Πρόκειται για μια πρόταση που απορρίπτει τα «θέλω» του Ρώσου προέδρου και έχει ως στόχο να λειτουργήσει ως πλαίσιο στις επικείμενες συνομιλίες Τραμπ - Πούτιν στην Αλάσκα στις 15 Αυγούστου.
Στις διαβουλεύσεις για την προετοιμασία της αντιπρότασης φέρονται να συμμετείχαν αξιωματούχοι των κυβερνήσεων της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, αλλά και της άμεσα ενδιαφερόμενης Ουκρανίας.
Πρώτα η κατάπαυση πυρός και μετά η αμοιβαία ανταλλαγή εδαφών
Στόχος της Ευρώπης είναι να χαράξει μια κοινή «κόκκινη γραμμή» μαζί με την Ουκρανία, η οποία, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, πρέπει να ισχύει για οποιαδήποτε πιθανή διαπραγμάτευση με τη Ρωσία.
Η ευρωπαϊκή πρόταση περιλαμβάνει απαιτήσεις για κατάπαυση του πυρός, πριν από τη λήψη οποιωνδήποτε άλλων μέτρων. Αναφέρει επίσης ότι η ανταλλαγή εδαφών μπορεί να γίνει μόνο με αμοιβαίο τρόπο, δηλαδή αν η Ουκρανία αποσυρθεί από ορισμένες περιοχές, η Ρωσία πρέπει να αποσυρθεί από άλλες.
Η παρουσίαση της αντιπρότασης σε εκπροσώπους των ΗΠΑ και το μήνυμα για παροχή όπλων στην Ουκρανία
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Wall Street Journal, το ευρωπαϊκό σχέδιο, που παρουσιάστηκε στον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, τον απεσταλμένο του Τραμπ στην Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, και τον Aμερικανό απεσταλμένο στη Μόσχα, Στιβ Γούιτκοφ, αναφέρει ότι οποιαδήποτε εδαφική παραχώρηση από την Κίεβο πρέπει να συνοδεύεται από αδιάβλητες εγγυήσεις ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Κατά τη WSJ, το ευρωπαϊκό σχέδιο παρουσιάστηκε στην αμερικανική πλευρά από τους επικεφαλής συμβούλους των ευρωπαίων ηγετών με τον Βανς να είναι «παρών» στη συνάντηση, ενώ οι περισσότεροι άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι συμμετείχαν μέσω βιντεοσύνδεσης.
Στη συνάντησή τους με τον Βανς, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επανέλαβαν ότι το μέλλον της Ουκρανίας δεν μπορεί να συζητηθεί χωρίς το Κίεβο.
Παράλληλα, ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος φέρεται να δήλωσε: «Ό,τι και να συμβεί στην Ουάσινγκτον, η Ευρώπη θα συνεχίσει να παρέχει όπλα και χρήματα στην Ουκρανία».
Τι επιδιώκει ο Τραμπ
Για τον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος θέλει να παρουσιάζει τον εαυτό του ως πρόθυμο διαπραγματευτή, το να κάνει ένα βήμα προς την κατεύθυνση της ειρήνης στην Ουκρανία θα ήταν σημαντικό για τη φήμη του.
Τι επιζητά όμως η Ουάσινγκτον τώρα; Το λιγότερο μια κατάπαυση του πυρός και στην καλύτερη περίπτωση μια μακροπρόθεσμη λύση για το Ουκρανικό. Επίσης, θέλει να προετοιμάσει το έδαφος για μια τριμερή συνάντηση Πούτιν, Τραμπ, Ζελένσκι, κάτι για το οποίο προς το παρόν δεν συμφωνεί ούτε η ρωσική ούτε η ουκρανική πλευρά.
Το βασικό σημείο εκκίνησης των συνομιλιών έχει να κάνει με το πεδίο των μαχών και τον πόλεμο που μέχρι στιγμής έχει ζημιώσει και τις δύο πλευρές, κυρίως όμως την Ουκρανία: με αμέτρητους θανάτους αμάχων και τεράστιες καταστροφές στις υποδομές της χώρας. Η Ουκρανία διαμηνύει ότι θέλει να τελειώσει ο πόλεμος και η αιματοχυσία για τον λαό της αλλά με ποιο τίμημα; Όχι με παραχώρηση εδαφών και κυριαρχίας.
