Ο γνωστός πολιτικός επιστήμονας – διεθνολόγος και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης-ΕΕνΟΕ, μιλά για τον πολιτικό πυρετό που επικρατεί στη χώρα, για το μέλλον του Εμανουέλ Μακρόν μέχρι το 2027, αλλά και για την επόμενη ημέρα μετά τη διαφαινόμενη κατάρρευση της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού.
Όπως εξηγεί χαρακτηριστικά η κρίση αυτή, από τη στιγμή που ο Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει δικαίωμα να ξαναθέσει υποψηφιότητα, μπορεί να αναδείξει και τις νέες προσωπικότητες που θα θελήσουν να διαδεχθούν τον Γάλλο πρόεδρο ενώ προσθέτει ότι σε κάθε περίπτωση τα οικονομικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα σίγουρα θα
Συνέντευξη στον Θωμά Καλέση
-Κύριε Τσίκα το πολιτικό σκηνικό στη Γαλλία χαρακτηρίζεται αυτή τη στιγμή ως χαοτικό. Είναι πράγματι έτσι με βάση αυτά που έχουμε μπροστά μας αυτή τη στιγμή;
Κοιτάξτε, αυτό που έχουμε μπροστά μας είναι η ψήφιση του προϋπολογισμού, ο οποίος πρέπει να συμπεριλαμβάνει κάποια μέτρα αντιμετώπισης κυρίως του μεγάλου χρέους που έχει η Γαλλία το οποίο αντιστοιχεί στο 110% του ΑΕΠ.
Βέβαια αν σκεφτεί κανείς ότι η Γαλλία έχει πολύ μεγάλο ΑΕΠ γιατί είναι πολύ μεγάλη οικονομία, οι πραγματικοί αριθμοί είναι και αυτοί με την σειρά τους πάρα πολύ μεγάλοι. Γι' αυτό άλλωστε και είναι περισσότερο ευδιάκριτο από ποτέ ότι πλέον χρειάζονται δραστικά μέτρα αντιμετώπισης αυτών των αριθμών και μεγεθών.
Χρειάζονται δραστικά μέτρα, τόσο σε μεταρρυθμίσεις, όσο και σε δημοσιονομικό επίπεδο, με περικοπές δαπανών κλπ. Η Γαλλία ωστόσο, δεν ήταν ποτέ μια χώρα εύκολη στις μεταρρυθμίσεις. Ήταν δύσκολη και συναντούσε σχεδόν πάντα αντιδράσεις, οι οποίες πολλές φορές περνούσαν κι εξακολουθούν να περνούν και στο πολιτικό στερέωμα.
Τώρα μάλιστα που έχουμε και μια κυβέρνηση μειοψηφίας του Φρανσουά Μπαϊρού, κατά την εξαγγελία των μέτρων λιτότητας για την κατάρτιση του προϋπολογισμού υπήρξαν πολλές αντιδράσεις. Και εκείνο που έκανε ήταν το εξής: Αντί να περιμένει να καταψηφιστεί ο προϋπολογισμός, πρόλαβε τις εξελίξεις και ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης, το οποίο μεταφράζεται στο εξής δίλημμα: Πάμε να σώσουμε την Γαλλία με ευθύνη ή καταψήφιζουμε αυτή την προοπτική.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα δηλώσεις των πολιτικών κομμάτων, όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση πολύ δύσκολα μπορεί να επιβιώσει. Το πιο πιθανό είναι ότι θα πέσει. Και βέβαια κάπου εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι πριν από έναν χρόνο, περίπου για το ίδιο θέμα, έπεσε και η προηγούμενη κυβέρνηση του Μπαρνιέ.
Και το ερώτημα που δημιουργείται πλέον είναι το τι μπορεί να γίνει μετά τη διαδικασία για την ψήφο εμπιστοσύνης. Καταρχάς πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ο πρόεδρος Μακρόν παραμένει. Από αυτή τη διαδικασία δεν θίγεται η θέση του προέδρου ο οποίος έχει σημαντικές εξουσίες σύμφωνα με το γαλλικό Σύνταγμα.
