Πρόκειται για μια σαφή αλλαγή πορείας στην εξωτερική πολιτική της Γερμανίας. Οι προκάτοχοί του, Όλαφ Σολτς και Άνγκελα Μέρκελ, απέφευγαν να τοποθετήσουν τη χώρα σε τόσο εμφανή ηγετικό ρόλο, τόσο διεθνώς όσο και εντός της ΕΕ. Αντίθετα, το Βερολίνο συνήθως κρατούσε χαμηλό προφίλ και απέφευγε το ρίσκο. Μάλιστα, οι Γερμανοί είχαν επινοήσει και τον όρο «merkeln» για να περιγράψουν την αναβλητικότητα.
Ο Μερτς, αντίθετα, έχει υιοθετήσει πολύ πιο ενεργό ρόλο, καλύπτοντας εν μέρει το κενό που άφησε ο αποδυναμωμένος Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Έχει αναδειχθεί στον πιο ένθερμο υποστηρικτή του σχεδίου της ΕΕ για τη χορήγηση δανείου 210 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία, με εγγύηση δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα επισκέφθηκε τον Βέλγο πρωθυπουργό Μπαρτ ντε Βέβερ, ο οποίος αντιτίθεται στο σχέδιο, μαζί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε μια προσπάθεια να κάμψει τις αντιρρήσεις του.
Η στάση αυτή αντανακλά και τις πιέσεις που δέχεται η Ευρώπη από την αβεβαιότητα της κυβέρνησης Τραμπ όσον αφορά τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία και τη σταδιακή αποδυνάμωση της διατλαντικής συμμαχίας.
Ο Μερτς έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι η Γερμανία θα αναλάβει «ηγετικό ρόλο» διεθνώς. «Η μοίρα της Ουκρανίας είναι η μοίρα ολόκληρης της Ευρώπης», δήλωσε τη Δευτέρα δίπλα στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο καγκελάριος παρουσιάζει τη συζήτηση για τα ρωσικά δεσμευμένα κεφάλαια ως δοκιμασία για το αν η Ευρώπη μπορεί να σταθεί ενωμένη και να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Παράλληλα, έχει μετατρέψει το Βερολίνο σε κέντρο έντονης διπλωματικής κινητικότητας, φιλοξενώντας Ουκρανούς, Αμερικανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους για συνομιλίες γύρω από μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία.
Ωστόσο, η πιο επιθετική αυτή στάση δεν στερείται κινδύνων. Αν και πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες χαιρετίζουν τον αυξημένο ρόλο της Γερμανίας, υπάρχουν φόβοι ότι ο Μερτς ενδέχεται να υπερβεί τα όρια, ειδικά αν οι πρωτοβουλίες του αποτύχουν λόγω αντιδράσεων από χώρες όπως το Βέλγιο και η Ιταλία. Το αν η νέα γερμανική ηγετική φιλοδοξία θα αποδώσει ή θα προκαλέσει τριβές, μένει να φανεί.
