση της διαφοράς εργατικού και επιστημονικού δυναμικού ανάμεσα στις δύο χώρες, δημιουργεί και οικονομίες κλίμακας. Μια χώρα με εσωτερική αγορά άνω των 40–50 εκατ. καταναλωτών μπορεί να στηρίξει εγχώριες αυτοκινητοβιομηχανίες και άλλες υψηλής ειδίκευσης παραγωγικές μονάδες.
Επιπλέον, μια χώρα με ΑΕΠ άνω του 1 τρισ. ευρώ μπορεί, χωρίς σοβαρές συνέπειες, να δαπανά 30–40 δισ. ευρώ για την άμυνα, κάτι που είναι απαγορευτικό για μια χώρα με ΑΕΠ 200–300 δισ. ευρώ.
Η αύξηση του ισλαμικού ιδεασμού στην τουρκική κοινωνία τα τελευταία τριάντα χρόνια έφερε τον Ερντογάν στην εξουσία και μαζί τα όνειρα για ανασύσταση της οθωμανικής ισχύος.
Η προσπάθεια ανάδειξης της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη, η οποία θα ηγείται τεχνολογικά και γεωπολιτικά μιας ομάδας μουσουλμανικών κρατών, την απομάκρυνε από τη Δύση και την έφερε σε ρήξη με το Ισραήλ.
Το ισοζύγιο πολιτικής και στρατιωτικής ισχύος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τις τελευταίες δεκαετίες έχει ανατραπεί σημαντικά υπέρ της Τουρκίας.
Οι φιλοδοξίες της Τουρκίας για ανάδειξή της σε περιφερειακή δύναμη την έχουν φέρει σε αντιπαράθεση με αρκετές γειτονικές χώρες. Αυτές είτε περνούν στη σφαίρα επιρροής της, όπως η Συρία και η Λιβύη, είτε αντιδρούν και εξοπλίζονται, όπως κάνει η Ελλάδα.
Το 2020, με τη ματαίωση της υβριδικής εισβολής στον Έβρο και αργότερα με την «επακούμβηση», η Ελλάδα έδειξε πως δεν είναι διατεθειμένη να μετεξελιχθεί σε δορυφόρο της Τουρκίας ούτε να εκχωρήσει το μισό Αιγαίο, όπως απαιτούν τα σχέδια της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Οι δημογραφικές, οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν θέσει την Ελλάδα και την Τουρκία σε τροχιά σύγκρουσης εδώ και καιρό. Πολύ σωστά, οι ελληνικές κυβερνήσεις μετά το 2019 έχουν αναβαθμίσει την προτεραιότητα του εκσυγχρονισμού των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ορθώς, επίσης, έχουν συγκροτήσει ένα πλέγμα συμμαχιών με τη Γαλλία, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες της περιοχής. Η καταλυτική σχέση αυτού του πλέγματος, όμως, είναι εκείνη με το Ισραήλ.
Τούτο για αρκετούς λόγους.
Κατ’ αρχάς, το Ισραήλ αντιμετωπίζει τον ίδιο υπαρξιακό κίνδυνο που αντιμετωπίζει και η Ελλάδα απέναντι στην ανάδειξη της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη.
Το Ισραήλ, μάλιστα, αισθάνεται περισσότερο περικυκλωμένο από δυνητικούς δορυφόρους της Τουρκίας, ενώ έχει να αντιμετωπίσει και στο εσωτερικό του την επιθετικότητα ισλαμιστικών οργανώσεων που καθοδηγούνται και από την Άγκυρα.
Το Ισραήλ απολαμβάνει παραδοσιακά μεγαλύτερη υποστήριξη από τις ΗΠΑ σε σχέση με κάθε άλλη συμμαχική χώρα. Διαθέτει επίσης τη μεγαλύτερη επιρροή στις εσωτερικές εξελίξεις και στους μηχανισμούς ισχύος των ΗΠΑ.
Οι εκλογείς εβραϊκής καταγωγής στις ΗΠΑ υπολογίζονται σε περίπου 6 εκατ., δηλαδή το 2,4% του εκλογικού σώματος. Οι Αμερικανοί πολίτες ελληνικής καταγωγής είναι περίπου 1,2 εκατ.
Η ποσοτική διαφορά είναι αισθητή, όπως αισθητή είναι και η διαφορά στον βαθμό προσήλωσης στην προβολή των συμφερόντων της χώρας καταγωγής.
Το Ισραήλ, ως προνομιακός σύμμαχος των ΗΠΑ, λαμβάνει εξοπλιστική βοήθεια περίπου 20 δισ. δολ. τον χρόνο και έχει εξασφαλίσει τεχνολογικό και ποσοτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή.
Η σύμπλευση Ελλάδας και Κύπρου με το Ισραήλ μπορεί να εξασφαλίσει την ανατροπή του ισοζυγίου ισχύος με την Τουρκία στην περιοχή.
Η εξοπλιστική ενίσχυση της Ελλάδας τις τελευταίες δεκαετίες αποσκοπούσε κυρίως στην αποτροπή και όχι στην επικράτηση. Δηλαδή, αν η Τουρκία επιχειρούσε να καταλάβει κάποιο μέρος της Ελλάδας, το πλήγμα που θα δεχόταν θα ήταν τόσο ισχυρό ώστε να καθιστά οποιοδήποτε όφελος υπέρμετρα ακριβό.
