Η αναγκαιότητα της πράσινης μετάβασης και της στήριξης της παραγωγής, όπως του πρωτογενούς τομέα, προσδίδουν στα συγκεκριμένα έργα και παρεμβάσεις, άκρως αναπτυξιακό χαρακτήρα, εναρμονισμένο με τις ανάγκες της σημερινής εποχής, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον.
Η ενεργειακή κρίση και οι αύξηση των τιμών ενέργειας, ένας παράγοντας από τους πιο αστάθμητους, καθιστούν υψηλής προτεραιότητας αυτόν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων που έχουν δρομολογηθεί.
Τα μεγάλα έργα ενεργειακής αναβάθμισης
Τα μεγάλα έργα υψηλού προϋπολογισμού στο πεδίο της ενέργειας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι:
- Αγωγός Νέας Μεσημβρίας - Ευζώνων - Γευγελή και Μετρητικός Σταθμός. Οι εργασίες για το έργο προϋπολογισμού 91 εκατ. ευρώ, βρίσκονται σε εξέλιξη. Το έργο αποσκοπεί στη διασύνδεση των συστημάτων φυσικού αερίου Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας με στόχο τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου στην Βόρεια Μακεδονία, καθώς σήμερα η τροφοδοσία της εν λόγω αγοράς εξαρτάται αποκλειστικά από τη διασύνδεση με τη Βουλγαρία.
- Κατασκευή νέου Κέντρου Υψηλής Τάσης (ΚΥΤ) στον Λαγκαδά και σύνδεσή του με το ΚΥΤ Φιλίππων, για την ενίσχυση της ασφάλειας ηλεκτροδότησης και την αύξηση της ικανότητας εξαγωγής παραγωγής στην περιοχή της Θράκης. Ο προϋπολογισμός του ανέρχεται στα 81,7 εκατ. ευρώ, με την ολοκλήρωση του να έχει σημειώσει καθυστερήσεις και να αναμένεται τέλη 2025 με αρχές 2026.
- Με προϋπολογισμό που ανέρχεται στα 74,4 εκατ. ευρώ και ορίζοντα υλοποίησης τέλη του 2029, ακόμη ένα σημαντικό έργο διανομής ενέργειας αυτό της ανάπτυξης των δικτύων διανομής φυσικού αερίου και των νέων συνδέσεων καταναλωτών και στους 14 Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης. Οι εργασίες έχουν ξεκινήσει και βρίσκονται σε εξέλιξη. Με την ολοκλήρωσή τους προβλέπεται η σύνδεση επιπλέον 56,6 χιλιάδων νέων καταναλωτών (Οικιακών, Εμπορικών, Βιομηχανικών).
- Στο στάδιο του σχεδιασμού βρίσκεται η ενίσχυση σύνδεσης Υποσταθμού (Υ/Σ) Κασσάνδρας με το Σύστημα Υψηλής Τάσης, προϋπολογισμού 24,1 εκατ. ευρώ. Με εκτιμώμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης στα μέσα προς τα τέλη του 2026, το έργο προβλέπει την αναβάθμιση της σύνδεσης του Υ/Σ Κασσάνδρας με το Σύστημα υψηλής τάσης, που θα περιλαμβάνει εναέρια και υπόγεια τμήματα κυκλωμάτων ανάλογης υψηλής τάσης.
- Υπό σχεδιασμό βρίσκονται και τα έργα ενίσχυσης του Συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της Χαλκιδικής, με στόχο,αναβαθμίσεις και αναδιατάξεις κυκλωμάτων υψηλής τάσης, για την αντιμετώπιση προβλημάτων υπερφορτώσεων και χαμηλών τάσεων κατά τις περιόδους υψηλού φορτίου. Το κόστος του έργου έχει προϋπολογιστεί στα 15,2 εκατ. ευρώ και η ολοκλήρωση του αναμένεται στα τέλη 2028.
- Σταθμός Συμπίεσης για την τροφοδοσία του αγωγούTrans Adriatic Pipeline (TAP) στη Ν. Μεσημβρία (Booster Compressor). Με προϋπολογισμό σχεδόν 47,8 εκατ. ευρώ, οι εργασίες για την υλοποίηση του είναι σε εξέλιξη και αναμένεται τέλη 2025 με αρχές 2026 να έχουν ολοκληρωθεί. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπει την εγκατάσταση ενός νέου Σταθμού Συμπίεσης για την τροφοδοσία του αγωγού TAP με πίεση μεταφοράς σημαντικά μεγαλύτερη από την πίεση λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου(ΕΣΦΑ).
Οι αναβαθμίσεις – ανακατασκευές
Στον συνολικό σχεδιασμό για την ενίσχυση του ενεργειακού περιβάλλοντος στην Κεντρική Μακεδονία, περιλαμβάνονται σημαντικά έργα, αναβαθμίσεων δικτύων αι γραμμών μεταφοράς ενέργειας, όπως και ανακατασκευών.
