Η προσπάθεια του Μπαϊρού να μειώσει το τεράστιο έλλειμμα του προϋπολογισμού έχει συναντήσει έντονη αντίσταση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ενώ η ακροαριστερή Γαλλία Ανυπότακτη, οι Σοσιαλιστές και ακόμα και η ακροδεξιά του Εθνικού Συναγερμού δηλώνουν έτοιμοι να καταψηφίσουν την κυβέρνηση. Αν η πρόταση μομφής περάσει, η επόμενη κίνηση ανήκει στον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αντιμετωπίζει τρεις κύριες επιλογές.
Η πρώτη είναι ο διορισμός νέου πρωθυπουργού. Η εμπειρία έχει δείξει ότι η εξεύρεση κοινού εδάφους στην Εθνοσυνέλευση είναι δύσκολη, καθώς το κοινοβούλιο αποτελείται από τρία σχεδόν ισοδύναμα μπλοκ.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να επιλέξει έναν κεντρώο ή κεντροδεξιό υποψήφιο, όπως ο υπουργός Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορρνού, που έχει σχέσεις με την άκρα δεξιά.
Εναλλακτικά, θα μπορούσε να στραφεί προς την κεντροαριστερά και να προσκαλέσει τους Σοσιαλιστές σε κυβερνητικό συνασπισμό, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν σημαντικές πολιτικές παραχωρήσεις.
Ωστόσο, οι διαιρέσεις στην κεντροαριστερά καθιστούν αβέβαιο το αν ένας τέτοιος συνασπισμός θα λειτουργήσει.
Η δεύτερη επιλογή είναι η προκήρυξη νέων πρόωρων εκλογών. Αν και πολιτικά δελεαστική, η διάλυση του κοινοβουλίου δεν εγγυάται διαφορετικό αποτέλεσμα, δεδομένου ότι το πολιτικό τοπίο παραμένει σχεδόν αμετάβλητο από τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού. Παρ’ όλα αυτά, κάποιοι πολιτικοί ελπίζουν ότι οι εκλογές θα μπορούσαν να δώσουν ξεκάθαρη πλειοψηφία σε μια δύναμη, αποκαθιστώντας τη σταθερότητα.
Η τρίτη, πιο ακραία επιλογή, είναι η παραίτηση του Μακρόν. Αν και οι πιέσεις για μια τέτοια κίνηση εντείνονται, ο πρόεδρος έχει επανειλημμένα απορρίψει την πιθανότητα πρόωρης αποχώρησης. Το πολιτικό και οικονομικό χάος, ωστόσο, καθιστά σαφές ότι η επιβίωση της κυβέρνησης και η δυνατότητα εφαρμογής του προϋπολογισμού του 2026 αποτελούν κρίσιμη προτεραιότητα για τη σταθερότητα της χώρας.
Όποια απόφαση κι αν λάβει ο Μακρόν, η Γαλλία εισέρχεται σε μια περίοδο αβεβαιότητας, όπου οι πολιτικές ανατροπές και οι δημοσιονομικές πιέσεις μπορούν εύκολα να δημιουργήσουν εκρηκτικό πολιτικό σκηνικό, καταλήγει, μεταξύ άλλων το δημοσίευμα.
Ο κίνδυνος κατάρρευσης «δεν έχει αποτιμηθεί»
«Σε περίπτωση που η κυβέρνηση χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης, ο Πρόεδρος Μακρόν μπορεί να επιδιώξει να ορίσει έναν διαφορετικό Πρωθυπουργό για να σχηματίσει κυβέρνηση, ο οποίος στη συνέχεια θα αντιμετωπίσει την άμεση πρόκληση της ψήφισης ενός προϋπολογισμού για το 2026», ανέφεραν αναλυτές της Deutsche Bank σε σημείωμα της Τρίτης.
«Εναλλακτικά, ο Μακρόν θα μπορούσε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν ένα άλλο κατακερματισμένο αποτέλεσμα, όπως συνέβη μετά τις πρόωρες εκλογές του καλοκαιριού του 2024, αν και με την ακροδεξιά [Εθνική Συναγερμό] να προηγείται στις δημοσκοπήσεις, οι επενδυτές θα είναι προσεκτικοί για το αν θα μπορούσε να μεταφράσει αυτό το προβάδισμα σε μια απόλυτη πλειοψηφία αυτή τη φορά».
