Όπως είπε η κ. Στρατούλη, σε συνέντευξη που παραχώρησε στα Μακεδονικά Νέα, η συνέχιση των ανασκαφών σε σημαντικές αρχαίες πόλεις του Κιλκίς, αποτελεί το «κλειδί» έτσι ώστε η περιοχή να αποτελέσει πολιτιστικό πόλο όχι μόνο για την Κεντρική Μακεδονία, αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται η Ευρωπός, μία αρχαία πόλη, «κρυμμένη» ανάμεσα στον Αξιό και στη Γουμένισσα, εκεί όπου οι επισκέπτες δίνουν ένα άτυπο ραντεβού με την ιστορία της Ευρώπης.
«Ιδιαίτερη βαρύτητα, ως ένας χώρος εξαιρετικού ενδιαφέροντος για τη Μακεδονία και ευρύτερα τη χώρα, θεωρούμε ότι θα πρέπει να δοθεί στην Ευρωπό στην κοιλάδα του Αξιού ποταμού, για την ανάδυση των πολιτών της, των αρχαίων Ευρωπαίων, τους οποίους θα μπορούσαν να ανακαλύψουν οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι, μέσα σε ένα πλαίσιο αρχαιολογικής, ιστορικής και εκπαιδευτικής “ευρωπαϊκής ένωσης”», σημείωσε σχετικά η κ. Στρατούλη.
Όσον αφορά στο νέο σύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο Κιλκίς, η ίδια αποκάλυψε ότι σε περίπου δύο χρόνια θα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες αναβάθμισής του και θα ανοίξει τις πύλες του στο κοινό, ενώ αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών.
Διαβάστε τη συνέντευξη της Γεωργίας Στρατούλη στον Γαβριήλ Χατζηνόπουλο:
-Πρόσφατα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς απέσπασε το 2ο Βραβείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το 2024, με το έργο «Ψηφιακές πολιτιστικές διαδρομές στην Π.Ε. Κιλκίς με τη χρήση νέων τεχνολογιών». Πόσο σημαντικό είναι αυτό το βραβείο για την περαιτέρω ανάδειξη της περιοχής;
Το βραβείο, πέρα από το γεγονός ότι αποτελεί μια σημαντική ηθική ικανοποίηση για την ομάδα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς, λειτουργεί ως εφαλτήριο για τη διάδοση στο ευρύ κοινό της ψηφιακής εφαρμογής των προτεινόμενων για τους επισκέπτες της Π.Ε. Κιλκίς Πολιτιστικών Διαδρομών. Λειτούργησε, επομένως, ως επιταχυντής της διάχυσης της πληροφορίας για την ύπαρξη στο «άγνωστο» Κιλκίς, στην καρδιά της Μακεδονίας, ενός αξιόλογου πολιτιστικού κεφαλαίου.
-Οι διαδρομές που προτείνονται είναι έξι και περιλαμβάνουν 41 στάσεις. Τι είναι αυτό που τις κάνει ξεχωριστές και ποια στοιχεία θα κατανοήσει ο επισκέπτης της βραβευμένης πλατφόρμας;
Οι προτεινόμενες διαδρομές είναι στην παρούσα φάση έξι. Οι ίδιες, με διαφορετικές διασυνδέσεις των σημείων επίσκεψης («στάσεις») από τους χρήστες, γίνονται πολύ περισσότερες. Μελλοντικά, με την επέκταση των αρχαιολογικών ερευνών στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς και την ουσιαστική διασύνδεσή της με τις όμορες Περιφερειακές Ενότητες, οι πολιτιστικές διαδρομές μπορούν να αυξηθούν θεαματικά. Παράλληλα, είναι στις προθέσεις μας και η δημιουργία τόσο θεματικών (αρχαιολογικών, ιστορικών κ.ά.), όσο και διαθεματικών διαδρομών, όπως η σύνδεση γαστρονομίας, οινολογίας, μουσικής, με μνημεία και χώρους. Με τις προτεινόμενες διαδρομές ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται ότι το Κιλκίς τελικά… «υπάρχει» και τον προσκαλεί να το ανακαλύψει, συνδυάζοντας όψεις του παρελθόντος με το παρόν, σε έναν τόπο με πλούσιο φυσικό περιβάλλον: λίμνες, ποτάμια, καστανοδάση στο Πάικο κ.ά.
