makedonikanea.gr logo
makedonikanea.gr logo

Διονύσης Σαββόπουλος: Το «Φορτηγό» του έγραφε πάντα Θεσσαλονίκη

Ακούστε το άρθρο 8'
22.10.2025 | 11:30
Διονύσης Σαββόπουλος
/Eurokinissi
Η Θεσσαλονίκη πενθεί την απώλεια του Διονύση Σαββόπουλου, του δικού της πολυαγαπημένου «Νιόνιου». Από το βράδυ της Τρίτης η είδηση του θανάτου του σκόρπισε θλίψη και συγκίνηση στη γενέθλια πόλη του με τον κόσμο της να αποχαιρετά τον κορυφαίο δημιουργό, τον θρυλικό τραγουδοποιό, τον άνθρωπο που ένωσε τη μουσική με την ποίηση και εντέλει έδωσε φωνή σε μια ολόκληρη εποχή.

Ο Διονύσης Σαββόπουλος δεν έζησε πολλά χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Το 1963, από τα 19 κιόλας χρόνια του έφυγε για την Αθήνα, διατήρησε ωστόσο ζωντανή τη σχέση του με τη γενέθλια πόλη. Πρωτίστως η ταυτότητά του παρέμεινε σαλονικιώτικη.Συνέχισε να φέρει την πόλη μέσα του, όχι μόνο ως καταγωγή και ανάμνηση αλλά ως πρώτη ύλη του ίδιου του έργου του. Η Θεσσαλονίκη δεν υπήρξε απλά ένας τόπος για τον Διονύση Σαββόπουλο, ήταν η κρυμμένη αιτία πίσω από τη μοναδική του ποιητική και μουσική ταυτότητα. Από το Ε’ Γυμνάσιο Αρρένων και τη Μαρτίου ως την Πλατεία Ναυαρίνου, την Τσιμισκή και τη Διοικητηρίου,κάθε τοπωνύμιο είναι λειτουργική ψηφίδα μιας αεικίνητης πολιτισμικής και συναισθηματικής γεωγραφίας με σταθερό κέντρο.

«Στη Θεσσαλονίκη έμαθα να διαβάζω ποίηση. Στα καφέ, στις αυλές, στους απόηχους της Διαγωνίου, γνώρισα τον Ασλάνογλου, τον Ιωάννου, τον Αναγνωστάκη. Ό,τι διάβασα εκεί, έγινε στίχος. Ό,τι ένιωσα εκεί, έγινε τραγούδι. Δεν ήταν πόλη· ήταν σχολείο. Η γενέθλια γη των ονείρων μου, με φως χαμηλό και ανεξίτηλο», έλεγε ο μεγάλος τραγουδοποιός όταν αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Φιλολογίαςτου ΑΠΘ στις 24 Νοεμβρίου 2017. «Η Θεσσαλονίκη μού ’δωσε τα πρώτα μου τραγούδια. Εκεί συνάντησα το ραδιόφωνο, τους φίλους, την αγωνία να γίνω κάτι, να μιλήσω, να πω. Εκεί γνώρισα τη βία και τον έρωτα. Εκεί άκουσα πρώτη φορά το μπουζούκι σαν προσευχή. Και τ' ακούω ακόμη, όταν λέω "Θεσσαλονίκη"».

Ο Καθηγητής και Ακαδημαϊκός Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής είχε εκφωνήσει τότε τον έπαινο μιλώντας με συγκίνηση για τον Διονύση Σαββόπουλο όχι απλώς ως καλλιτέχνη, αλλά ως σύμβολο μιας διαδρομής συλλογικής και προσωπικής, βιωματικής και ιστορικής, λαϊκής και λογοτεχνικής. Αναφερόμενος ειδικά στην άφθαρτη σχέση του Σαββόπουλου με τη Θεσσαλονίκη –«το Φορτηγό που τον πήρε κάποτε από εδώ δεν άλλαξε ποτέ τις σαλονικιές πινακίδες του», είπε— επισήμανε πώς η πόλη λειτουργεί ως μήτρα προσωπικού και συλλογικού νοήματος, ως σημείο εκκίνησης για κάτι πολύ ευρύτερο: την ελληνική ταυτότητα, την τέχνη, την ιστορία, την πολιτική συνείδηση. «Η Σαλονίκη και η βιωματική συγκομιδή της παρέμεινε ως αρχετυπική εγγραφή στον σκληρό του δίσκο, κάποτε ίσως ως χαμηλοτάβανη φραγή που του ζητούσε κονφορμιστικούς συμβιβασμούς και ύστερα, με χρόνια με καιρούς, ως μαγνητικός βορράς της ώριμης νοσταλγίας του».

Ήταν μια από πολλά χρόνια οφειλόμενη τιμή για Διονύση Σαββόπουλο από τη Θεσσαλονίκη και η πόλη επανήλθε τιμώντας τον μερικά χρόνια αργότερα: Το 2022, στο Φεστιβάλ Επταπυργίου το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας παρουσίασε το αφιέρωμα «Διονύσης Σαββόπουλος…γεννήθηκα στη Σαλονίκη». Μία μουσική βραδιά, που επιμελήθηκε καλλιτεχνικά ο ίδιος παρουσιάζοντας μερικές από τις αγαπημένες του μελωδίες, ειδικά επιλεγμένες και ενορχηστρωμένες για το Φεστιβάλ Επταπυργίου από τον Αντώνη Σουσάμογλου και τον Λάζαρο Τσαβδαρίδη. Η Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης, υπό την μπαγκέτα του αρχιμουσικού Μίλτου Λογιάδη με τη σύμπραξη γνωστών ερμηνευτών φώτισε πτυχές του έργου του Διονύση Σαββόπουλου.

