Η έλλειψη επαρκούς εποπτείας, τα κενά στη στελέχωση του Εθνικού Συστήματος Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ), αλλά και η παρουσία δεκάδων μικρών φορέων που συχνά δεν τηρούν τους κανόνες της αγοράς, δημιουργούν ένα τοπίο αστάθειας και κινδύνων για καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Σε αυτό το περιβάλλον, ο Σύνδεσμος Φορέων Πιστοποίησης και Ελέγχου TIC HELLAS επιχειρεί να βάλει τάξη, θεσπίζοντας το Σήμα Αξιοπιστίας που θα συνοδεύει τα πιστοποιητικά των μελών του, προσφέροντας διαφάνεια και εμπιστοσύνη στην αγορά.
Γιατί δημιουργήθηκε το TIC HELLAS
Ο Σύνδεσμος ιδρύθηκε το φθινόπωρο του 2024 με μέλη οκτώ μεγάλους οργανισμούς ελέγχου και πιστοποίησης, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% της ελληνικής αγοράς. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται τόσο πολυεθνικές όσο και ελληνικοί φορείς.
Όπως ανέφερε στα Μακεδονικά Νέα ο Εκτελεστικός Διευθυντής του TIC HELLAS, Παναγιώτης Αγερίδης, «είμαστε ιδιωτικοί φορείς, λειτουργούμε σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, όπου δυστυχώς οι άμεσοι αποδέκτες των υπηρεσιών μας αναζητούν χαμηλές τιμές και πολλές φορές αδιαφορούν για την ποιότητα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια πληθώρα μικρών φορέων, οι οποίοι συχνά δεν ακολουθούν τους κανόνες. Με το TIC HELLAS θέλουμε να διαφοροποιηθούμε και να ενσωματώσουμε το Σήμα Αξιοπιστίας στα πιστοποιητικά μας ώστε να καθιερωθεί στην αγορά και να αναγνωρίζεται ως εγγύηση αξιοπιστίας».
Οι υπηρεσίες TIC και η σημασία τους
Ο παγκόσμιος κλάδος TIC (Testing – Inspection – Certification) συμβάλλει καθοριστικά στη δημόσια ασφάλεια, την προστασία του περιβάλλοντος, την ευζωία των πολιτών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Μέσω των πιστοποιήσεων διασφαλίζεται ότι προϊόντα, υπηρεσίες, συστήματα και διαδικασίες πληρούν συγκεκριμένα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας.
Οι συνέπειες από πλημμελή πιστοποίηση είναι ήδη γνωστές στη χώρα: δυστυχήματα σε λούνα παρκ, ατυχήματα με ανελκυστήρες, περιστατικά τροφικής δηλητηρίασης σε σχολεία. «Η αγορά δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ένα ισχυρό και αποτελεσματικό ΕΣΥΔ», σημειώνει ο κ. Αγερίδης, τονίζοντας την ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του συστήματος με πόρους και μόνιμο προσωπικό.
Υποχρεωτικός και προαιρετικός τομέας
Οι πιστοποιήσεις διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
Υποχρεωτικός τομέας: καθορίζεται από περίπου 35 Ευρωπαϊκές Οδηγίες, που αφορούν κυρίως στην τοποθέτηση του σήματος CE σε προϊόντα. Οι Οδηγίες αυτές διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα συμμορφώνονται με τις βασικές απαιτήσεις ασφάλειας (Essential Safety Requirements) και η συμμόρφωση με αυτές αποτελεί προϋπόθεση για τις εξαγωγές και γενικά την εμπορία των αντίστοιχων προϊόντων.
Προαιρετικός τομέας: σχετίζεται με τα Συστήματα Διαχείρισης (ποιότητας, περιβάλλοντος, υγείας και ασφάλειας, προστασίας δεδομένων κ.ά.) και αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία. «Πολλά από αυτά τα πρότυπα τείνουν να υποχρεωτικοποιηθούν, μέσω του νέου Κλιματικού Νόμου ή των απαιτήσεων ESG», εξηγεί ο κ. Αγερίδης.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις επενδύουν σε πολλαπλές πιστοποιήσεις, ενώ οι μικρομεσαίες, λόγω κόστους, περιορίζονται στα ελάχιστα απαιτούμενα.