-Ο πολιτιστικός πλούτος στην Π.Ε. Κιλκίς είναι μεγάλος και εξαιρετικά σημαντικός όχι μόνο για τη Μακεδονία αλλά και για την ιστορία της Ευρώπης. Πώς η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς έχει συμβάλει στην περαιτέρω ανάδειξη αυτών των μνημείων και σημείων;
Τα χαρακώματα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου είναι ακόμα ορατά, μάρτυρες της συμβολής της περιοχής στην τελική -νικηφόρα για τους συμμάχους της Αντάντ- έκβαση του Μεγάλου Πολέμου, ο οποίος καθόρισε τις εξελίξεις της σύγχρονης παγκόσμιας Ιστορίας. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς αντιλαμβανόμενη το χρέος της διατήρησης και διαχείρισης της μνήμης, στην 100η επέτειο από τη λήξη του Πολέμου, στις 11/11/ 2018, εγκαινίασε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κιλκίς την έκθεση «Αρχαιολογία εν καιρώ πολέμου στο Κιλκίς. Από τα χαρακώματα των μαχών… στα σκάμματα των ανασκαφών». Αργότερα, η έκθεση αυτή φιλοξενήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στο Γενί Τζαμί, στη Μονή Λαζαριστών και στο Διοικητήριο της Π.Ε. Κιλκίς. Το 2023 προχωρήσαμε στη δίγλωσση έκδοση -ελληνικά και αγγλικά- του ομώνυμου της έκθεσης βιβλίου.
Ανάμεσα στον Αξιό και τη γραφική Γουμένισσα, είναι κρυμμένη η Ευρωπός, η «ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΠΟΛΙΣ», σύμφωνα με επιγραφική μαρτυρία του 108/7 π.Χ., 18 χλμ. από την πρωτεύουσα του μακεδονικού βασιλείου, την Πέλλα. Η ονομασία της συσχετίζεται ετυμολογικά με τη λέξη Ευρώπη, την ήπειρό μας. Η Ευρωπός ήταν η γενέτειρα του Σελεύκου Α΄, του σημαντικότερου, ίσως, διαδόχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ιδρυτή της δυναστείας των Σελευκιδών και πρωταγωνιστή της Ελληνιστικής Οικουμένης. Στον αρχαιολογικό χώρο της Ευρωπού ο επισκέπτης πληροφορείται για τον τόπο και την σημασία του από το Κέντρο Ενημέρωσης αρχαίας Ευρωπού, που δημιουργήθηκε το 2019. Συνεχής είναι η μέριμνα της Εφορείας Αρχαιοτήτων για την επέκταση του επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου και την ανάδειξή του. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε, με χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού, ο φωτισμός προστασίας και ανάδειξης του χώρου, ενώ ένα νέο σημείο ενδιαφέροντος για το κοινό αποτελεί ο στεγασμένος και επισκέψιμος πλέον κλίβανος ελληνιστικών χρόνων, στις παρυφές της αρχαίας πόλης. Ακόμη, το κοινό μπορεί μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου 2025 να γνωρίσει στοιχεία της αρχαίας πόλης στην έκθεση «ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ Η ΠΟΛΙΣ» στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.