The Times, Reuters: Ίσως χρειαστεί να προσφύγουμε στο ΔΝΤ προειδοποιεί ο Γάλλος ΥΠΟΙΚ - Μπαϊρού: Χάος ή ευθύνη για τη Γαλλία
Ο υπουργός Οικονομικών Έρικ Λομπάρντ προειδοποίησε ότι η χώρα ενδέχεται να χρειαστεί πακέτο διάσωσης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σύμφωνα με δημοσίευμα των The Times.
Λίγο αργότερα σε ανάρτησή του ο Λομπάρντ τόνισε, για να καθησυχάσει τις αγορές, ότι «σήμερα, δεν απειλούμαστε από καμία παρέμβαση, ούτε από το ΔΝΤ, ούτε από την ΕΚΤ, ούτε από οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό».
Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Η κατάσταση των δημόσιων οικονομικών μας απαιτεί ηρεμία και διαύγεια.
Ηρεμία σημαίνει αναγνώριση ότι η γαλλική οικονομία είναι ισχυρή, η φήμη της χώρας στις αγορές είναι αναγνωρισμένη και ότι χρηματοδοτούμε το χρέος μας χωρίς δυσκολία. Σήμερα, δεν απειλούμαστε από καμία παρέμβαση, ούτε από το ΔΝΤ, ούτε από την ΕΚΤ, ούτε από οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό.
Η διαύγεια απαιτεί να δράσουμε τώρα για να αποκαταστήσουμε τα δημόσια οικονομικά μας, η ανισορροπία των οποίων θέτει σε μόνιμο κίνδυνο την ελευθερία μας ως έθνος. Το να πιστεύουμε ότι η Γαλλία θα εξαιρούνταν εκ φύσεως από τον έλεγχο του χρέους και θα προστατεύονταν από κάθε κίνδυνο είναι μύθος.
Αυτή η ισορροπία καθοδηγεί τις ενέργειές μου ως Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών. Το Κοινοβούλιο πρέπει να κάνει μια συνειδητή επιλογή. Δεν θα πρέπει να διέπεται ούτε από επιπολαιότητα ούτε από φόβο, αλλά από τα συμφέροντα της χώρας».
Ωστόσο, η προειδοποίηση του υπουργού Οικονομικών έρχεται σε μια περίοδο πολιτικού χάους, που υπονομεύει τις προσπάθειες μείωσης του υπέρογκου δημόσιου χρέους, το οποίο ανέρχεται σε 3,3 τρισ. ευρώ, με προβλεπόμενο έλλειμμα 5,4% του ΑΕΠ φέτος.
Η πολιτική αστάθεια εντάθηκε μετά την απόφαση του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο, στις 8 Σεπτεμβρίου, σε μια προσπάθεια να εδραιώσει την εξουσία του και να υλοποιήσει τη δημοσιονομική πολιτική του.
Κόμματα της αντιπολίτευσης, από τη ριζοσπαστική αριστερά έως τη λαϊκιστική δεξιά, έχουν ήδη δηλώσει ότι θα υποστηρίξουν την πτώση της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα η κίνηση του Μπαϊρού να χαρακτηρίζεται «αυτοκτονική».
Στις πρώτες του δηλώσεις μετά τη χθεσινή αιφνιδιαστική ανακοίνωση ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, που καταγράφει το Reuters, ο Γάλλος πρωθυπουργός διαμήνυσε κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε εκδήλωση του συνδικάτου CFDT ότι «ο γαλλικός λαός έχει 13 ημέρες για να αποφασίσει αν θα σταθεί στο πλευρό του χάους ή στο πλευρό της συνείδησης και της ευθύνης».
Η πολιτική κρίση έχει επηρεάσει σοβαρά τις αγορές. Το χρηματιστήριο στο Παρίσι υποχώρησε κατά 1,73% στις αρχές των συναλλαγών, ενώ οι τράπεζες που κατέχουν μεγάλο μέρος του χρέους δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα.
Η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου ξεπέρασε το 3,5%, εντείνοντας τις ανησυχίες για την οικονομική σταθερότητα. Ο Λομπάρντ προειδοποίησε ότι σε δύο εβδομάδες το κόστος του γαλλικού χρέους μπορεί να ξεπεράσει το ιταλικό, σημειώνοντας τον κίνδυνο παρέμβασης του ΔΝΤ.