Τι μπορεί όμως να κάνει ο Μακρόν; Μπορεί να κρατήσει τον Μπαϊρού ως υπηρεσιακό πρωθυπουργό. Μπορεί να διορίσει έναν άλλον πρωθυπουργό επιλογής του. Παίζει επίσης πολύ το σενάριο να διοριστεί μια κυβέρνηση τεχνοκρατών, όμως το μεγάλο θέμα παραμένει: τι θα γίνει τελικά με τον προϋπολογισμό;
Μέχρι τώρα δεν φαίνεται κάποια βιώσιμη λύση. Στη Γαλλία δεν είναι απαραίτητο όταν διοριστεί μια κυβέρνηση υπό έναν πρωθυπουργό να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Όμως πρέπει να γίνουν δύο πράγματα.
Εάν τυχόν τεθεί πρόταση μομφής να μπορεί να επιβιώσει και επίσης να έχει την ευχέρεια τουλάχιστον να περνάει τα νομοσχέδια.
Άρα αυτό που πρέπει να αναζητήσει κανείς, είναι το μείγμα των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για τον προϋπολογισμό, έτσι ώστε να μπορέσει να περάσει. Τώρα αυτό θα είναι το είδος των μέτρων; Η διάρκειά τους;
Εάν θα μπουν όλα μαζί ή σταδιακά; Αυτό θα μπορούσε μια κυβέρνηση τεχνοκρατών να το κάνει, αλλά παραμένει ένα πολύ μεγάλο ζήτημα.
Και η κρίσιμη στάση στο κοινοβούλιο, είναι όπως όλα δείχνουν αυτή που θα κρατήσουν οι Σοσιαλιστές. Τα κεντρώα κόμματα υπό τον Μακρόν, προφανώς και θα ψηφίσουν μια οποιαδήποτε κυβέρνηση. Επίσης η Δεξιά θα στηρίξει. Αυτή που ξέρουμε ότι σίγουρα θα είναι εναντίον είναι η ακροδεξιά της Λεπέν και λαϊκιστική Αριστερά του Μελανσόν.
Οι Σοσιαλιστές μέχρι τώρα έχουν πει ότι την κυβέρνηση Μπαϊρού θα την καταψηφίσουν. Το θέμα όμως είναι η στάση τους απέναντι σε μια νέα κυβέρνηση και σε έναν νέο πρωθυπουργό ο οποίος θα διοριστεί από τον Εμ. Μακρόν. Οι Σοσιαλιστές κάποια στιγμή εξωτερικά μη μετέχοντας στην κυβέρνηση, είχαν τονίσει ότι δεν θα συνεχίσουν να καταψηφίζουν κυβερνήσεις. Κι έτσι είχε μπορέσει να διατηρηθεί η κυβέρνηση αυτή, διότι σε μια πρόταση μομφής που είχαν κάνει Λεπέν και Μελανσόν δεν την είχαν στηρίξει οι Σοσιαλιστές και δεν πέρασε.
Άρα εκεί πρέπει να δει κανείς αν θα υπάρξει η προοπτική να ξεπεραστεί το πολιτικό αδιέξοδο.
-Ωστόσο ο προϋπολογισμός παραμένει ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα για κάθε κυβέρνηση στη Γαλλία, καθώς όπως προαναφέραμε, αλλά και όπως γνωρίζουμε από την ελληνική εμπειρία, τα μέτρα που πρέπει να παρθούν για την αναδιάρθρωση του χρέους είναι επίπονα. Με μία κυβέρνηση που από τώρα δεν έχει καν την πλειοψηφία με ποιον τρόπο μπορεί η Γαλλία να βγει από το αδιέξοδο;
Γι' αυτό προηγουμένως έκανα λόγο για μείγμα μέτρων. Μπορεί να συμφωνηθεί κάποια στιγμή να περάσει ένα πακέτο που θα είναι κάπως πιο αποδεκτό ή τουλάχιστον να μην προκαλεί τόσους κλυδωνισμούς.
Επίσης υπάρχει πάντα και το σενάριο προκήρυξης βουλευτικών εκλογών οι οποίες και πάλι δεν μπορούν να επηρεάσουν τη θέση του Μακρόν. Αλλά ούτε και αυτό είναι πιθανό ότι θα προχωρήσει, καθώς υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να ενισχύσει τα άκρα, οπότε να έχουμε μια Βουλή που θα είναι εντελώς εχθρική προς τον πρόεδρο της χώρας κι εκεί να προκύψουν άλλα προβλήματα, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να παραλύσει κάθε δυνατότητα διακυβέρνησης.
