Ο κ. Γεράνης μιλά, ακόμα, για τη στενή συνεργασία του ΦοΔΣΑ με τους 38 Δήμους της Περιφέρειας, τονίζοντας ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αποδείξει ότι μπορεί να ηγηθεί και να συντονίσει μια μεγάλη κοινωνική προσπάθεια. Υπογραμμίζει ότι τα μη ανακυκλώσιμα απόβλητα παραμένουν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη διαχείριση απορριμμάτων, ενώ τονίζει ότι η ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων αποτελεί πλέον εθνικό και ευρωπαϊκό στόχο.
Ο πρόεδρος του ΦοΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας επισημαίνει, παράλληλα, ότι τα επόμενα πέντε χρόνια είναι μια κρίσιμη περίοδος, κατά την οποία θα κριθεί αν θα μπορέσουμε να δώσουμε στα παιδιά μας έναν τόπο βιώσιμο, καθαρό και ανθεκτικό απέναντι στην κλιματική κρίση. «Δεν έχουμε την πολυτέλεια της αδράνειας. Έχουμε το χρέος της δράσης», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.
Συνέντευξη στην Ντόνια Κανιτσάκη
Ο πρόεδρος του ΦοΔΣΑ, Μιχάλης Γεράνης
-Κύριε Γεράνη, πώς αξιολογείτε την πρόοδο που έχει σημειωθεί σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων τα τελευταία χρόνια;
Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη διαχείριση αποβλήτων στην Κεντρική Μακεδονία. Ο Φο.Δ.Σ.Α. κατάφερε να περάσει από μια εποχή όπου η διαχείριση περιοριζόταν κυρίως στην ταφή, σε μια νέα πραγματικότητα που βασίζεται στις αρχές της κυκλικής οικονομίας, της ανακύκλωσης και της ενεργειακής αξιοποίησης των υλικών.
Επενδύσαμε σε σύγχρονες υποδομές, αναπτύξαμε καινοτόμες τεχνολογίες, βελτιώσαμε τις υπηρεσίες μας προς τους πολίτες και διευρύναμε τη συνεργασία μας με την ακαδημαϊκή κοινότητα και τους φορείς της κοινωνίας. Παράλληλα, μέσα από δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, καλλιεργούμε καθημερινά μια νέα περιβαλλοντική κουλτούρα, ιδιαίτερα στις νεότερες γενιές.
Αναγνωρίζουμε, βέβαια, ότι έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας. Όμως τα βήματα που έγιναν δείχνουν ότι η Κεντρική Μακεδονία μπορεί να αποτελέσει πρότυπο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Με στρατηγικό σχεδιασμό, συνεργασία και όραμα, η διαχείριση αποβλήτων δεν είναι πλέον πρόβλημα, αλλά ευκαιρία για ανάπτυξη, νέες θέσεις εργασίας και μια πιο βιώσιμη κοινωνία.
-Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι του Φο.Δ.Σ.Α. για το επόμενο χρονικό διάστημα και ποιες οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε;
Οι βασικοί στόχοι του Φο.Δ.Σ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας για το επόμενο διάστημα εστιάζουν σε τρεις κατευθύνσεις:
α) Ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, με αύξηση της ανακύκλωσης και μείωση των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή. Στο πλαίσιο αυτό, δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη και λειτουργία νέων Μονάδων Ανάκτησης και Ανακύκλωσης, που θα επιτρέψουν την περαιτέρω αξιοποίηση υλικών και θα μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της περιοχής μας.
β) Αξιοποίηση της τεχνολογίας και της καινοτομίας, μέσα από ψηφιακές υποδομές και «έξυπνες» λύσεις που θα βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών.
γ) Επένδυση στην αλλαγή της κουλτούρας, με έμφαση στην εκπαίδευση, την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και τη συμμετοχή της νέας γενιάς, ώστε η υπευθυνότητα στη διαχείριση των πόρων να γίνει καθημερινή στάση ζωής.
Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σχετίζονται με την κλιματική κρίση, την ανάγκη χρηματοδότησης μεγάλων έργων υποδομής, αλλά και την αλλαγή νοοτροπίας στην κοινωνία. Η σωστή διαχείριση αποβλήτων δεν είναι υπόθεση μόνο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – είναι συλλογική ευθύνη, που απαιτεί συνεργασία όλων των φορέων, του κράτους, των επιχειρήσεων και κυρίως, των πολιτών.
Παρά τις δυσκολίες, πιστεύουμε ότι με στρατηγική, καινοτομία και όραμα μπορούμε να μετατρέψουμε τις προκλήσεις σε ευκαιρίες και να κάνουμε την Κεντρική Μακεδονία παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης για όλη τη χώρα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
-Ποια είναι τα ποσοστά ανακύκλωσης και ποιες ενέργειες γίνονται για την αύξησή τους; Και ποιος είναι ο ρόλος των πολιτών στην προσπάθεια;
Σήμερα, στην Ελλάδα, μόλις το 17‑18% των απορριμμάτων ανακυκλώνεται, ενώ η πλειοψηφία εξακολουθεί να οδηγείται σε ταφή, με σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Στην Κεντρική Μακεδονία, ο Φο.Δ.Σ.Α., σε στενή συνεργασία με τους 38 Δήμους της Περιφέρειας, έχει θέσει ως στρατηγικό στόχο την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης μέσα από Μονάδες Ανάκτησης και Ανακύκλωσης, σύγχρονα ψηφιακά συστήματα και στοχευμένα προγράμματα ενημέρωσης και εκπαίδευσης.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αποδείξει ότι μπορεί να ηγηθεί και να συντονίσει μια μεγάλη κοινωνική προσπάθεια.
Στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας βρίσκονται οι πολίτες. Η σωστή διαλογή στην πηγή, η συμμετοχή στα προγράμματα ανακύκλωσης και η υπευθυνότητα στην καθημερινή διαχείριση των απορριμμάτων αποτελούν την πιο ισχυρή «πολιτική πράξη» για το περιβάλλον. Στόχος μας είναι η Κεντρική Μακεδονία να γίνει πρότυπο βιώσιμης διαχείρισης αποβλήτων, όπου η Αυτοδιοίκηση, η τεχνολογία και η κοινωνική υπευθυνότητα συνδυάζονται για να προσφέρουν στις επόμενες γενιές έναν καθαρότερο, ασφαλέστερο και βιώσιμο τόπο.
-Τι γίνεται με τα μη ανακυκλώσιμα απόβλητα; Τι σχεδιάζετε για το μέλλον; Η ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων αποτελεί στόχο;
Τα μη ανακυκλώσιμα απόβλητα παραμένουν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη διαχείριση απορριμμάτων, όχι μόνο στην Κεντρική Μακεδονία αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Η σημερινή πρακτική της ταφής, με τις γνωστές περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Η Πολιτεία και η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλουν να δώσουν λύσεις που να είναι βιώσιμες, σύγχρονες και εναρμονισμένες με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις.
Ο Φο.Δ.Σ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας έχει αποδείξει ότι διαθέτει τη γνώση, την εμπειρία και τη δυναμική να πρωτοπορεί σε αυτά τα ζητήματα. Η πρόταση που καταθέσαμε εδώ και χρόνια για την «Εγνατία διαχείρισης Απορριμμάτων» σήμερα γίνεται κεντρική πολιτική επιλογή, με την ανάπτυξη έξι μονάδων που θα αξιοποιούν ενεργειακά 1,3 εκατ. τόνους απορριμματογενών καυσίμων ετησίως, ενώ άλλοι 150.000 τόνοι υψηλότερης ποιότητας θα διατίθενται στην τσιμεντοβιομηχανία.