Η συμμαχία Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ, όμως, πολλαπλασιάζει τη στρατιωτική ισχύ των τριών χωρών· δεν την αθροίζει απλώς. Η Ελλάδα, που εκτείνεται από τα σύνορα με την Ιταλία έως τη Λιβύη, μαζί με την Κύπρο και το Ισραήλ, συνιστούν έναν βραχίονα περικύκλωσης της Τουρκίας από την Ιταλία έως τη Μέση Ανατολή, ακυρώνοντας οποιαδήποτε φιλοδοξία ανάδειξής της σε περιφερειακή δύναμη.
Εξάλλου, ο Νετανιάχου, μετά τη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό και τον πρόεδρο της Κύπρου, ήταν σαφής:
«Σε όλους όσους φαντασιώνονται ότι θα εγκαθιδρύσουν την αυτοκρατορία τους και την κυριαρχία τους στις χώρες μας, τους λέμε ότι αυτό δεν θα συμβεί. Ούτε να το σκεφτείτε. Είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας», είπε χαρακτηριστικά. Νομίζω πως αυτό τα λέει όλα.
Η απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση και η ενίσχυση του ισλαμικού αποτυπώματος στην κοινωνία της έφεραν την Ελλάδα πιο κοντά στο Ισραήλ. Αυτό, αν δεν ανατρέπει πλήρως, τουλάχιστον εξισορροπεί την τουρκική στρατιωτική και γεωπολιτική ισχύ.
Αν δεν υπήρχε ο Ερντογάν, αυτά δεν θα είχαν συμβεί και η Τουρκία σήμερα δεν θα είχε απλώς πρόσβαση αλλά θα ήταν συμπαραγωγός των F-35. Το ισοζύγιο ισχύος θα ήταν εντελώς διαφορετικό.
Μπροστά στην ανατροπή που δρομολογεί η σύμπλευση Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ, στην Τουρκία απομένουν δύο επιλογές.
Η μία είναι να εξουδετερώσει άμεσα την ισχύ αυτής της συμμαχίας με ένα προληπτικό πλήγμα. Κάτι τέτοιο, όμως, χωρίς εναέρια υπεροχή είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Η δεύτερη επιλογή είναι η ανατροπή του Ερντογάν και η απομάκρυνση των ισλαμιστών από τα κέντρα ισχύος. Με την επάνοδο των κεμαλιστών, η Τουρκία θα επιχειρήσει να εξασφαλίσει ισορροπία δυνάμεων με τη βοήθεια των ΗΠΑ και της Δύσης.
Αμφότερα μοιάζουν δύσκολα εγχειρήματα…
Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν πως εξασφαλίζεται για τον ελληνισμό η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα της χώρας για τα επόμενα 20–30 χρόνια.
Φυσικά, πέρα από τα λάθη της Τουρκίας, οι εξελίξεις αυτές οφείλονται και στις σωστές, μετρημένες αλλά και αποφασιστικές κινήσεις όλων των ελληνικών κυβερνήσεων τα τελευταία 20–30 χρόνια.
Ας είμαστε αισιόδοξοι, λοιπόν.
Καλά Χριστούγεννα.
📬🖊️ Επιστολές αναγνωστών
Απαραίτητη η ψυχολογική αξιολόγηση
Ζούμε σε ταραγμένες εποχές που απαιτούν από τους πολιτικούς να αυτοσχεδιάζουν συνεχώς. Τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η κοινωνία τα επόμενα χρόνια θα είναι περίπλοκα και νέα. Η μία κρίση θα διαδέχεται την άλλη. Η προσωπική ακεραιότητα των ανθρώπων σε ηγετικές θέσεις, η ηθική τους πυξίδα, θα είναι ακόμη πιο σημαντική. Η εκλογή ενός πολιτικού με διαταραχή προσωπικότητας σε υψηλή θέση δεν ωφέλησε ποτέ καμία χώρα. Το να επιχειρηματολογούμε με ρεαλιστικούς λόγους αποδείχθηκε πάντα περίεργο.
Ένας ψυχοπαθής που δεν γνωρίζει την ενσυναίσθηση, το αίσθημα ευθύνης ή τη φωνή της συνείδησης, για τον οποίο η γλώσσα είναι μέσο χειραγώγησης, όχι εργαλείο επικοινωνίας, μπορεί σήμερα να θέσει σε θανάσιμο κίνδυνο όχι μόνο την κοινότητά του, αλλά ολόκληρο τον πλανήτη.
Πώς είναι δυνατόν να απαιτούμε ψυχολογικές αξιολογήσεις από κορυφαία στελέχη και πιλότους αεροπορικών εταιρειών, αλλά ο καθένας μπορεί να κάνει πολιτική; Ας προσπαθήσουμε για μια στιγμή να μην σκεφτούμε τι μας λένε και μας υπόσχονται οι πολιτικοί, αλλά κάτι πολύ πιο σημαντικό. Τι είδους άνθρωποι είναι;
