makedonikanea.gr logo
makedonikanea.gr logo

«Γιατρος με το Στανιο» στα «Μερκουρεια»

Μολιέρος με συνταγή γέλιου από τις Σέρρες

Ακούστε το άρθρο 8'
26.08.2025 | 08:00
«Γιατρός με το Στανιό» σε μια νέα σκηνική εκδοχή από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών
Ένας ξυλοκόπος μεταμορφώνεται –κατά λάθος– σε γιατρό, μια κοπέλα προσποιείται την άρρωστη για να ξεφύγει από έναν ανεπιθύμητο γάμο, και η αλήθεια δίνει τη θέση της στην υποκρισία. Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών επιστρατεύει τον διαχρονικό Μολιέρο και ανεβάζει την κλασική φάρσα «Γιατρός με το Στανιό», σε μια νέα σκηνική εκδοχή που φέρνει την κοινωνία του 17ου αιώνα πρόσωπο με πρόσωπο με τη σημερινή.

Η παράσταση, σε σκηνοθεσία του Ντίνου Ψυχογιού, συνεχίζει την καλοκαιρινή της περιοδεία και κάνει στάση σήμερα, Τρίτη 26 Αυγούστου 2025, στο Ανοικτό Θέατρο Συκεών, στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Μερκούρεια» του Δήμου Νεάπολης – Συκεών.

Η παραγωγή εντάσσεται στον θεσμό «Καλοκαίρι της Κωμωδίας», που το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών καθιέρωσε από το 2022, επιλέγοντας κάθε χρόνο ένα κλασικό έργο κωμωδίας. Μετά τη «Λυσιστράτη» που διακρίθηκε πέρυσι, το φετινό καλοκαίρι στρέφεται στον Μολιέρο, με μια σκηνική προσέγγιση που επιδιώκει τη σύνδεση με το σήμερα, χωρίς όμως επιφανειακές επικαιροποιήσεις.

Πρόκειται για μία σπαρταριστή κωμωδία εποχής, με αντικείμενό της τους γιατρούς που μέσα από τόσα θεατρικά έργα σατίρισε ο Μολιέρος. Ανέβηκε για πρώτη φορά το 1666 στο θέατρο Παλέ Ρουαγιάλ και θριάμβευσε σε βαθμό που αποτέλεσε το πιο πολυανεβασμένο και πολυπαιγμένο από τον ίδιο τον Μολιέρο έργο, ο οποίος ερμήνευε μάλιστα τον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Στο επίκεντρο της παράστασης βρίσκεται ο Σγκαναρέλος, ένας ξυλοκόπος που -κατά λάθος- παρουσιάζεται ως γιατρός και αναλαμβάνει να θεραπεύσει μια νεαρή γυναίκα, η οποία από την πλευρά της παριστάνει την άρρωστη για να αποφύγει έναν ανεπιθύμητο γάμο. Από εκεί ξετυλίγεται ένα δίκτυο παρεξηγήσεων, υποκρισίας και ανατροπών. Κωμικό, ευφυές και διαχρονικό έργο, υπόσχεται να προσφέρει μια διασκεδαστική και ταυτόχρονα επίκαιρη ματιά στην ανθρώπινη φύση και τις ανθρώπινες αδυναμίες.

 Όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης της παράστασης Ντίνος Ψυχογιός, η απόφαση να ανέβει ένα μολιερικό έργο από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών προέκυψε από την ανάγκη να επανασυνδεθεί το κοινό με την καλοκαιρινή κωμωδία: «Με το έργο αυτό, ο σπουδαιότερος Γάλλος κωμωδιογράφος φέρνει στην επιφάνεια τη δύναμη του γέλιου απέναντι ακόμα και στις πιο σκοτεινές πτυχές της ζωής της εποχής του. Μας δίνει ένα μάθημα: μπροστά στην αρρώστια και τον θάνατο, μπορούμε να βρούμε λόγους να γελάμε. Η κωμωδία -και ειδικά η καλή κωμωδία- είναι μια τέχνη που φέρνει τον θεατή σε επαφή με την εποχή του, ακόμη κι όταν το έργο είναι τετρακοσίων ετών. Το έργο αυτό έρχεται να καλύψει μια ανάγκη — την ανάγκη να γελάσουμε Το γέλιο είναι πανανθρώπινο. Μας ενώνει και μας ελαφραίνει. Και αυτό το έχει ανάγκη η κοινωνία, ίσως σήμερα περισσότερο από ποτέ».

Ο σκηνοθέτης βλέπει στο έργο του Μολιέρου διαχρονική αξία, ανεξάρτητη από ερμηνευτικές ή σκηνογραφικές αναπροσαρμογές. «Ο Μολιέρος δεν είναι συγγραφέας που χρειάζεται να τον κάνεις επίκαιρο με το ζόρι. Το στοιχείο του επίκαιρου, του διαχρονικού, υπάρχει ήδη μέσα στα έργα του», δηλώνει.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης Ντίνος Ψυχογιός

Ο Μολιέρος σατιρίζει τους κομπογιαννίτες και τις ψευτο-επιστημοσύνες, κάτι που, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη έχει τη δική του επαφή με τη σημερινή εποχή: «Σήμερα δεν είναι τόσο εύκολο να δηλώσεις γιατρός — η ιατρική είναι ένα αυστηρό πλαίσιο. Αλλά παραμένει υπαρκτό το φαινόμενο: δηλώνεις ειδικός, δηλώνεις σωτήρας, και σε πιστεύουν. Ζούμε ακόμη σε μια κοινωνία που ψάχνει για Μεσσίες».

