Με τα εγκαίνια του νέου Μουσείου η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία ΚΥΚΛΩΨ ολοκληρώνει τη δημιουργία ενός πολυχώρου πολιτισμού στο κεντρικότερο σημείο της Δράμας. Αντικείμενο του έργου αποτέλεσε η μετατροπή του κτιριακού συγκροτήματος της οικίας και της καπναποθήκης Αναστασιάδη, αρχιτεκτονικού κοσμήματος, σε Κέντρο Πολιτισμού. Ήδη λειτουργεί εκθεσιακός χώρος που φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις φωτογραφίας σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη. Έτσι, η Δράμα προσθέτει έναν ακόμα πυλώνα στην πολιτιστική της ταυτότητα, αποδεικνύοντας ότι μια πόλη της περιφέρειας μπορεί να γίνει κέντρο πολιτισμού και καινοτομίας μέσα από τη συνδρομή ιδιωτών που την αγαπούν και τη στηρίζουν έμπρακτα.
Η επίσημη έναρξη λειτουργίας του Μουσείου Φωτογραφικών Μηχανών θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2025, στις 18:00, παρουσία του Μητροπολίτη Δράμας Δωροθέου και του Υφυπουργού Εθνικής Άμυνας Αθανάσιου Δαβάκη. Η εκδήλωση περιλαμβάνει επίσης την απονομή των ετήσιων βραβείων της ΚΥΚΛΩΨ και των επάθλων στους νικητές του 8ου φωτογραφικού διαγωνισμού της.
Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν σε έναν από τους πληρέστερους και πλέον εντυπωσιακούς χώρους φωτογραφικής κληρονομιάς στην Ελλάδα. Η συλλογή Θεοδωρίδη, που αριθμεί πάνω από 3.000 φωτογραφικές μηχανές, καλύπτει χρονικά το διάστημα από τα μέσα του 19ου αιώνα έως την τελευταία δεκαετία του 20ού. Στις προθήκες του μουσείου βρήκαν τη θέση τους αντιπροσωπευτικά δείγματα της τεράστιας συλλογής, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της εξέλιξης της φωτογραφικής μηχανής.
Στα εκθέματα συγκαταλέγονται: φορητές camera obscura, μηχανές δαγκεροτυπίας, κατασκοπικές μηχανές από τα τέλη του 19ου αιώνα έως την ψυχροπολεμική περίοδο, στερεοσκοπικές και πανοραμικές κάμερες. Οι χώροι του νέου Μουσείου θα περιλαμβάνουν λειτουργικό σκοτεινό θάλαμο, αναπαράσταση φωτογραφικού studio εποχής και βιβλιοθήκη φωτογραφικών θεμάτων. Στον πρώτο όροφο ο επισκέπτης θα βρει ένα χρονολόγιο με την εξέλιξη της φωτογραφικής μηχανής καθώς και μεγάλες φίρμες όπως η Leica, η Rolleiflex και η Hasselblad.
Παράλληλα με την προετοιμασία του Μουσείου, η ΚΥΚΛΩΨ δημιούργησε και ψηφιακό αρχείο παλιών φωτογραφιών της περιοχής. Μέχρι σήμερα περισσότερες από 1.500 φωτογραφίες και 1.000 αρνητικά έχουν καταγραφεί, ψηφιοποιηθεί και αρχειοθετηθεί σύμφωνα με σύγχρονα πρότυπα.
Η οργάνωση διοργανώνει επίσης ετήσιο πανελλήνιο φωτογραφικό διαγωνισμό με θέμα τη Δράμα και την ευρύτερη περιοχή, ενώ απονέμει ετήσια βραβεία σε ανθρώπους που έχουν αναδείξει την πόλη με τη δράση τους. Ο διαγωνισμός απευθύνεται σε ερασιτέχνες και επαγγελματίες φωτογράφους από όλη την Ελλάδα και οι όροι συμμετοχής σε αυτόν αναρτώνται στην ιστοσελίδα της ΚΥΚΛΩΨ. Έχει σκοπό να φέρει στο προσκήνιο τις φυσικές ομορφιές της Δράμας, να προβάλλει τα μνημεία της ιστορίας της, τη φυσιογνωμία του αστικού και γενικότερα του δομημένου τοπίου της περιοχής, καθώς και να απαθανατίσει εκφάνσεις από τη ζωή των κατοίκων της. Με την πάροδο του χρόνου, από το υλικό αυτό θα δημιουργηθεί μία πολύτιμη μαρτυρία καταγραφικής και αισθητικής αξίας για τον τόπο, μέσα από το φακό των διαγωνιζόμενων φωτογράφων.
