Σοβιετικά στρατεύματα κατέλαβαν τέσσερα νησιά κοντά στο ιαπωνικό νησί Χοκκάιντο – γνωστά στη Ρωσία ως Κουρίλες και στην Ιαπωνία ως Βόρεια Εδάφη – στο τέλος του πολέμου, και τα νησιά αυτά παραμένουν υπό ρωσικό έλεγχο από τότε.
Η νέα πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Σαναέ Τακαΐτσι, σε ομιλία της την περασμένη εβδομάδα, κατηγόρησε τη Ρωσία για «επιθετικότητα εναντίον της Ουκρανίας», αλλά πρόσθεσε ότι η Ιαπωνία εξακολουθεί να στηρίζει «την πολιτική της επίλυσης του εδαφικού ζητήματος και της σύναψης συνθήκης ειρήνης».
Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε ότι δεν είδε τίποτα νέο στις δηλώσεις της Τακαΐτσι και ότι για να υπάρξει πρόοδος, το Τόκιο θα πρέπει να αλλάξει στάση.
«Έχουμε επανειλημμένα δηλώσει ότι ο δρόμος για την επανέναρξη του διαλόγου με την Ιαπωνία θα ανοίξει μόνο αφού το Τόκιο εγκαταλείψει ενεργά την αντιρωσική του πορεία, η οποία στοχεύει στη βλάβη της χώρας μας και των πολιτών της», είπε η Ζαχάροβα σε δημοσιογράφους, απαντώντας σε ερώτηση του Reuters σχετικά με τις προοπτικές επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας.
Η Ζαχάροβα πρόσθεσε ότι η «εχθρική» πολιτική του Τόκιο έχει οδηγήσει τις σχέσεις των δύο χωρών σε αδιέξοδο.
«Αυτό το εχθρικό και αδιέξοδο μονοπάτι επιλέχθηκε από την ιαπωνική πλευρά, όχι από εμάς», υπογράμμισε.
Η Ρωσία και η Ιαπωνία είχαν ταραχώδεις σχέσεις τον 20ό αιώνα: η Ιαπωνία βύθισε μεγάλο μέρος του ρωσικού στόλου και νίκησε τη Ρωσία στον πόλεμο του 1904-1905, ενώ στη συνέχεια εισέβαλε στη ρωσική Άπω Ανατολή κατά τη διάρκεια του ρωσικού εμφυλίου πολέμου.
Μετά την ήττα της ναζιστικής Γερμανίας, η Σοβιετική Ένωση κήρυξε πόλεμο στην Ιαπωνία, στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και έστειλε στρατεύματα για να καταλάβουν τα νησιά Κουρίλες. Το Τόκιο και η Μόσχα υπέγραψαν το 1956 μια κοινή διακήρυξη που έθετε τυπικά τέλος στην εμπόλεμη κατάσταση, αλλά όχι μια πλήρη συνθήκη ειρήνης.
Η Μόσχα υποστηρίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία είχαν συμφωνήσει στη Διάσκεψη της Γιάλτας το 1945 πως η Σοβιετική Ένωση θα λάμβανε τα νότια νησιά Κουρίλες. Ωστόσο, η Ιαπωνία υποστηρίζει ότι τα τέσσερα επίμαχα νησιά δεν ανήκουν γεωγραφικά στις Κουρίλες αλλά αποτελούν τα «Βόρεια Εδάφη».
Η Ιαπωνία θεωρεί ότι τα Βόρεια Εδάφη καταλήφθηκαν παράνομα από τη Σοβιετική Ένωση και ότι περίπου 17.000 Ιάπωνες κάτοικοι εκδιώχθηκαν βίαια από αυτά τα νησιά.
Η Τακαΐτσι, στην ομιλία της την περασμένη εβδομάδα, ανέφερε επίσης ότι οι στρατιωτικές εξελίξεις και οι δραστηριότητες της Κίνας, της Βόρειας Κορέας και της Ρωσίας αποτελούν σοβαρή απειλή.
Η Ρωσία καλύπτει σχεδόν το 9% των συνολικών εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) της Ιαπωνίας, ενώ οι ιαπωνικές εταιρείες Mitsui και Mitsubishi διατηρούν μερίδια στο έργο Sakhalin-2 για την παραγωγή LNG στη ρωσική Άπω Ανατολή.
Η Τακαΐτσι, σύμφωνα με δύο Ιάπωνες κυβερνητικούς αξιωματούχους που μίλησαν στο Reuters την Τετάρτη, είπε στον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ κατά τη συνάντησή τους στο Τόκιο ότι θα ήταν δύσκολο για την Ιαπωνία να απαγορεύσει τις εισαγωγές ρωσικού LNG.
Πηγή: Reuters