Η ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων δεν αποτελεί πια θεωρητική συζήτηση. Είναι εθνικός και ευρωπαϊκός στόχος, εργαλείο της κυκλικής οικονομίας και βασική προϋπόθεση για να μειώσουμε την ταφή, να παράγουμε ενέργεια και να περιορίσουμε τις περιβαλλοντικές και οικονομικές επιβαρύνσεις. Η Ελλάδα έχει μπροστά της τον στόχο να περιορίσει την ταφή στο 30% έως το 2030. Ο Φο.Δ.Σ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας αναλαμβάνει ενεργό ρόλο σε αυτή την εθνική προσπάθεια, ώστε η χώρα μας να σταθεί ισότιμα απέναντι στις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις, αλλά και να προσφέρει στους πολίτες ένα καθαρότερο και βιώσιμο μέλλον.
-Πώς είναι η συνεργασία σας με τους Δήμους της περιοχής σας; Υπάρχουν προβλήματα ή σημεία που χρειάζονται βελτίωση;
Το μότο μου είναι πάντα το ίδιο: «Ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο». Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και όταν πετυχαίνουμε σημαντικά αποτελέσματα, δεν επαναπαυόμαστε – αναζητούμε συνεχώς τρόπους βελτίωσης.
Παρ’ όλα αυτά, στην Κεντρική Μακεδονία έχουμε πετύχει κάτι πραγματικά μοναδικό: την αγαστή συνεργασία και σύμπνοια 38 Δήμων. Ομονοήσαμε σε ένα βασικό αξίωμα – ότι το σκουπίδι δεν έχει χρώμα. Δεν χωράει σε πολιτικές ή κομματικές αντιπαραθέσεις. Είναι κοινή υπόθεση, που αφορά όλους μας.
Σε αυτή τη λογική, όλοι μαζί, με συνεννόηση και αλληλοσεβασμό, δουλεύουμε ώστε η Περιφέρειά μας να αποτελεί πρότυπο στη διαχείριση αποβλήτων και να ανοίγει δρόμους για μια νέα αντίληψη στην τοπική αυτοδιοίκηση: ότι η ενότητα και η συνεργασία μπορούν να μετατρέψουν μια μεγάλη πρόκληση σε ευκαιρία ανάπτυξης, καινοτομίας και βιωσιμότητας.
-Πώς οραματίζεστε τη διαχείριση αποβλήτων τα επόμενα πέντε χρόνια; Ποιες καινοτομίες ή νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για πιο αποτελεσματική διαχείριση;
Τα επόμενα πέντε χρόνια δεν είναι απλώς ένας προγραμματικός ορίζοντας. Είναι μια κρίσιμη περίοδος όπου θα κριθεί αν θα μπορέσουμε να δώσουμε στα παιδιά μας έναν τόπο βιώσιμο, καθαρό και ανθεκτικό απέναντι στην κλιματική κρίση. Δεν έχουμε την πολυτέλεια της αδράνειας. Έχουμε το χρέος της δράσης.
Οραματιζόμαστε μια Κεντρική Μακεδονία όπου τα απόβλητα δεν θα είναι πηγή ανησυχίας, αλλά πηγή καινοτομίας, ανάπτυξης και ενέργειας. Με σύγχρονες Μονάδες Ανάκτησης και Ανακύκλωσης, με «έξυπνα» ψηφιακά συστήματα που θα βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα, με τεχνολογίες που θα μετατρέπουν τα απορρίμματα σε ενέργεια, μπορούμε να αλλάξουμε ριζικά το τοπίο της διαχείρισης αποβλήτων.
Ξέρουμε ότι οι προκλήσεις είναι μεγάλες: η κλιματική κρίση, οι περιβαλλοντικές πιέσεις, οι κοινωνικές απαιτήσεις. Όμως η ευθύνη μας είναι ακόμη μεγαλύτερη. Γιατί δεν δουλεύουμε μόνο για το σήμερα, χτίζουμε το αύριο.
Και ας κρατήσουμε πάντα ζωντανή μια αλήθεια που μας υπερβαίνει: το περιβάλλον δεν μας ανήκει, μας φιλοξενεί. Γι’ αυτό και ο αγώνας μας είναι κοινός, διαρκής και ανυποχώρητος – για εμάς, για τα παιδιά μας, για τις γενιές που έρχονται.