Αρχιτεκτονική αναγέννηση
Το εγχείρημα δεν περιορίζεται στη φιλοξενία της συλλογής. Το κτιριακό συγκρότημα αποτελεί από μόνο του ένα μουσείο. Η αποκατάσταση του Αρχοντικού Αναστασιάδη και της όμορης Καπναποθήκης διήρκεσε περί τα δύο χρόνια και αποκάλυψε ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία που είχαν χαθεί κάτω από στρώματα νεότερων επεμβάσεων.
Η Καπναποθήκη Αναστασιάδη, κτίστηκε το 1875 – τουλάχιστον τριάντα χρόνια πριν από τις άλλες καπναποθήκες της Δράμας– και αποτελεί ένα ξεχωριστό μνημείο της αστικής και πρώιμης βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της πόλης. Κατά την αποκατάσταση του κτιρίου αποκαλύφθηκαν μεταξύ άλλων τα σπάνια έγχρωμα υαλοστάσια στον κεντρικό διάδρομο, ενώ βρέθηκε ακόμη και το αρχικό σχέδιο τοποθέτησης των υαλοπινάκων, που οι τεχνίτες είχαν σχεδιάσει πάνω σε έναν τοίχο.
Τα κτίρια ανέκτησαν τον ξεχωριστό αρχιτεκτονικό τους χαρακτήρα, με την αποκατάσταση των σπάνιων μορφολογικών στοιχείων και του ζωγραφικού τους διάκοσμου. Στο μαρμάρινο Αρχοντικό αποκαταστάθηκαν επίσης οι μεταλλικές θύρες και τα κουφώματα του ορόφου που είχαν υποστεί αλλοιώσεις, προσφέροντας σήμερα στον επισκέπτη τη δυνατότητα να βιώσει όχι μόνο τις εκθέσεις, αλλά και την αρχιτεκτονική αύρα μιας περασμένης εποχής.
Ο εφοπλιστής και ναυπηγός Άρης Θεοδωρίδης με καταγωγή από τη Δράμα, ίδρυσε το 2017 την ΑμΚΕ ΚΥΚΛΩΨ με στόχο να συνεισφέρει στην πολιτιστική ζωή της γενέτειράς του. Αγόρασε το εγκαταλελειμμένο Αρχοντικό Αναστασιάδη και το μετέτρεψε σε κέντρο πολιτισμού, συνδυάζοντας τις δύο μεγάλες του αγάπες: τη φωτογραφία και την ίδια την πόλη. Από την πρώτη στιγμή που το κτιριακό συγκρότημα αγοράστηκε από την «ΚΥΚΛΩΨ», στόχος δεν ήταν μόνο η διάσωση και η ανάδειξη του αρχοντικού, αλλά και η σύνδεσή του με τη σύγχρονη κοινωνία ως χώρος μνήμης και τέχνης αλλά και επαφής με την τοπική Ιστορία.
Πέρα από τη δημιουργία του Μουσείου, η ΚΥΚΛΩΨ έχει αναπτύξει ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Αποκατέστησε την ιστορική οικία του Παύλου Μελά στην Κηφισιά, κατασκεύασε σκοπευτήριο στην Καλλίφυτο Δράμας και ανέλαβε τη δημιουργία εκθεσιακού χώρου για τη σχέση των Ελλήνων με τη θάλασσα στο Παλαιό Φάληρο.
Παράλληλα ολοκληρώθηκε αυτό το διάστημα η αποκατάσταση του κέντρου Νησάκι στη Δράμα. Το για χρόνια εγκαταλελειμμένο κτίριο θα παραχωρηθεί από την ΚΥΚΛΩΨ σε ιδιώτη προκειμένου να λειτουργήσει με την ίδια χρήση που είχε και στο παρελθόν ως κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Το Νησάκι αποτέλεσε για πολλές δεκαετίες σημείο συνάντησης, διασκέδασης και εκδηλώσεων στο κέντρο της Δράμας.