-Με ποιον τρόπο μπορεί το Κιλκίς να εξελιχθεί σε ένα νέο πολιτιστικό πόλο σε ολόκληρη τη Μακεδονία και ποιες ενέργειες είναι απαραίτητες για την προβολή του πλούσιου πολιτιστικού αποθέματος της περιοχής;
Για την ανάδειξη του Κιλκίς σε πολιτιστικό πόλο είναι αναγκαία η συνέχιση των ανασκαφών σε σημαντικές αρχαίες πόλεις της περιοχής, όπως το Παλατιανό στα Κρούσσια Όρη, η Μόρρυλος με το επιφανές Ιερό του Ασκληπιού και το οχυρωμένο άστυ μεταξύ των οικισμών Καμπάνη και Πεδινού. Ιδιαίτερη βαρύτητα, ως ένας χώρος εξαιρετικού ενδιαφέροντος για τη Μακεδονία και ευρύτερα τη χώρα, θεωρούμε ότι θα πρέπει να δοθεί στην Ευρωπό στην κοιλάδα του Αξιού ποταμού, για την ανάδυση των πολιτών της, των αρχαίων Ευρωπαίων, τους οποίους θα μπορούσαν να ανακαλύψουν οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι, μέσα σε ένα πλαίσιο αρχαιολογικής, ιστορικής και εκπαιδευτικής «ευρωπαϊκής ένωσης».
-Το προηγούμενο διάστημα, το βυζαντινό φρούριο στο Παλαιό Γυναικόκαστρο Κιλκίς απέκτησε νέο φωτισμό, τον οποίο εγκαινίασε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Πόσο σημαντικές και αναγκαίες είναι αυτού του είδους οι παρεμβάσεις και σε άλλα μνημεία της Π.Ε. Κιλκίς;
Το βυζαντινό φρούριο του Γυναικοκάστρου έχει αποκτήσει, με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Leader 2014 – 2020, φωτισμό προστασίας και ανάδειξής του, που το κατέστησε ισχυρό τοπόσημο για την περιοχή. Ένα ακόμη τέτοιο τοπόσημο για το Κιλκίς μπορεί να αναδειχθεί, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης και με τη χρήση νέων τεχνολογιών αιχμής, στο ανασκαμμένο τμήμα της οχύρωσης της ελληνιστικής πόλης μεταξύ Πεδινού και Καμπάνη, 8 χλμ. νότια από την πόλη του Κιλκίς.
-Σε τι φάση βρίσκονται οι παρεμβάσεις στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κιλκίς και πότε υπολογίζεται ότι θα είναι ξανά επισκέψιμο για το κοινό; Τι καινούριο πρόκειται να δουν εκεί οι επισκέπτες;
Το αναβαθμισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Κιλκίς θα αποτελέσει έναν σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών. Αναμένεται να αποδοθεί στο κοινό σε περίπου δύο χρόνια. Οι εκθεσιακοί του χώροι θα περιλαμβάνουν παλαιότερα, όπως και νέα ανασκαφικά ευρήματα, ενώ πολλές πληροφορίες θα δίνονται μέσω ψηφιακών εφαρμογών.
-Σε ποια κλίμακα κυμαίνεται η επισκεψιμότητα στα μνημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην Π.Ε. Κιλκίς; Από ποιες περιοχές είναι οι περισσότεροι επισκέπτες;
Η επισκεψιμότητα των χώρων αρμοδιότητάς μας, μέσα από μια σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών, έχει τουλάχιστον διπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Οι επισκέπτες είναι από τη Θεσσαλονίκη και τις γύρω περιοχές, αλλά και από την Αττική, ομογενείς καθώς και Ευρωπαίοι (Γάλλοι, Ιταλοί, Βρετανοί κ.ά.).
-Κλείνοντας, ποιο είναι το κεντρικό όραμα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς και πόσο κοντά βρίσκεστε στην υλοποίησή του;
Όραμά μας είναι η έρευνα και η προστασία/διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και σε αυτήν την άγνωστη, αλλά πολλά υποσχόμενη ακριτική περιοχή της χώρας, αξιοποιώντας τα αρχαιολογικά δεδομένα και τις νέες τεχνολογίες, με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη όχι μόνο της Π.Ε. Κιλκίς, αλλά συνολικά της Κεντρικής Μακεδονίας.