Από την άλλη πλευρά, αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία δεν θα είναι πρόθυμη πιθανότατα να τελειώσει τον πόλεμο χωρίς να υποχωρήσει η Ουκρανία, τουλάχιστον ως προς μια μελλοντική ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Για το Κίεβο ωστόσο το ενδεχόμενο μελλοντικής ένταξης στο ΝΑΤΟ θα αποτελούσε εγγύηση ότι η Ρωσία δεν θα προχωρούσε στο μέλλον σε νέα στρατιωτική επίθεση σε βάρος της. Το ΝΑΤΟ και ειδικότερα οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Μ. Βρετανία διαθέτουν πυρηνικό οπλοστάσιο.
Ένα άλλο σημείο προς διαπραγμάτευση αναμένεται να είναι το θέμα της χάραξης/ διευθέτησης των συνόρων. Η Ουκρανία ζητά την επαναφορά των συνόρων της στην κατάσταση που ήταν πριν από τον πόλεμο. Ειδικοί εκτιμούν όμως ότι η Ρωσία δεν θα το δεχθεί, δεδομένου ότι ήδη κατέχει ένα μεγάλο μέρος τεσσάρων περιοχών στην Ανατολική Ουκρανία: Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια. Εδάφη τα οποία η Μόσχα θεωρεί ήδη ρωσική επικράτεια.
Εξάλλου, σημείο τριβής παραμένει και η υπόθεση της Κριμαίας, την οποία η Ρωσία προσάρτησε το 2014 μετά από δημοψήφισμα, που δεν αναγνώρισε η Ουκρανία και η διεθνής κοινότητα. Έκτοτε η Κριμαία τελεί υπό ρωσικό έλεγχο.
Ζελένσκι στο Χ: Οι Ουκρανοί δεν θα παραχωρήσουν τη γη τους στους κατακτητές
Νωρίτερα, το Σάββατο, σύμφωνα με το Reuters, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος που ανάρτησε στο Χ το Σάββατο ανέφερε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να παραβιάσει το Σύνταγμά της σε θέματα εδαφικής κυριαρχίας, αναφέροντας ότι «οι Ουκρανοί δεν θα παραχωρήσουν τη γη τους στους κατακτητές».
Σχολιάζοντας την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα στις 15 Αυγούστου, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη για πραγματικές λύσεις που θα φέρουν την ειρήνη. Πρόσθεσε όμως ότι οποιαδήποτε λύση χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου θα είναι αντίθετη προς την ειρήνη.
Στην ανάρτησή του ο Ζελένσκι σημειώνει τα εξής:
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη για πραγματικές αποφάσεις που μπορούν να φέρουν την ειρήνη. Οποιεσδήποτε αποφάσεις είναι εναντίον μας, οποιεσδήποτε αποφάσεις είναι χωρίς την Ουκρανία, είναι ταυτόχρονα αποφάσεις εναντίον της ειρήνης. Δεν θα επιτύχουν τίποτα. Είναι αποφάσεις που δεν έχουν καμία προοπτική. Είναι αποφάσεις που δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Και όλοι χρειαζόμαστε πραγματική και γνήσια ειρήνη. Ειρήνη που θα είναι σεβαστή».
Η ανακοίνωση Τραμπ για τη συνάντηση με τον Πούτιν στην Αλάσκα
«Η πολυαναμενόμενη συνάντηση μεταξύ εμού, ως Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, και του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας, θα πραγματοποιηθεί την επόμενη Παρασκευή, 15 Αυγούστου 2025, στη Μεγάλη Πολιτεία της Αλάσκας. Περισσότερες λεπτομέρειες θα ακολουθήσουν. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας σε αυτό το θέμα!», ανέφερε.
Νωρίτερα, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να συναντηθεί «πολύ σύντομα» με τον Πούτιν, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος επιδιώκει να μεσολαβήσει για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με την ελπίδα να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Συγκεκριμένα, μιλώντας από τον Λευκό Οίκο στο περιθώριο της συνάντησης που είχε με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάν Αλίγεφ και τον πρωθυπουργό της Αρμενίας, Νικόλ Πασινιάν, ο Τραμπ είπε ότι σχεδιάζει να ανακοινώσει αργότερα την Παρασκευή περισσότερες λεπτομέρειες της συνάντησης με τον Ρώσο ομόλογό του.
«Θα συναντηθώ πολύ σύντομα με τον πρόεδρο Πούτιν. Θα είχε γίνει νωρίτερα, αλλά υποθέτω ότι υπάρχουν οι ρυθμίσεις ασφαλείας που, δυστυχώς, πρέπει να γίνουν», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους.
