Το Εφετείο εξετάζει τη νομιμότητα των «ανταποδοτικών» δασμών που επιβλήθηκαν τον Απρίλιο σε ευρύ φάσμα εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ, καθώς και εκείνων που επιβλήθηκαν τον Φεβρουάριο σε Κίνα, Καναδά και Μεξικό.
Κατά την ακρόαση δύο υποθέσεων που υπέβαλαν πέντε μικρές επιχειρήσεις και 12 Πολιτείες υπό Δημοκρατική διοίκηση, οι δικαστές πίεσαν τον κυβερνητικό δικηγόρο Μπρετ Σούμεϊτ να εξηγήσει πώς η IEEPA – νόμος του 1977 που παραδοσιακά χρησιμοποιείται για κυρώσεις εναντίον εχθρικών κρατών ή για πάγωμα περιουσιακών στοιχείων – επιτρέπει την επιβολή δασμών.
Ο Τραμπ είναι ο πρώτος πρόεδρος που χρησιμοποίησε την IEEPA για την επιβολή δασμών.
«Η IEEPA δεν αναφέρει καν τον όρο ‘δασμοί’», παρατήρησε ένας από τους δικαστές.
Ο Σούμεϊτ υποστήριξε ότι ο νόμος παρέχει «έκτακτες» εξουσίες σε περιόδους κρίσης, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας πλήρους διακοπής των εισαγωγών. Σύμφωνα με τον ίδιο, η εξουσία για «ρύθμιση» των εισαγωγών σημαίνει ότι ο πρόεδρος μπορεί να επιβάλλει και δασμούς σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Οι ακροάσεις αυτές – μία μέρα πριν την προγραμματισμένη αύξηση δασμών από τον Τραμπ σε εισαγόμενα αγαθά από σχεδόν όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ – αποτελούν την πρώτη δικαστική δοκιμασία στο εφετειακό επίπεδο για την εμβέλεια της προεδρικής εξουσίας σχετικά με τους δασμούς.
Ο Τραμπ έχει κάνει τους δασμούς βασικό εργαλείο της εξωτερικής του πολιτικής, τους οποίους χρησιμοποίησε επιθετικά στη δεύτερη θητεία του, τόσο για πίεση σε εμπορικές διαπραγματεύσεις όσο και για την αντιμετώπιση αυτό που ο ίδιος χαρακτήρισε ως «αθέμιτες πρακτικές».
Ο ίδιος δήλωσε ότι οι δασμοί του Απριλίου ήταν απάντηση σε επίμονες εμπορικές ανισορροπίες και στην παρακμή της αμερικανικής βιομηχανίας.
Για τους δασμούς προς Κίνα, Καναδά και Μεξικό, ο Τραμπ υποστήριξε ότι επιβλήθηκαν επειδή οι χώρες αυτές δεν έκαναν αρκετά για να σταματήσουν τη διακίνηση παράνομου φαιντανύλης (fentanyl) προς τις ΗΠΑ – ισχυρισμό που οι ίδιες χώρες έχουν αρνηθεί.
«Οι δασμοί κάνουν την Αμερική ΣΠΟΥΔΑΙΑ & ΠΛΟΥΣΙΑ ξανά», έγραψε ο Τραμπ σε ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα την Πέμπτη. «Καλή τύχη σε όλους τους σπουδαίους δικηγόρους μου που αγωνίζονται για να σώσουν τη Χώρα μας στη σημερινή μεγάλη υπόθεση της Αμερικής».
Οι πολιτείες και οι επιχειρήσεις που αμφισβητούν τους δασμούς υποστηρίζουν ότι δεν είναι νόμιμοι με βάση την IEEPA και ότι το Σύνταγμα των ΗΠΑ αναθέτει στο Κογκρέσο – και όχι στον πρόεδρο – την αρμοδιότητα για τους δασμούς και άλλους φόρους.
