Το μέτρο της υποχρεωτικής ασφάλισης των επιχειρήσεων έναντι φυσικών και καιρικών φαινομένων αποτελεί μια ουσιαστική και στρατηγική πρωτοβουλία στήριξης του εγχώριου επιχειρείν.
Η κλιματική αλλαγή και η έντονη παρουσία των συνεπειών της, με τα φαινόμενα να παρουσιάζουν αυξητική συχνότητα και ένταση, ανέδειξε μια ανάγκη που πάντοτε υπήρχε: την ανάγκη για πρόληψη, για επένδυση στην περιουσία και την επιχείρηση, και για έναν μηχανισμό διεξόδου σε δύσκολες στιγμές καταστροφής — όλα στοιχεία που προσφέρει η ιδιωτική ασφάλιση. Πρόκειται για μια πολιτική απόφαση με μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές επεκτάσεις.
Με αυτήν την υποχρεωτικότητα -ή καλύτερα, αυτήν την αναγκαιότητα, όπως θα τη χαρακτήριζα- δε θωρακίζονται μόνο οι επιχειρήσεις που θα ασφαλιστούν, δε δημιουργούνται απλώς νέες ασφαλιστικές ανάγκες και νέα προϊόντα. Θωρακίζεται συνολικά η ελληνική οικονομία, διαμορφώνοντας ένα πιο ανθεκτικό και προβλέψιμο οικονομικό περιβάλλον. Μέχρι τη θεσμοθέτηση και έναρξη εφαρμογής του μέτρου, τον Ιούνιο του 2025, το κράτος ήταν αυτό που επωμιζόταν εξ ολοκλήρου την ευθύνη αποζημίωσης των πληγέντων επιχειρηματιών, με αποτέλεσμα επιβάρυνση των δημόσιων οικονομικών και καθυστερήσεις στην αποκατάσταση.
Η ασφάλιση, αντιθέτως, διασφαλίζει ότι θα υπάρχουν άμεσοι πόροι για την αποκατάσταση ζημιών, τη βιωσιμότητα και τη συνέχιση λειτουργίας των επιχειρήσεων. Μεταφέρει το βάρος της εξεύρεσης πόρων από τα κρατικά ταμεία στους μηχανισμούς της ασφαλιστικής αγοράς, εξασφαλίζοντας ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αποκατάσταση. Η προστασία των επιχειρήσεων σημαίνει διατήρηση θέσεων εργασίας, συνέχιση της οικονομικής δραστηριότητας και σταθερά φορολογικά έσοδα, ακόμη και έπειτα από μεγάλης κλίμακας φυσικές καταστροφές.
Η εφαρμογή του μέτρου – οι πρώτες ενδείξεις
Αν και η εφαρμογή του μέτρου έχει τεθεί σε ισχύ πρόσφατα, από την 1η Ιουνίου 2025, οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι βρισκόμαστε ακόμη σε στάδιο προσαρμογής. Ο έλεγχος συμμόρφωσης βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, και το πρώτο ζήτημα που διαπιστώνεται είναι το έλλειμμα ενημέρωσης.
Πολλές επιχειρήσεις δεν έχουν πλήρη γνώση όλων των λεπτομερειών του νέου πλαισίου: ποιοι κίνδυνοι καλύπτονται, τι ακριβώς πρέπει να περιλαμβάνει το ασφαλιστήριο, τι σημαίνει η υποχρέωση κάλυψης τουλάχιστον 70% της αξίας των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης.
Επιπλέον, υπάρχουν δυσκολίες στις επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ιδιόκτητο κτίριο, καθώς και στην εκτίμηση της αξίας άλλων στοιχείων του ενεργητικού τους, όπως εξοπλισμός, εμπορεύματα, μέσα παραγωγής κ.λπ.
