Η έρευνα των FT ξεκίνησε από ένα ταξίδι στις 4 Αυγούστου του περασμένου έτους που έκανε ο 43χρονος πυρηνικός επιστήμονας Αλί Καλβάντ.
Στο ταξίδι του στη Μόσχα, κατά το δημοσίευμα, τον συνόδευαν τέσσερις υπάλληλοι που, όπως ισχυρίστηκε, εργάζονταν για την DamavandTec, μια εταιρεία συμβούλων που διατηρεί ένα μικρό γραφείο στην Τεχεράνη. Κατά την έρευνα, όμως, των Financial Times, στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια ιστορία κάλυψης καθώς οι πέντε Ιρανοί είχαν πετάξει στη Ρωσία με διπλωματικά διαβατήρια, μερικά από τα οποία είχαν διαδοχικούς αριθμούς και είχαν εκδοθεί την ίδια ημέρα, λίγες εβδομάδες πριν από το ταξίδι.
Στους πέντε Ιρανούς βρισκόταν ένας πυρηνικός επιστήμονας ο οποίος εργάζεται για την SPND (ο Οργανισμός Αμυντικής Καινοτομίας και Έρευνας) του Ιράν.
Κατά την έρευνα της αμερικανικής εφημερίδας, η ιρανική αντιπροσωπεία επισκέφθηκε ρωσικά επιστημονικά ιδρύματα που παράγουν τεχνολογίες διπλής χρήσης.
Το ταξίδι στη Ρωσία πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο που οι δυτικές κυβερνήσεις είχαν παρατηρήσει μια σειρά ύποπτων δραστηριοτήτων Ιρανών επιστημόνων, μεταξύ των οποίων προσπάθειες προμήθειας τεχνολογίας σχετικής με τα πυρηνικά από το εξωτερικό.
Ο ρόλος της DamavandTec
Στις αρχές του 2024, το ιρανικό υπουργείο Άμυνας ζήτησε από τον Καλβάντ να αξιοποιήσει την εταιρεία του, DamavandTec – που παρουσιάζεται ως πολιτιστική επιστημονική εταιρεία συμβούλων – για μια ευαίσθητη αποστολή στη Μόσχα.
Παρά την ακαδημαϊκή της εικόνα, η DamavandTec φαίνεται να συνδέεται με το ιρανικό υπουργείο Άμυνας, καθώς η διευθύντριά της, Λαλέχ Χεσματί –σύζυγος του Καλβάντ– είναι επίσης πρόεδρος της MKS International, εταιρείας που έχει δεχθεί αμερικανικές κυρώσεις για παράνομη προμήθεια τεχνολογίας στο ιρανικό πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων.
Η SNPD
Η SPND είναι μια άκρως απόρρητη ερευνητική μονάδα του υπουργείου Άμυνας του Ιράν, που παρακολουθείται στενά από τις δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών και οι ΗΠΑ τη θεωρούν βασικά υπεύθυνη για έρευνα σχετική με την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Ιδρύθηκε το 2011 από τον φυσικό Μοχσέν Φαχριζαντέχ, ο οποίος μαζί με τον συνεργάτη του Φερεϊντούν Αμπασί-Νταβανί είχε τιμωρηθεί από τον ΟΗΕ το 2007 για εμπλοκή στις πυρηνικές και βαλλιστικές δραστηριότητες του Ιράν.