Η υπόθεση εξετάζεται από την ολομέλεια των ενεργών δικαστών του Εφετείου – οκτώ διορισμένοι από Δημοκρατικούς προέδρους και τρεις από Ρεπουμπλικάνους. Δεν είναι σαφές πότε θα εκδοθεί η απόφαση, ωστόσο το χαμένο μέρος αναμένεται να ασκήσει άμεσα έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.
Εμπορικές διαπραγματεύσεις
Οι δασμοί αρχίζουν να αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Τον Ιούνιο, τα τελωνειακά τέλη τετραπλασιάστηκαν στα 27 δισ. δολάρια – ρεκόρ – ενώ συνολικά έχουν ξεπεράσει τα 100 δισ. δολάρια στο τρέχον δημοσιονομικό έτος. Αυτά τα έσοδα θεωρούνται κρίσιμα για την αντιστάθμιση της απώλειας εσόδων από τον πρόσφατο φορολογικό νόμο του Τραμπ.
Ωστόσο, οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι οι δασμοί αυτοί απειλούν να αυξήσουν τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές και να μειώσουν τα εταιρικά κέρδη. Οι συνεχείς απειλές του Τραμπ για νέους ή αυξημένους δασμούς έχουν προκαλέσει αναταράξεις στις χρηματαγορές και έχουν διαταράξει την ικανότητα των επιχειρήσεων να διαχειρίζονται τις αλυσίδες εφοδιασμού, την παραγωγή, το προσωπικό και τις τιμές.
Ο Νταν Ρέιφιλντ, γενικός εισαγγελέας του Όρεγκον – μιας από τις Πολιτείες που προσέφυγαν κατά των δασμών – χαρακτήρισε τους δασμούς ως «παλινδρομικό φόρο» (regressive tax) που κάνει ακριβότερα τα βασικά καταναλωτικά αγαθά.
Στις 28 Μαΐου, τριμελές δικαστήριο του Διεθνούς Δικαστηρίου Εμπορίου των ΗΠΑ (U.S. Court of International Trade) έκρινε υπέρ των Δημοκρατικών Πολιτειών και των μικρών επιχειρήσεων, αποφαινόμενο ότι η IEEPA δεν εξουσιοδοτεί την επιβολή δασμών που συνδέονται με χρόνιες εμπορικές ανισορροπίες.
Το Εφετείο επέτρεψε τη διατήρηση των δασμών ενόσω εξετάζει την έφεση της κυβέρνησης.
Η υπόθεση δεν επηρεάζει δασμούς που επιβλήθηκαν με πιο παραδοσιακές νομικές εξουσίες, όπως οι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.
Ο πρόεδρος ανακοίνωσε πρόσφατα εμπορικές συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ιαπωνία, που θέτουν νέους δασμούς, μετά από μικρότερες συμφωνίες με τη Βρετανία, την Ινδονησία και το Βιετνάμ. Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ υποστήριξε ότι τυχόν περιορισμός της προεδρικής εξουσίας στους δασμούς θα υπονόμευε τις εμπορικές διαπραγματεύσεις, ενώ άλλοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι συνομιλίες συνεχίστηκαν χωρίς σημαντικές αλλαγές, ακόμη και μετά την αρνητική πρωτόδικη απόφαση.
Ο Τραμπ έχει ορίσει την 1η Αυγούστου ως ημερομηνία έναρξης νέων υψηλότερων δασμών για τις χώρες που δεν διαπραγματεύονται νέες εμπορικές συμφωνίες.
Υπάρχουν τουλάχιστον επτά ακόμη προσφυγές κατά της χρήσης της IEEPA από τον Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων από άλλες μικρές επιχειρήσεις και την Πολιτεία της Καλιφόρνιας.
Ομοσπονδιακός δικαστής στην Ουάσιγκτον έχει ήδη απορρίψει την επιχειρηματολογία του Τραμπ σε μία από αυτές τις υποθέσεις, ενώ κανένας δικαστής μέχρι στιγμής δεν έχει αποδεχτεί τον ισχυρισμό του ότι διαθέτει απεριόριστη εξουσία για επιβολή δασμών υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης.
Πηγή: Reuters