Ο επανακαθορισμός του ασφαλιστικού χάρτη
Με την εφαρμογή του μέτρου, ο χάρτης της ασφαλιστικής αγοράς επανακαθορίστηκε. Οι ασφαλιστικές εταιρείες κλήθηκαν να προσαρμοστούν στις νέες ανάγκες που δημιουργήθηκαν, αναπτύσσοντας καινοτόμα προϊόντα και νέα ασφαλιστικά πακέτα για την κάλυψη των επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών.
Το μέτρο αυτό δημιουργεί νέες ευκαιρίες όχι μόνο για τις ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά και για τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, οι οποίοι μπορούν να διευρύνουν το πελατολόγιό τους, να αναπτύξουν συνεργασίες και να ενισχύσουν τα έσοδά τους. Ωστόσο, για να αποδώσει πλήρως το νέο πλαίσιο, απαιτείται ενημέρωση, εκπαίδευση και εξειδίκευση.
Η κατανόηση των νέων όρων, των υποχρεώσεων και των ευκαιριών είναι κρίσιμη, τόσο για τους επαγγελματίες του κλάδου όσο και για τους επιχειρηματίες.
Η ανάγκη για ισορροπία και στοχευμένες λύσεις
Ο ασφαλιστικός κλάδος πρέπει να επιδείξει μεγάλη προσοχή στη διαμόρφωση των πακέτων και των τιμών.
Οι καλύψεις πρέπει να είναι συμφέρουσες για τον πελάτη και ανταγωνιστικές στην αγορά.
Παράλληλα, πρέπει να βρεθούν ρεαλιστικές λύσεις για τις περιοχές και τις επιχειρήσεις υψηλής επικινδυνότητας, ώστε να υπάρχουν βιώσιμα πακέτα που θα εξυπηρετούν τόσο τις ασφαλιστικές εταιρείες όσο και τους ασφαλισμένους.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο σκέλος των κεφαλαιακών απαιτήσεων, καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να εξασφαλίσουν επαρκή αποθεματικά για να ανταπεξέλθουν στον αυξημένο όγκο καλύψεων.
Προβάδισμα, φυσικά, έχουν οι εταιρείες με ισχυρή κεφαλαιακή βάση και υψηλά αποθεματικά, όμως το ζητούμενο είναι η ισότιμη πρόσβαση όλων των επιχειρήσεων στην ασφαλιστική κάλυψη — ανεξάρτητα από το μέγεθός τους ή το επίπεδο κινδύνου που αντιμετωπίζουν.
Ο ασφαλιστικός τομέας καλείται να προσφέρει στοχευμένες και προσαρμοσμένες καλύψεις, ανάλογα με την περιοχή, το είδος και το προφίλ της κάθε επιχείρησης.
Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να μείνουν εκτός κάλυψης επιχειρήσεις που έχουν πραγματική ανάγκη ασφάλισης, απλώς επειδή δραστηριοποιούνται σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
Η ιδιωτική ασφάλιση ως δικαίωμα, όχι προνόμιο
Η ιδιωτική ασφάλιση είναι εκείνη που προσφέρει πραγματική διέξοδο τη στιγμή που κάποιος τη χρειάζεται περισσότερο.
Όταν μια επιχείρηση χάνει την περιουσία της εξαιτίας μιας φυσικής καταστροφής, η ασφάλιση δεν είναι πολυτέλεια — είναι το στήριγμα που επιτρέπει την επανεκκίνηση.
Η ιδιωτική ασφάλιση, το 2025, δεν πρέπει να είναι προνόμιο· πρέπει να είναι δικαίωμα.
Αυτήν την πραγματικότητα καλούμαστε να διαμορφώσουμε, με συνέπεια, διαφάνεια και κοινωνική ευθύνη — γιατί η θωράκιση των επιχειρήσεων σημαίνει θωράκιση της ίδιας της ελληνικής οικονομίας.
*Η Μαρία Καρατενίζη είναι μέλος Δ.Σ. του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ), Συντονίστρια Ασφαλιστικών Πρακτόρων Εταιρικού Δικτύου