Ο Μπαϊρού έχει παρουσιάσει μέτρα ύψους 43,8 δισ. ευρώ, περιλαμβάνοντας περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων, με στόχο να αποφευχθεί οικονομική κατάρρευση. Τα μέτρα περιλαμβάνουν κατάργηση τραπεζικών αργιών και περιορισμούς στην υγειονομική περίθαλψη, προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις.
Η ψήφος εμπιστοσύνης στις 8 Σεπτεμβρίου θεωρείται η τελευταία προσπάθεια του πρωθυπουργού να διατηρήσει την κυβέρνηση. Πολιτικοί από όλο το φάσμα βλέπουν ήδη την αποχώρησή του ως πιθανή. Η Μαρίν Λεπέν ζητά νέες βουλευτικές εκλογές, ενώ ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν καλεί τον Μακρόν σε παραίτηση και πρόωρες προεδρικές εκλογές.
Το χάος ενισχύεται από διαδικτυακές εκκλήσεις ακροδεξιών και συνδικαλιστικών ομάδων για γενικές απεργίες και αποκλεισμούς στις 10 Σεπτεμβρίου. Στις πλατφόρμες όπως το Telegram, συμμετέχοντες οργανώνουν οδοφράγματα και «δίκτυα αντίστασης», παρά την απειλή κατάρρευσης της κυβέρνησης.
«Καμπανάκι» από Μπαϊρού: Η χώρα μας κινδυνεύει λόγω του χρέους
«Η χώρα μας κινδυνεύει, επειδή κινδυνεύουμε από το χρέος», δήλωσε νωρίτερα ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού εν μέσω πολιτικής αναταραχής στη Γαλλία, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι δεν θα δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στις 8 Σεπτεμβρίου στην κυβέρνηση, αφού σχεδιάζονται περικοπές στον προϋπολογισμό.
Ο Μπαϊρού επιδιώκει τώρα να ψηφίσει έναν προϋπολογισμό για το 2026 ύψους 44 δισ. ευρώ, με τις προτάσεις του να περιλαμβάνουν το πάγωμα των δαπανών για την πρόνοια και τις συντάξεις, καθώς και τις φορολογικές κλίμακες, στα επίπεδα του 2025. Έχει επίσης προτείνει τη μείωση δύο αργιών, μια εξαιρετικά αντιδημοφιλή κίνηση.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι περικοπές είναι απαραίτητες για να μετριαστεί το έλλειμμα που ανήλθε στο 5,8% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος το 2024 - ένα ποσοστό που, όπως λέει, θα συνεχίσει να αυξάνεται χωρίς δράση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει ότι τα μέλη της θα πρέπει να στοχεύσουν σε λόγο ελλείμματος 3% προκειμένου να μειωθεί το υπερβολικό χρέος.
Η γαλλική ανάπτυξη ήταν εν τω μεταξύ υποτονική, επιβραδυνόμενη στο 1,2% το 2024 από 1,4% το προηγούμενο έτος.
Στο μεταξύ, το μεσοπρόθεσμο έως μακροπρόθεσμο κόστος δανεισμού της Γαλλίας αυξήθηκε, με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου της χώρας να αυξάνεται κατά 2 μονάδες βάσης και την απόδοση του 30ετούς ομολόγου να αυξάνεται κατά 4 μονάδες βάσης.
Ο Μπαϊρού δήλωσε ότι το γαλλικό χρέος έχει αυξηθεί κατά 2 τρισεκατομμύρια ευρώ τις τελευταίες δύο δεκαετίες, σημειώνοντας ότι η χώρα έχει αντιμετωπίσει γεγονότα όπως η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η πανδημία Covid-19, ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, η απότομη αύξηση του πληθωρισμού και πιο πρόσφατα ο αντίκτυπος των αμερικανικών δασμών.
Πρόσθεσε ότι η διαμάχη για τον προϋπολογισμό θα πρέπει να επιλυθεί μέσω μιας ομαλής συζήτησης στο κοινοβούλιο, ακολουθούμενης από ψηφοφορία, και όχι μέσω «συγκρούσεων στους δρόμους και προσβολών».