Μάλιστα, είπε, «θέλει και αυτός πάρα πολύ να συναντηθεί μαζί μου».
Υπονόησε ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενδέχεται να μην συμμετάσχει στη συνάντηση.
«Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πρέπει να πάρει όλα όσα χρειάζεται, επειδή πρέπει να ετοιμαστεί να υπογράψει κάτι», τόνισε ο Τραμπ και αναφέρθηκε σε ανάκτηση κάποιων εδαφών και να γίνουν κάποιες ανταλλαγές.
Την ίδια ώρα, έκανε λόγο για ορισμένες ανταλλαγές εδαφών «προς όφελος και των δύο».
Εξήγησε ότι «έχουμε να κάνουμε με ένα έδαφος για το οποίο μαίνονται μάχες εδώ και 3,5 χρόνια. Πολλοί Ρώσοι έχουν πεθάνει και πολλοί Ουκρανοί έχουν πεθάνει», πρόσθεσε.
«Έτσι, εξετάζουμε αυτό το ζήτημα, αλλά στην πραγματικότητα επιδιώκουμε να ανακτήσουμε κάποια εδάφη και να πραγματοποιήσουμε κάποια ανταλλαγή. Στην πραγματικότητα, είναι περίπλοκο. Τίποτα δεν είναι εύκολο. Είναι πολύ περίπλοκο. Αλλά θα ανακτήσουμε κάποια εδάφη», σημείωσε.
WSJ - Πούτιν σε Γουίτκοφ: Τερματισμός του πολέμου με αντάλλαγμα την Ανατολική Ουκρανία
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν παρουσίασε αυτήν την εβδομάδα στην κυβέρνηση Τραμπ μια εκτενή πρόταση για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, απαιτώντας σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις από το Κίεβο, με αντάλλαγμα τη διακοπή των μαχών, σύμφωνα με Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους.
Ειδικότερα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις για την πρόταση, η οποία θα απαιτούσε από την Ουκρανία να παραδώσει την Ανατολική Ουκρανία, το Ντονμπάς, χωρίς η Ρωσία να δεσμευθεί σε κάτι ουσιαστικό πέραν της παύσης των εχθροπραξιών.
Η προσφορά, την οποία ο Πούτιν μετέφερε την Τετάρτη στον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ στη Μόσχα, προκάλεσε διπλωματική κινητοποίηση για περαιτέρω διευκρίνιση των λεπτομερειών της πρότασης.
Μάλιστα, ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι, οι οποίοι ενημερώθηκαν από τον πρόεδρο Τραμπ και τον Γουίτκοφ σε σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών αυτήν την εβδομάδα, είπαν ότι ανησυχούν πως ο Πούτιν χρησιμοποιεί απλώς την πρόταση ως τέχνασμα για να αποφύγει νέες, τιμωρητικές αμερικανικές κυρώσεις και δασμούς, ενώ συνεχίζει τον πόλεμο.
Ο Πούτιν είπε στον Γουίτκοφ ότι θα συμφωνούσε σε πλήρη κατάπαυση του πυρός εάν η Ουκρανία συμφωνούσε να αποσύρει τις δυνάμεις της από ολόκληρη την ανατολική περιοχή Ντονέτσκ, σύμφωνα με αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για την κλήση.
Η Ρωσία θα έθετε έτσι υπό τον έλεγχό της το Ντονέτσκ, το Λουχάνσκ, καθώς και τη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία κατέλαβε το 2014 και επιθυμεί να αναγνωριστεί ως κυρίαρχο ρωσικό έδαφος.
Σημειώνεται ότι, η Ρωσία κατέχει τώρα το μεγαλύτερο μέρος του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ, αλλά οι ουκρανικές δυνάμεις εξακολουθούν να ελέγχουν σημαντικά τμήματα εδάφους, συμπεριλαμβανομένων βασικών πόλεων που αποτελούν πλέον προπύργια της άμυνάς τους.
Σε σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών αυτήν την εβδομάδα, οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να αποσαφηνίσουν μια βασική πτυχή της πρότασης — τι θα συνέβαινε στις νότιες περιοχές Ζαπορίζια και Χερσώνα, όπου ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν επίσης τμήμα του εδάφους, αναφέρει η Wall Street Journal.
Με πληροφορίες από DW, Reuters και Wall Street Journal