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης τίμησε τον Διονύση Σαββόπουλο απονέμοντάς του το Αργυρό Μετάλλιο της Πόλης, σε ειδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, στις 28 Σεπτεμβρίου 2024. Ο δήμαρχος Στέλιος Αγγελούδης εξήρε στην εκδήλωση εκείνη, που έγινε ενώπιον πολυπληθούς κοινού, τη συμβολή του Σαββόπουλου στην ελληνική τέχνη, τονίζοντας πως «δεν είναι απλώς Έλλην που παίζει ροκ, αλλά οραματιστής, ποιητής, ανατρεπτικός δημιουργός και χρονικογράφος της νεοελληνικής ιστορίας». Ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Σπύρος Βούγιας στάθηκε στη βαθιά επιρροή του στην ελληνική κουλτούρα και στη μοναδική του σχέση με τη Θεσσαλονίκη. Ο ίδιος ο τραγουδοποιός μίλησε συγκινημένος για τη βαθιά επίδραση των Θεσσαλονικιών ποιητών –Ασλάνογλου, Ιωάννου, Χριστιανόπουλος, Πεντζίκης, Καρέλλη και Αναγνωστάκης – και δήλωσε μαθητής αυτής της πνευματικής σχολής, που διαμόρφωσε την τέχνη και την πορεία του. «Σε αυτή τη σχολή θέλω να ανήκω», υπογράμμισε.

Ο αποχαιρετισμός της πόλης

 

Ο Σπύρος Βούγιας, αποχαιρετώντας τον Διονύση Σαββόπουλο, έγραψε στο Facebook: «Πού ακούστηκε ο Νιόνιος να πεθαίνει». Θύμισε τη γενέτειρά του, τη Θεσσαλονίκη, όπου μεγάλωσε και σπούδασε, και τον χαρακτήρισε «πρωτεργάτη της σχολής των Ελλήνων τραγουδοποιών», που «έντυσε με μουσική το σάουντρακ της ζωής μας». Τα τραγούδια του συντρόφεψαν τη γενιά του Πολυτεχνείου, του ‘114 και της «ανεκπλήρωτης αλλαγής», ενώ «δόξασε τη χαρά, την αγάπη και την επιθυμία για απόλυτη και ανυπότακτη ελευθερία». Σε προσωπική του ανάμνηση, θυμήθηκε τις συναντήσεις τους το 1998 όταν, φορώντας τη «γνωστή κίτρινη νιτσεράδα», περπατούσε στη Μητροπολίτου Ιωσήφ και συζητούσαν για «τα γνωστά, αιώνια προβλήματα της πόλης που πάντα αγαπούσε». Ο Σπύρος Βούγιας κλείνει λέγοντας: «Με τα τραγούδια του έδωσε σχήμα, έκανε δηλαδή τη ζωή μας πιο όμορφη».

Η πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Άννα Μυκωνίου στο δικό της αποχαιρετιστήριο μήνυμα ανατρέχει στο αφιέρωμα που πραγματοποιήθηκε στο Επταπύργιο το 2022: «Ο Διονύσης Σαββόπουλος σε εκείνες τις συναυλίες, στη γενέτειρα του, αφηγήθηκε την καλλιτεχνική του πορεία και έδωσε όλη του την ψυχή. Αν και άρρωστος και καταπονημένος δεν άφησε να φανεί τίποτα. Μαζί του φεύγει και ένα κομμάτι δικό μας. Τον αποχαιρετούμε με βαθιά συγκίνηση και ευγνωμοσύνη για όσα μας χάρισε μέσα από τη μουσική του. Ένα σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής».

Και ο δημοσιογράφος Κώστας Μπλιάτκας ο οποίος έγραψε το βιβλίο «Διονύσης Σαββόπουλος: Υπόγεια Διαδρομή»: «Έσβησε ο πιο φωτεινός φάρος της βαθειάς μας ζωής, του πολιτισμού και της αυτογνωσίας. Αντίο Διονύση, με αφάνταστη οδύνη. Φτάσαμε στα ανείπωτα. Στο τελευταίο σου ταξίδι φεύγεις ωραίος σαν μύθος. Θα είσαι όμως αιώνιος, δίπλα στην Ελλάδα και σε κάθε τι μοναχικό στον κόσμο αυτό».

«Εις μνήμην του μεγίστου αποδημήσαντος» γράφει ο φιλόλογος, λογοτέχνης και τραγουδοποιός Θωμάς Κοροβίνης: «Της νιότης: Πιο πολύ τον έψαχνα παρά τον θαύμαζα. 1975. Στο τέλος του μαθήματος ο δάσκαλός μας Γ. Π. Σαββίδης μας απευθύνει την ερώτηση "Ποιός είναι ο πιο σπουδαίος Έλληνας ποιητής στις μέρες μας;", "Ο Σαββόπουλος" τολμώ. -Δέκα άριστα».

Χρύσα Νάνου

Tελευταίες Ειδήσεις
Διαβάστε Περισσότερα
«Αντίο Νιόνιο»: Η ζωή και το έργο του εμβληματικού Διονύση Σαββόπουλου
Ελλάδα22.10.25 | 07:05
«Αντίο Νιόνιο»: Η ζωή και το έργο του εμβληματικού Διονύση Σαββόπουλου