Αθήνα και Λευκωσία καλούνται να πάρουν μια κρίσιμη απόφαση για το μέλλον του Great Sea Interconnector (GSI) με τον Στ. Παπασταύρου και τον Γ. Παπαναστασίου να βρίσκονται ξανά στο ίδιο τραπέζι με τον Νταν Γιέργκενσεν, προκειμένου να αποφασίσουν πώς και από ποιον θα τρέξει η επικαιροποίηση της τεχνικοοικονομικής μελέτης του έργου.
Από την απόφαση αυτή θα εξαρτηθεί αν το έργο θα μπορέσει να επανεκκινήσει με καθαρούς όρους και να προσελκύσει τους επενδυτές που ήδη «φλερτάρουν» με το project.
Υπενθυμίζεται πως Παπασταύρου - Γιέργκενσεν – Παπαναστασίου είχαν πραγματοποιήσει πρόσφατη σύσκεψη στις 16 Οκτωβρίου, για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου, κατά την οποία αποτιμήθηκαν όλες οι παράμετροι υλοποίησης του έργου, ενώ επιβεβαιώθηκε η βούληση όλων των μερών να συνεχίσουν σε πνεύμα ενότητας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης τη συνεργασία τους προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ποιος θα «τρέξει» τη μελέτη
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, στο τραπέζι βρίσκονται δύο επιλογές. Είτε την ανάθεση και την παρακολούθηση της επικαιροποίησης της μελέτης θα αναλάβει ο ΑΔΜΗΕ, ως φορέας υλοποίησης του έργου, είτε η διαδικασία θα περάσει σε μια ειδική Επιτροπή που θα συσταθεί από τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Κομισιόν, στην οποία θα συμμετέχουν και οι αρμόδιοι υπουργοί Ελλάδας και Κύπρου.
Η κυπριακή πλευρά, όπως μεταφέρεται, υποστηρίζει τη δεύτερη επιλογή, εκτιμώντας ότι ο ΑΔΜΗΕ, ως project promoter, με συγκεκριμένο επενδυτικό ενδιαφέρον, δεν είναι ο καταλληλότερος για να «τρέξει» και το σκέλος της ανεξάρτητης τεχνικοοικονομικής αξιολόγησης. Από τη Λευκωσία προβάλλεται η ανάγκη για ένα σχήμα με μεγαλύτερη θεσμική απόσταση από τον φορέα υλοποίησης, ώστε το αποτέλεσμα να γίνει πιο εύκολα αποδεκτό από όλες τις πλευρές.
Από την άλλη, η επιλογή του ΑΔΜΗΕ υποστηρίζεται ως η πιο γρήγορη και τεχνοκρατικά ώριμη λύση, δεδομένου ότι ο διαχειριστής του ελληνικού συστήματος μεταφοράς έχει ήδη συστήσει ειδικό όχημα για το έργο και γνωρίζει σε βάθος τα τεχνικά του χαρακτηριστικά.
Όποια λύση κι αν προκριθεί, όλοι συμφωνούν πως η απόφαση πρέπει να «κλειδώσει» στις Βρυξέλλες. Το χρονοδιάγραμμα είναι ασφυκτικό και δεν αφήνει περιθώρια για νέες καθυστερήσεις.
Αγώνας δρόμου μέχρι τον Απρίλιο - Τελικές ζυμώσεις ενόψει νέων επενδυτών
Στόχος του ΥΠΕΝ είναι η επικαιροποίηση των στοιχείων του project να γίνει με ταχείς ρυθμούς, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να παρουσιαστούν εγκαίρως στους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Υπενθυμίζεται ότι τον Απρίλιο, έχει προγραμματιστεί η επόμενη συνάντηση του σχήματος «3+1» (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ + ΗΠΑ) στην Ουάσιγκτον, συνεπώς ως τότε η εικόνα για το GSI θα πρέπει να είναι πολύ πιο ξεκάθαρη.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι αριθμοί, το κόστος, η απόδοση, τα ρίσκα, αλλά και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, πρέπει να είναι πλήρως επικαιροποιημένοι, ώστε όσοι έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να περάσουν από το στάδιο των διερευνητικών επαφών σε δεσμευτικές προτάσεις.
Ποιοι «κοιτούν» το GSI
Ταυτοχρόνως, το διερευνητικό ενδιαφέρον για το έργο εξακολουθεί να είναι «ζωηρό» και προέρχεται τόσο από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ αλλά και τις χώρες του Κόλπου. Το ενδιαφέρον αυτό δεν είναι θεωρητικό, αλλά αποτυπώνεται σε κινήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία δύο χρόνια.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τραπέζι βρίσκονται και σχήματα που περιλαμβάνουν κρατική εταιρεία του Ισραήλ, ιδιωτικό αμερικανικό fund, αλλά και τη γαλλική Meridiam, η οποία έχει εκφράσει πρόθεση για μετοχική συμμετοχή έως 49,9%. Αν οι συζητήσεις προχωρήσουν, η μετοχική σύνθεση του GSI ενδέχεται να αλλάξει σημαντικά, με την είσοδο ισχυρών θεσμικών παικτών.
Έργο-κλειδί για την Ανατολική Μεσόγειο
Πέρα από το τεχνικό σκέλος, το έργο έχει ισχυρή γεωπολιτική διάσταση, καθώς διαμορφώνει έναν νέο «ηλεκτρικό διάδρομο» που συνδέει την Ανατολική Μεσόγειο με την ευρωπαϊκή αγορά. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και τα κράτη του Κόλπου παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, βλέποντας στο GSI μια υποδομή που μπορεί να στηρίξει τόσο την πράσινη μετάβαση όσο και τη στρατηγική τους παρουσία στην περιοχή.
Η συνάντηση των Βρυξελλών θα λειτουργήσει, ουσιαστικά, ως «crash test» για την ικανότητα Ελλάδας, Κύπρου και Κομισιόν να βρουν έναν κοινό βηματισμό. Αν το μοντέλο διακυβέρνησης της μελέτης επικαιροποίησης συμφωνηθεί και ενεργοποιηθεί άμεσα, το GSI θα έχει μια πραγματική ευκαιρία να περάσει από τις εξαγγελίες στην πράξη.
Πηγή: Liberal.gr/Μαργαρίτα Ασημακοπούλου