Γι' αυτό ακριβώς μιλάμε για μια κατάσταση χάους στη Γαλλία. Διότι αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται κάποια διέξοδος, εκτός και αν υπό τον φόβο μιας οικονομικής κατάρρευσης ή υπό τον φόβο του ακριβού δανεισμού από τις αγορές κάτι που συμβαίνει εδώ και δύο μέρες ή υπό τον φόβο της πτώσης του Χρηματιστηρίου -που κι αυτό το βλέπουμε ήδη λόγω του πολιτικού αδιεξόδου- να υπάρξει μια κυβέρνηση κι ένας πρωθυπουργός ο οποίος θα εξασφαλίσει τουλάχιστον την ανοχή ενός μέρους της αντιπολίτευσης και για ορισμένο διάστημα μέχρι τουλάχιστον να βγει η χώρα από το οικονομικό αδιέξοδο.
-Ο πρόεδρος Μακρόν είναι πλέον σε δύσκολη θέση...
Είναι πράγματι σε πολύ δύσκολη θέση. Και είναι αλήθεια, ότι ένα ποσοστό της δυσφορίας που υπάρχει στη Γαλλία αντικατοπτρίζεται και στη δική του πορεία. Όμως έχει δηλώσει ότι θα παραμείνει μέχρι το τέλος της πολιτικής του θητείας το 2027, καθώς ούτως ή άλλως δεν έχει δικαίωμα να θέσει ξανά υποψηφιότητα για πρόεδρος. Με βάση το γαλλικό Σύνταγμα δεν μπορεί να ξαναβάλει υποψηφιότητα.
Επομένως δεν έχει κάτι να διακινδυνεύσει. Είτε προχωρήσει είτε κάνει πίσω, η θέση του κατά κάποιον τρόπο παραμένει, με τη μεγάλη δυσκολία που θα υπάρχει βέβαια πάντα στην εσωτερική διακυβέρνηση.
Φαίνεται δε, ότι αυτό το τοπίο είναι και αυτό που θα αρχίσει να αναδεικνύει σε λίγο και τους υποψήφιους για προεδρία το 2027. Στο κομμάτι των προσωπικοτήτων. Είναι έτσι το γαλλικό αξίωμα που η προσωπικότητα παίζει πάρα πολύ μεγάλο ρόλο. Αυτός θα είναι περίπου ο καμβάς πάνω στον οποίο θα «ζωγραφιστεί» το νέο τοπίο και κυρίως αυτοί που φιλοδοξούν να διαδεχτούν τον Μακρόν, από όλα τα πολιτικά στρατόπεδα.
-Οι επιπτώσεις αυτές της κρίσης στην Γαλλία βλέπετε να γίνονται γρήγορα ευδιάκριτες σε ολόκληρο το φάσμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Ναι. Το μεγάλο πρόβλημα νομίζω αυτό είναι. Η Γαλλία είναι βασικός πυλώνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο σε επίπεδο πολιτικής όσο και σε επίπεδο οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο όλες οι Ευρωπαϊκές οικονομίες θα επηρεαστούν.
Μάλιστα αν αυτή τη στιγμή γινόταν μια παρέμβαση πχ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όπως αυτή που έγινε στην Ελλάδα, η Γαλλία θα χρειαζόταν δύο ολόκληρα πακέτα στήριξης, δηλαδή τεράστια ποσά για να μπορέσει να βγει από την κρίση.
Και δεν είναι και εύκολο για το ίδιο το ΔΝΤ να δώσει τις απαραίτητες λύσεις που χρειάζεται η χώρα. Όμως μετά από μια τέτοια εξέλιξη καμία οικονομία δεν μπορεί να βγει αλώβητη από αυτό, ανεξαρτήτως του βαθμού που θα υπάρξει η επίδραση την οποία προς το παρόν κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει.
Μιλάμε λοιπόν για μεγάλα ποσά την ώρα που Ευρώπη βρίσκεται και σε μια δύσκολη γεωπολιτική αναταραχή. Θέματα στα οποία ο πρόεδρος Μακρόν παίζει κομβικό ρόλο ως μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη που είναι η Γαλλία. Θα χρειαστεί ωστόσο να ξοδέψει πολύ χρόνο και πραγματική ουσία για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης στο εσωτερικό του. Δεν μπορεί να είναι δοσμένος μόνο στα ευρύτερα Ευρωπαϊκά και Παγκόσμια ζητήματα στα οποία μετέχει μέχρι σήμερα. Η χώρα του διανύει ήδη μια πολύ δύσκολη εποχή.
