Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Αξιών της πιστοποιημένης εταιρείας εκτιμήσεων ακινήτων GEOAXIS για το 2025, η πόλη καταγράφει σημαντική αύξηση στα ενοίκια των φοιτητικών κατοικιών, ενώ η προσφορά συνεχίζει να υπολείπεται της ζήτησης.
Σε ένα αστικό περιβάλλον με παλαιό οικιστικό απόθεμα, χαμηλό ρυθμό νέων κατασκευών και έντονη παρουσία βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι εναλλακτικές μορφές στέγασης, όπως οι ιδιωτικές φοιτητικές εστίες και η διάθεση για συγκατοίκηση αποτελούν τις νέες ανερχόμενες τάσεις, με βάση τα ευρήματα της έκθεσης.
Η εκρηκτική άνοδος των ενοικίων
Η Θεσσαλονίκη καταγράφει μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικού διαμερίσματος στα 10,1 ευρώ/τ.μ. τον μήνα το 2025, έναντι 4,8 ευρώ/τ.μ. το 2016 – σημειώνοντας αύξηση 108% μέσα σε μία δεκαετία, σύμφωνα με την έκθεση. Η ετήσια μεταβολή από το 2024 στο 2025 αγγίζει το 5,8%, αποτυπώνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά κατοικίας αλλά και τη διαρκή έλλειψη επαρκών επιλογών για τους φοιτητές.
Σε πρακτικούς όρους, αυτό μεταφράζεται σε μέσο ενοίκιο 482 ευρώ για ένα τυπικό διαμέρισμα 48 τ.μ., το οποίο είναι και το μεγαλύτερο σε μέση επιφάνεια μεταξύ των έξι φοιτητικών πόλεων που μελετήθηκαν (Αθήνα, Πάτρα, Ηράκλειο, Βόλος, Κομοτηνή). Ωστόσο, η μέση ηλικία κατασκευής των φοιτητικών διαμερισμάτων στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ανέρχεται στα 51 έτη, τοποθετώντας την πόλη στην κορυφή όσον αφορά την παλαιότητα του οικιστικού αποθέματος.
Πίεση από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις και η ανάγκη για επενδύσεις
Η αυξανόμενη μετατροπή φοιτητικών κατοικιών σε καταλύματα τύπου Airbnb περιορίζει περαιτέρω την προσφορά ιδίως στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, ενώ η τουριστική ανάπτυξη της πόλης ενισχύει την τάση αυτή με ένα σημαντικό ποσοστό του διαθέσιμου αποθέματος να απορροφάται από τη βραχυχρόνια μίσθωση, γεγονός που αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια. Απέναντι σε αυτό το φαινόμενο, ενισχύεται η στρατηγική στροφή πολλών ιδιοκτητών προς την ενοικίαση πλήρως επιπλωμένων διαμερισμάτων με στόχο τη διαφοροποίηση και τη διατήρηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
Ανάδειξη των ιδιωτικών φοιτητικών εστιών
Παράλληλα, σε ένα πλαίσιο όπου οι κρατικές φοιτητικές εστίες χαρακτηρίζονται από ανεπάρκεια σε αριθμό και μέτρια ως χαμηλή ποιότητα, οι ιδιωτικές φοιτητικές εστίες αποτελούν μια αναδυόμενη τάση, και στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης, όπως προκύπτει από το Παρατηρητήριο Αξιών. Εδώ, το μέσο μηνιαίο κόστος διαμονής σε οργανωμένη ιδιωτική εστία στη Θεσσαλονίκη ανέρχεται στα 630 ευρώ (22 ευρώ/τ.μ. τον μήνα), με αντίστοιχη επιφάνεια 28 τ.μ., αλλά περιλαμβάνει όλες τις παροχές: ρεύμα, νερό, θέρμανση, ίντερνετ, φύλαξη και καθαριότητα.
Το μοντέλο «all inclusive» θεωρείται ιδιαίτερα ελκυστικό για φοιτητές – και γονείς – που επιδιώκουν ασφάλεια, προβλέψιμα έξοδα και λειτουργικό περιβάλλον σπουδών. Το επιπλέον κόστος, το οποίο κυμαίνεται από 20% έως 40% υψηλότερα σε σχέση με ένα αντίστοιχο απλό διαμέρισμα, κρίνεται από πολλούς ως εύλογο έναντι των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Όπως έχει δηλώσει στα Μακεδονικά Νέα και ο Πασχάλης Καραγιάννης, ιδιοκτήτης της εταιρείας κατασκευής και διαχείρισης ακινήτων Poseidon Development, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Stama Greece (Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης) και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ), τα τελευταία δέκα χρόνια, παρατηρείται σημαντική στροφή προς τις σύγχρονες, πλήρως εξοπλισμένες φοιτητικές εστίες τύπου «all inclusive», με τη ζήτηση να κινείται ανοδικά στη Θεσσαλονίκη.
Συγκεκριμένα, οι ιδιωτικών συμφερόντων φοιτητικές εστίες προσφέρουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες, περιλαμβάνοντας ενοίκιο, κοινόχρηστα, λογαριασμούς (ρεύμα, νερό, ίντερνετ), συντήρηση και τεχνική υποστήριξη. Αυτές οι εγκαταστάσεις βρίσκονται κυρίως στο κέντρο της πόλης, σε περιοχές όπως η Καμάρα, η Εγνατία και η οδός Σωκράτους, προσφέροντας άμεση πρόσβαση στα πανεπιστήμια και τις υπηρεσίες της πόλης. Κατά τον κ. Καραγιάννη, το 80% των εστιών εντοπίζεται στο κέντρο, ενώ ορισμένες βρίσκονται σε περιφερειακές περιοχές. «Οι φοιτητές προτιμούν αυτές τις εστίες λόγω της ασφάλειας, της ευκολίας και της κοινωνικής ζωής που προσφέρουν. Η ύπαρξη κοινότητας και η επίβλεψη από τη διαχείριση των εστιών παρέχουν στους γονείς αίσθημα ασφάλειας για τα παιδιά τους», έχει αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Καραγιάννης.
Συγκατοίκηση και μελλοντικές τάσεις
Μπροστά στην ακρίβεια και στην έλλειψη επαρκών διαθέσιμων κατοικιών, ολοένα και περισσότεροι φοιτητές επιλέγουν και τη συγκατοίκηση. Η τακτική αυτή ενισχύει τη ζήτηση για μεγαλύτερα διαμερίσματα και μεταβάλει σταδιακά τις συνθήκες διάθεσης στην αγορά, καθώς αυτά παρουσιάζουν μειωμένο ρίσκο για τους ιδιοκτήτες.
Παράλληλα, καταγράφεται μεταστροφή στη φοιτητική επιλογή τμήματος με βάση την τοποθεσία – και όχι αποκλειστικά το γνωστικό αντικείμενο – γεγονός που εντείνει περαιτέρω την πίεση στις μεγάλες πόλεις, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο της GEOAXIS.
Η γήρανση του αποθέματος, η περιορισμένη προσφορά, η τουριστική πίεση και η αδυναμία κρατικών μηχανισμών να καλύψουν το κενό, καθιστούν τη φοιτητική κατοικία κρίσιμο ζήτημα για τη βιωσιμότητα των σπουδών στη Θεσσαλονίκη. Η ιδιωτική πρωτοβουλία μέσω επενδύσεων σε οργανωμένες εστίες και η συγκατοίκηση φαίνεται να αποτελούν μονόδρομο για την αντιμετώπιση του προβλήματος στο κέντρο της πόλης, όπου στρέφονται οι φοιτητές για ενοικίαση.
