Η δέσμευση, που επισημοποιήθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2025 στη Χάγη, αναλύεται σε 3,5% για την «βασική άμυνα», που περιλαμβάνει το προσωπικό, τις επιχειρήσεις και τη συντήρηση και τον στρατιωτικό εξοπλισμό, και 1,5% για τις υποδομές και τη βιομηχανική επέκταση.
Όλα τα κράτη μέλη εκτός από την Ισπανία συμφώνησαν με τη δέσμευση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναμένεται να συμμορφωθούν, με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να υποστηρίζει ότι οι αμερικανικές συνεισφορές υπερβαίνουν ήδη το δίκαιο μερίδιο.
Μέχρι το 2024, τα μέλη του ΝΑΤΟ δαπανούν συλλογικά 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα, ή 2,7% του ΑΕΠ. Οι ΗΠΑ παρείχαν τα δύο τρίτα αυτού του ποσού, ακολουθούμενες από τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι αμυντικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 14% σε ετήσια βάση, κυρίως από τους Ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι αύξησαν τους προϋπολογισμούς τους κατά 22% μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Εάν ο στόχος του 3,5% για τον πυρήνα της άμυνας επιτευχθεί σε όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ εκτός της Ισπανίας και των ΗΠΑ, οι συνολικές βασικές αμυντικές δαπάνες θα μπορούσαν να φθάσουν τα 24,2 τρισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2025 και 2035.
Από αυτά, τα 13,9 τρισ. δολάρια θα προέλθουν από τις ΗΠΑ, εφόσον διατηρήσουν τα σημερινά επίπεδα γύρω στο 3,3% του ΑΕΠ. Τα υπόλοιπα 10,3 τρισεκατομμύρια δολάρια θα προέλθουν από άλλα μέλη του ΝΑΤΟ.
Ο στρατιωτικός εξοπλισμός αντιπροσωπεύει περίπου το 32% των σημερινών αμυντικών δαπανών. Εάν το μερίδιο αυτό διατηρηθεί, το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να δαπανήσει περίπου 8,8 τρισεκατομμύρια δολάρια για εξοπλισμό κατά την επόμενη δεκαετία.
Σχεδόν όλα τα μέλη πληρούν ήδη την απαίτηση να δαπανούν τουλάχιστον το 20% του αμυντικού τους προϋπολογισμού σε σημαντικό εξοπλισμό και Ε&Α, με εξαίρεση το Βέλγιο και τον Καναδά.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν περιορισμένη ικανότητα παραγωγής αμυντικών προϊόντων, γεγονός που μπορεί να διατηρήσει την εξάρτηση από τους αμερικανούς εργολάβους.
Η BTIG εκτιμά ότι οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να καταλάβουν έως και τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών δαπανών για εξοπλισμό του ΝΑΤΟ έως το 2035, αντιπροσωπεύοντας μια εξαγωγική ευκαιρία ύψους 2,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το ποσό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο από το 1,4 τρισεκατομμύριο δολάρια που εκτιμήθηκε βάσει του προηγούμενου βασικού πλαισίου δαπανών 2% του ΑΕΠ.
Οι επενδύσεις σε υποδομές αναμένεται να αυξηθούν απότομα, καθώς κανένα μέλος δεν δαπανά σήμερα κοντά στον στόχο του 1,5%.
Η Εσθονία και η Λιθουανία ηγούνται, αλλά διαθέτουν μόνο το 0,3% του ΑΕΠ για αμυντικές υποδομές.
Οι νέες δαπάνες προορίζονται για την αναβάθμιση των στρατιωτικών διαδρομών μεταφοράς, την ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και την προστασία των ενεργειακών συστημάτων.
Η Πολωνία είναι το μόνο μέλος του ΝΑΤΟ που πληροί επί του παρόντος το πλήρες όριο του 3,5% για την βασική άμυνα. Καμία χώρα δεν φτάνει το επίπεδο του 1,5% για τις υποδομές.
Το μερίδιο των ΗΠΑ στις αμυντικές δαπάνες του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να μειωθεί σε λίγο πάνω από το 50% μέχρι το 2035, από τα δύο τρίτα το 2024.