Η παράσταση δεν επιδιώκει να εκπέμψει άμεσο πολιτικό μήνυμα, όμως το υπόβαθρο του έργου λειτουργεί ως κοινωνικό σχόλιο. «Ο Μολιέρος δεν έγλειψε το σύστημα· του έδειξε τον καθρέφτη», σημειώνει ο σκηνοθέτης περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο ο μεγάλος κωμωδιογράφος σατίριζε τις εξουσίες της εποχής του. «Γύρισε από τα μπουλούκια στη βασιλική αυλή, αλλά δεν σταμάτησε να σατιρίζει την αριστοκρατία. Έγραφε έργα για τον βασιλιά, αλλά κορόιδευε την αυλή. Οι πλούσιοι και οι ευγενείς στα έργα του είναι αφελείς, χωρίς επαφή με την πραγματικότητα. Το κοινωνικό σχόλιο είναι καθαρό».

Η σκηνοθεσία εξετάζει το έργο σαν έναν «χώρο-εργαστήριο χαρακτήρων», δίνοντας έμφαση στις σχέσεις εξουσίας, την ανατροπή τους και την αλληλεπίδραση με τον θεατή. Η επιλογή σκηνικών και κοστουμιών είναι απέριττη, κατάλληλη για περιοδεία, χωρίς να χάνει την αισθητική συνοχή.

ΔΗ

Η παραγωγή ακολουθεί έναν αισθητικό δρόμο που ο Ντίνος Ψυχογιός αποκαλεί «μπαρόκ ρεαλισμό», με στοιχεία της εποχής που λειτουργούν περισσότερο ως αναφορές παρά ως αναπαραστάσεις. Η σκηνοθετική προσέγγιση δεν στοχεύει στην αναβίωση ενός μουσειακού θεάτρου αλλά σε μια ζωντανή διαδικασία αλληλεπίδρασης με το κοινό. «Δεν χρειάζεται να φορέσουμε περούκες εποχής για να μιλήσουμε για την εποχή. Μπορούμε να φέρουμε την αίσθηση του τότε — όχι το σκηνικό του τότε», λέει χαρακτηριστικά.

Ο «Γιατρός με το Στανιό» δεν είναι μόνο ένα έργο για να γελάσουμε, επιμένει ο Ντίνος Ψυχογιός. Είναι και ένας κοινωνικός καθρέφτης: «Υπάρχει άραγε χώρος σήμερα για σάτιρα προς τους τσαρλατάνους και την ψευδοϊατρική;», αναρωτιέται ο σκηνοθέτης. «Ας κοιτάξουμε γύρω μας. Μέσα στον σημερινό θόρυβο, την υπερπληροφόρηση και την αμφιβολία, τα κεκτημένα της επιστήμης συχνά αμφισβητούνται, η εμπιστοσύνη στην πληροφορία καθοδηγείται περισσότερο από την επιθυμία μας και λιγότερο από την εγκυρότητά της και μπορεί κανείς να είναι ό,τι δηλώσει».

Από την άποψη αυτή η κωμωδία αντιμετωπίζεται όχι ως εύκολη διασκέδαση αλλά ως εργαλείο που ενεργοποιεί την κριτική σκέψη του θεατή. «Η φάρσα είναι τρόπος ζωής. Βάλαμε μπροστά μας την τρέλα που κουβαλάει ο (κάθε) Σγκαναρέλος και την κάναμε πυξίδα. Πατήσαμε στις πλάτες αυτού του γίγαντα της κωμωδίας και προσπαθήσαμε να τον πλησιάσουμε με μουσικές, φωνές και αισθητική που μας μεταφέρει μεν σε έναν άλλο κόσμο αλλά όχι πολύ μακρινό», εξηγεί ο Ντίνος Ψυχογιός.

Παράλληλα, ο σκηνοθέτης επισημαίνει τη δυσκολία του είδους: «Η καλή κωμωδία είναι τρομερά δύσκολη. Οι γραμμές είναι λεπτές, ο ρυθμός καθοριστικός. Η στιγμή του γέλιου είναι όπως το μουσικό μέτρο: πρέπει να το πιάσεις σωστά, αλλιώς χάνεται. Αν χάσεις το timing, αν δεν περάσει το νόημα μαζί με το αστείο, έχεις χάσει και την ουσία».

Συντελεστές

 

Μετάφραση: Έρση Βασιλικιώτη

Σκηνοθεσία: Ντίνος Ψυχογιός

Πρωτότυπη Μουσική: Κώστας Μπουντούρης

Στίχοι: Ντίνος Ψυχογιός

Σκηνικά/Κοστούμια: Μαρίνα Κωνσταντινίδου

Κινησιολογία: Αστέριος Πολυχρονίδης

Βοηθός σκηνοθέτη: Μάριος Λέκκας

Φωτισμοί: Νίκος Παπαδόπουλος

Ηχοληψία: Γιώργος Δασκαλάκης - Νίκος Βογιάρης

Τεχνικοί Σκηνής : Κώστας Μαρτίν, Γιώργος Πεταλωτής, Σοφούλης Μαλτάς

Ερμηνεύουν: Γιάννης Σαμψαλάκης, Αστέριος Πολυχρονίδης, Γιώργος Καρύδας, Αστερόπη Χαριτίδου, Χριστίνα Αναγνώστου, Ελένη Καλαφάτη, Δημήτρης Λουιζίδης, Φανή Λύκου

ΔΗΠΕΘΕ Σερρών

«Γιατρός με το στανιό»

Τρίτη 26 Αυγούστου 2025, 21.00

Ανοιχτό Θέατρο Συκεών «Μάνος Κατράκης»

Χρύσα Νάνου

Tελευταίες Ειδήσεις