Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τοποθετεί στο επίκεντρο του σχεδιασμού της την επέκταση και αναβάθμιση των ευρωπαϊκών δικτύων μεταφοράς ενέργειας, προκειμένου να ενσωματωθούν φθηνότερες καθαρές πηγές, να επιταχυνθεί ο εξηλεκτρισμός και να μειωθεί η εξάρτηση από τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας.
Μάλιστα, με το νέο πλαίσιο, στόχος είναι η ομαλή ροή ενέργειας ανάμεσα στα κράτη-μέλη, η ενίσχυση της ασφάλειας τροφοδοσίας και η οικονομική ανακούφιση των Ευρωπαίων καταναλωτών.
Ταχύτερες άδειες και δίκαιος επιμερισμός κόστους
Η Κομισιόν προωθεί μια ανανεωμένη προσέγγιση για τα διασυνοριακά ενεργειακά έργα, επιταχύνοντας της διαδικασία της αδειοδότησης, ενώ παράλληλα καθιερώνει ένα νέο μοντέλο χρηματοδότησης, που προβλέπει δίκαιο επιμερισμό κόστους.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι αυτό θεωρείται κρίσιμης σημασίας, καθώς οι ενεργειακές υποδομές που διαπερνούν σύνορα προσφέρουν οφέλη σε περισσότερες από μία χώρες και δεν μπορούν πλέον να επιβαρύνουν μονομερώς τις τοπικές αγορές.
Επιπλέον, εισάγεται η δυνατότητα «ομαδοποίησης» έργων, διευκολύνοντας την άντληση κεφαλαίων από επενδυτές και Ευρωπαϊκούς φορείς.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι ανάγκες χρηματοδότησης είναι τεράστιες, καθώς έως το 2040 απαιτούνται 1,2 τρισ. ευρώ για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών δικτύων ηλεκτρισμού, εκ των οποίων 730 δισ. ευρώ προορίζονται για δίκτυα διανομής και 240 δισ. ευρώ για υποδομές υδρογόνου.
Ωστόσο, η ίδια εκτιμά ότι κάθε 5 δισ. ευρώ επένδυσης αποφέρει καθαρό οικονομικό όφελος 3 δισ. ευρώ από εξοικονόμηση κόστους, ενώ η ενίσχυση του εμπορίου ηλεκτρισμού μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 18 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2030.
Ποιες είναι οι οκτώ ενεργειακές λεωφόροι
Η Επιτροπή θέτει σε άμεση προτεραιότητα οκτώ κομβικά έργα, τα οποία θεωρούνται απαραίτητα για την ολοκλήρωση της ενεργειακής ένωσης της ΕΕ. Μάλιστα, αυτές οι 8 ενεργειακές λεωφόροι, είχαν ανακοινωθεί από την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την Ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης λίγο καιρό πριν.
Στη λίστα αυτή βρίσκεται και η Νοτιοανατολική Ευρώπη, στην οποία εντάσσεται ο Great Sea Interconnector, ο οποίος σύμφωνα με την Κομισιόν αναμένεται να λειτουργήσει ως μοχλός σταθερότητας και ενεργειακής ασφάλειας για τη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου και την ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, προβλέπεται ενίσχυση της αποθήκευσης και των δικτύων ηλεκτρισμού με στόχο τη σταθεροποίηση των τιμών και τον περιορισμό των ενεργειακών διακυμάνσεων.
Στις οκτώ ενεργειακές λεωφόρους περιλαμβάνονται: οι διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας στα Πυρηναία, ο αγωγός της Μεγάλης Θάλασσας, η ενίσχυση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των κρατών της Βαλτικής, ο διαβαλκανικός αγωγός για την αύξηση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού εφοδιασμού των Βαλκανίων, η Νήσος Bornholm Energy, η ΝΑ Ευρώπη, ο Διάδρομος SouthH2 και ο Νοτιοδυτικός διάδρομος υδρογόνου από την Πορτογαλία προς την Γερμανία.