Πιο αναλυτικά τα έργα αυτά είναι:
- Αναβαθμίσεις Γραμμών Μεταφοράς και συνοδά έργα του Κέντρου Υψηλής Τάσης (ΚΥΤ) του Λαγκαδά. Το έργο με προϋπολογισμό 16,1 εκατ. ευρώ, εκτιμάτε ότι θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2030. Περιλαμβάνει αναβαθμίσεις και αναδιατάξεις κυκλωμάτων γραμμών μεταφοράς για τη βελτίωση της αξιοπιστίας ηλεκτροδότησης του Συστήματος της περιοχής.
- Υπό σχεδιασμό, με προϋπολογισμό 3,6 εκατ. ευρώ και εκτιμώμενο χρόνο υλοποίησης τον 12ο του 2028, βρίσκεται το έργο «Αναβάθμιση πυλών υψηλής τάσης στον υποσταθμό Θεσσαλονίκης VIII (Μπότσαρης)». Αφορά την ανακατασκευή του υποσταθμού με χρήση εξοπλισμού κλειστού τύπου (GIS), στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού και της αναβάθμισης των υφιστάμενων υποδομών των υποσταθμών για τη διατήρηση της υψηλής αξιοπιστίας της λειτουργίας του ΕΣΜΗΕ.
- Η αναβάθμιση των γραμμών μεταφοράς του συστήματος και υποσταθμών στην περιοχή της Κατερίνης, αποτελεί έργο που περιλαμβάνει, την κατασκευή νέων Γραμμών Μεταφοράς και αναβάθμιση των υφιστάμενων με τα οποία εξασφαλίζεται ισχυρή και ασφαλής τροφοδότηση των Υποσταθμών της περιοχής της Κατερίνης. Ο προϋπολογισμός του είναι 21,5 εκατ. ευρώ και εκτιμώμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης τέλη του 2027.
- Ανακατασκευή Υποσταθμού (Υ/Σ) Θεσσαλονίκης Ι (Δόξα).Η δαπάνη για την υλοποίηση του ανέρχεται στα 4 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2028. Το έργο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο σχεδιασμού και αφορά την πλήρης ανακατασκευή του τμήματος του Υ/Σ Δόξας εντός των ορίων του Συστήματος, με χρήση εξοπλισμού κλειστού τύπου τεχνολογίας GIS, στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού και της αναβάθμισης των υφιστάμενων υποδομών των υποσταθμών για τη διατήρηση της υψηλής αξιοπιστίας της λειτουργίας του ΕΣΜΗΕ.
Ανάπτυξη Δικτύων
Στον μεγάλο στόχο, αυτόν, της πρόσβασης σε περισσότερες πηγές ενέργειας, αλλά λιγότερο ρυπογόνες, συμβάλει η περαιτέρω ανάπτυξη των δικτύων φυσικού αερίου στη Κεντρική Μακεδονία. Στο πλαίσιο αυτό έχει ενταχθεί σειρά έργων με ενδεικτικά τα παρακάτω:
- Σημαντικό έργο για τη διανομή φυσικού αερίου στους δήμους Έδεσσας, Νάουσας, Σκύδρας, Πολυγύρου και Παιονίας, αποτελεί αυτό της ανάπτυξης σχετικών δικτύων, προϋπολογισμού 33,7 εκατ. ευρώ. Ο 12ος του 2027 έχει οριστεί ως μήνας ολοκλήρωσης του. Περιλαμβάνει, κατασκευή του δικτύου μέσης και χαμηλής πίεσης για την τροφοδότηση της Σκύδρας, της Έδεσσας και της Νάουσας. Κατασκευή του σταθμού αποσυμπίεσης φυσικού αερίου και του δικτύου διανομής φυσικού αερίου για την τροφοδότηση των περιοχών του Πολυγύρου και του Πολυκάστρου του Δήμου Παιονίας.
- Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες με εκτιμώμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης τέλη του 2029:
- για την ανάπτυξη δικτύων φυσικού αερίου χαμηλής και μεσαίας πίεσης στον Δήμο Κατερίνης, με προϋπολογισμό στα 18,3 εκατ. ευρώ.
- Στα Γιαννιτσά, με 5,2 εκατ. ευρώ υπολογισμένο κόστος.
- Στη Βέροια, με προϋπολογισμό 12,8 εκατ. ευρώ.
- Στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας, με δαπάνη που ανέρχεται στα 5,7 εκατ. ευρώ.
- Στον Δήμο Κιλκίς. Στα 4 εκατ. ευρώ ο προϋπολογισμός του έργου.
Παράλληλα, εργασίες εκτελούνται για την ανάπτυξη δικτύων φυσικού αερίου χαμηλής και μεσαίας πίεσης στους Δήμους Βισαλτίας και Σερρών, με προϋπολογισμό στα 8 εκατ. ευρώ περίπου και χρόνο ολοκλήρωσης τέλη του 2028.
