Η Θεσσαλονίκη έχει ένα χρέος απέναντι στην ιστορία της. Να αποκαταστήσει την χαμένη Πλατεία Ελευθερίας. Το σημείο, με σπάνια για την πόλη υψηλή αρχιτεκτονική αισθητική, αν και εξαρχής χαρακτηρισμένο νομικά ως πλατεία, επί δεκαετίες παρέμενε άχρωμο πάρκινγκ.
Η διοίκηση του αείμνηστου Μπουτάρη, πέτυχε τελικά την αποβολή του ιδιώτη και τη δημοπράτηση ενός έργου που θα αναδείκνυε την περιοχή. Μεσολάβησαν όμως οι δημοτικές εκλογές του 2019 και η εκλογή της διοίκησης Ζέρβα, η οποία έσπευσε να μπλοκάρει το έργο. Η διάλυση της εργολαβίας, ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει ένας διάλογος περί υπόγειου πάρκινγκ, ο οποίος κατέληξε κυριολεκτικά στο μηδέν.
Η πλατεία βρίσκεται πάνω σε προσχώσεις στο σημείο που πιθανά βρισκόταν το αρχαίο λιμάνι της πόλης. Δεν απαιτείται να είναι κανείς μηχανικός για να αντιληφθεί ότι οι τεχνικές δυσκολίες κατασκευής υπόγειου σταθμού, λαμβανομένων υπόψη τόσο της εγγύτητας της θάλασσας και του είδους του υπεδάφους, όσο και της πιθανότητας εύρεσης αρχαιοτήτων, εκτοξεύουν σημαντικά το κατασκευαστικό κόστος. Τόσο, που η βιωσιμότητα οποιασδήποτε επένδυσης είναι εξαιρετικά αμφίβολη. Ένας μηχανικός ή έστω κάποιος που έχει εμπειρία οικονομικής διαχείρισης σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, δεν μπορεί να παρακάμψει το δεδομένο αυτό και να διακινδυνεύσει ένα εργοτάξιο, χωρίς χρονικό ορίζοντα αποπεράτωσης, στη καρδιά της πόλης.
Η νέα διοίκηση Αγγελούδη εξαρχής έθεσε ως απόλυτη προτεραιότητα την ολοκλήρωση του έργου της πλατείας. Αιτία δεν ήταν μόνο η επιτακτική ανάγκη αποκατάστασης της ιστορικής μνήμης, σε ένα σημείο όπου χιλιάδες συμπολίτες μας μαρτύρησαν από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, αλλά και η δημιουργία ενός κοινόχρηστου χώρου στο πυκνοδομημένο και με ελάχιστο πράσινο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Η προτεραιοποίηση είχε αποτέλεσμα. Με την έναρξη της θητείας μας διασφαλίσθηκαν οι πόροι και προκηρύχθηκε δημόσιος διαγωνισμός, ο οποίος σε μόλις δύο μήνες, χρόνο – ρεκόρ για το ελληνικό δημόσιο, κατέληξε σε ανάδοχο με βάση την οικονομικότερη προσφορά. Οι εργασίες ήταν έτοιμες να ξεκινήσουν το καλοκαίρι του 2024 και τώρα πια θα ολοκληρώνονταν δημιουργώντας στην θέση της σημερινής «τρύπας» μια πλατεία προς όφελος των κατοίκων και των επισκεπτών. Προς όφελος της πόλης.
Αυτό όμως δεν συνέβη. Από το καλοκαίρι του 2024 ξεκίνησε αντιδικία μεταξύ των δύο πρώτων (κατά σειρά μειοδοσίας) υποψηφίων αναδόχων, μια πρακτική όχι ασυνήθιστη σε τέτοιες περιπτώσεις. Με την ολοκλήρωσή της, σε επίπεδο Διοικητικού Εφετείου, ο δεύτερος μειοδότης προσέφυγε εκ νέου, κατά της αποδοχής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ήτοι για διαδικαστικούς λόγους. Η διαφορά επιλύθηκε και πάλι στο Διοικητικό Εφετείο, με τη συμμόρφωση του Δήμου Θεσσαλονίκης στο διατακτικό της απόφασης. Ο ίδιος όμως υποψήφιος, προσέφυγε εκ νέου. Στο σημείο αυτό όμως και λαμβάνοντας υπόψη το κόστος της αντιδικίας, η τακτική έγινε ύποπτη.
Προφανώς πολλοί δεν θέλουν την πλατεία. Δεν την θέλουν εκείνοι που εξαρχής μπλόκαραν το έργο και πολιτεύονται με την ελπίδα μιας αποτυχίας μας, έστω και αν αυτό κοστίζει στην ίδια την Θεσσαλονίκη. Δεν την θέλουν όσοι επιδιώκουν να διαγράψουν την ιστορική μνήμη και αναπολούν το σκοτάδι άλλων καιρών. Δεν την θέλουν αυτοί που, μάταια, προσδοκούν σε οικονομικά οφέλη σε βάρος της πόλης και της κοινής λογικής και της αισθητικής.
Την θέλουν όμως οι Θεσσαλονικείς και την έχει ανάγκη η πόλη μας. Εμείς αυτούς υπηρετούμε και θα συνεχίσουμε. Θα επιμείνουμε μέχρι να παραδώσουμε στην πόλη την πλατεία της.
Ο κ. Μιχάλης Μήττας είναι Γενικός Γραμματέας του Δήμου Θεσσαλονίκης