Η πρόκληση της Εποπτείας της Αγοράς
Παρά τις προσπάθειες του ΕΣΥΔ, αυτό δεν μπορεί να παίξει τον ρόλο «αστυνόμου της αγοράς». Η έλλειψη όμως θεσμοθετημένου πλαισίου για την Εποπτεία της Αγοράς αφήνει χώρο για αθέμιτες πρακτικές. «Είναι απαραίτητο να αναπτυχθεί μια δομή Ελέγχου και Εποπτείας της Αγοράς», επισήμανε ο κ. Αγερίδης συμπληρώνοντας ότι «Το φωνάζουμε συνεχώς: χωρίς εποπτεία, η αξιοπιστία δεν μπορεί να εξασφαλιστεί».
Το TIC HELLAS έχει θέσει τρεις βασικούς άξονες δράσης:
-Ενίσχυση του ΕΣΥΔ και του ΕΣΥΠ με μόνιμο προσωπικό και επαρκείς πόρους.
-Θεσμοθέτηση της Εποπτείας της Αγοράς, σε συνεργασία με την Πολιτεία.
-Καθιέρωση του Σήματος Αξιοπιστίας TIC HELLAS, το οποίο θα συνοδεύει τα πιστοποιητικά και θα λειτουργεί ως benchmark για τις επιχειρήσεις.
Παράλληλα, ο Σύνδεσμος εισάγει την πρακτική της διαξιολόγησης. «Πηγαίνουμε στα μέλη μας και εξετάζουμε το πώς εφαρμόζουν βασικές παραμέτρους της πιστοποίησης και του ελέγχου, εφαρμόζοντας διαδικασίες διαφάνειας που ισχύουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο», εξήγησε ο κ. Αγερίδης.
Οι ευρωπαϊκές απαιτήσεις και η ελληνική πραγματικότητα
Η αγορά καθοδηγείται πλέον από τους ευρωπαϊκούς Κανονισμούς και τα πρότυπα βιωσιμότητας (ESRS, CSRD, ESG), που συνδέουν την πιστοποίηση όχι μόνο με την ασφάλεια, αλλά και με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η Ελλάδα, ωστόσο, εξακολουθεί να παρουσιάζει καθυστερήσεις στην υιοθέτηση των μηχανισμών εφαρμογής τους.
«Δεν υπάρχει σταθερότητα στη χώρα. Η ενίσχυση του ΕΣΥΔ συζητείται εδώ και χρόνια και ακόμη βρισκόμαστε στο ίδιο επίπεδο», επισημαίνει ο κ. Αγερίδης, προσθέτοντας ότι «μόνο με μακροχρόνιες Διοικήσεις σε κρίσιμους φορείς μπορούμε να έχουμε συνέχεια και αποτελεσματικότητα».
Η αξία για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές
Για τις επιχειρήσεις, η πιστοποίηση αποτελεί εργαλείο εξωστρέφειας, αυξάνει την ανταγωνιστικότητα και ανοίγει αγορές. Για τους καταναλωτές, εγγυάται ασφάλεια και ποιότητα. Το Σήμα Αξιοπιστίας TIC HELLAS φιλοδοξεί να αποτελέσει κριτήριο εμπιστοσύνης, δίνοντας σαφές μήνυμα ότι η επιχείρηση που το φέρει έχει περάσει από Φορείς που εφαρμόζουν αυστηρές διαδικασίες.
«Σκοπός μας είναι να ενισχύσουμε την αξιοπιστία της ελληνικής αγοράς, να εκπροσωπήσουμε συλλογικά τα συμφέροντά μας απέναντι στην Πολιτεία, την ΕΕ και τους διεθνείς οργανισμούς και να διασφαλίσουμε την ποιότητα, την ασφάλεια και τη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα», πρόσθεσε ο Εκτελεστικός Διευθυντής του TIC HELLAS.
Το TIC HELLAS δεν είναι απλώς ένας ακόμη φορέας, αλλά μια συλλογική πρωτοβουλία των μεγαλύτερων οργανισμών της χώρας για να αποκατασταθεί η αξιοπιστία σε έναν κρίσιμο τομέα. Με το νέο Σήμα Αξιοπιστίας, την πίεση για ενίσχυση του ΕΣΥΔ και την ανάγκη θεσμοθέτησης εποπτείας, ο Σύνδεσμος αναλαμβάνει ρόλο-κλειδί για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς πιστοποίησης και ελέγχου.
Σε μια περίοδο που η ποιότητα και η βιωσιμότητα γίνονται στρατηγικά ζητούμενα για την οικονομία, η Ελλάδα δεν μπορεί να μείνει πίσω. Το μέλλον του κλάδου περνά μέσα από την ενδυνάμωση των θεσμών και την εμπέδωση της εμπιστοσύνης. Και το TIC HELLAS φιλοδοξεί να αποτελέσει τον θεματοφύλακα αυτής της νέας εποχής.
