«Επομένως, θα έχουμε ένα νέο κληρονομικό δίκαιο σε λίγους μήνες αργότερα και πάντως το 2026, το οποίο θα ρυθμίζει τις κληρονομικές σχέσεις», σύμφωνα με τον Ιωάννη Μπούγα που μίλησε την Παρασκευή στην ΕΡΤ.
Υπενθυμίζεται ότι, το νέο Κληρονομικό Δίκαιο θα παρουσιάσει το αρμόδιο Υπουργείο σε λίγες μέρες και στη συνέχεια θα ανέβει σε δημόσια διαβούλευση προκειμένου να ψηφισθεί έως το τέλος του έτους.
«Οι διατάξεις του κληρονομικού δικαίου ισχύουν περίπου οι ίδιες εδώ και ογδόντα χρόνια, ενώ έχουμε αλλάξει όλους τους άλλους τομείς του δικαίου στο κληρονομικό δίκαιο δεν είχαμε επιφέρει αλλαγές και βεβαίως είναι αναγκαίες οι αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο» υπογράμμισε ο υφυπουργός.
Ως προς τις κληρονομιές και τις διαθήκες, ο κ. Μπούγας ανέφερε ότι πλέον, τα μεγάλα χρονικά διαστήματα για τη δημοσίευση της διαθήκης, την ταλαιπωρία των πολιτών στις γραμματείες των δικαστηρίων, στις αίθουσες των δικαστηρίων προκειμένου να δημοσιευτούν οι διαθήκες, να πάρουν πιστοποιητικά δημοσίευσης και στη συνέχεια να κάνουν την αποδοχή κληρονομιάς που έπαιρνε μήνες ή και χρόνια στα μεγάλα Πρωτοδικεία, αυτό πλέον τελειώνει τον επόμενο μήνα.
«Την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου θα παρουσιάσουμε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης την πλατφόρμα δημοσίευσης των διαθηκών. Δηλαδή, ενώ σήμερα αυτή η διαδικασία που σας περιέγραψα δημοσίευσης της διαθήκης, λήψης πιστοποιητικού και αποδοχής κληρονομιάς παίρνει περίπου 400 με 450 ημέρες, με το νέο σύστημα που θα παρουσιάσουμε θα γίνεται σε δύο μέρες.
Αυτό σημαίνει μια επανάσταση θα έλεγα και ενδιαφέρει σχεδόν όλους τους Έλληνες. Διότι για μεν το Δημόσιο εισπράττονται άμεσα οι φόροι, τα περιουσιακά στοιχεία μπορεί να αξιοποιηθούν, να μεταβιβαστούν, που σημαίνει ότι έχει ωφέλεια το δημόσιο, για δε τους πολίτες σημαίνει λιγότερη ταλαιπωρία, λιγότερα έξοδα και δυνατότητα άμεσης αξιοποίησης των στοιχείων που καταλείπονται σε αυτούς με την διαθήκη. (…)
Σκεφτείτε να έχει κάποιος κληρονομιά 3-4 διαμερίσματα και να χρειάζεται 400 ημέρες για να μπορεί με την αποδοχή κληρονομιάς να μπορέσει αυτά να τα πουλήσει, να τα αξιοποιήσει με οποιοδήποτε τρόπο θέλει τέλος πάντων να τα εκμεταλλευτεί» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μπούγας.
Παράλληλα, επισήμανε ως ενδιαφέροντα ορισμένα ακόμα σημεία, ότι μπαίνουν περισσότερες δικλείδες ασφαλείας στις ιδιόχειρες διαθήκες, διότι είχαμε παρατηρηθεί πολλά φαινόμενα πλαστών διαθηκών που εμφανίζονταν από διάφορους πλαστογραφώντας την γραφή και την υπογραφή του διαθέτη.
«Αυτό λοιπόν θέλουμε να το περιορίσουμε, για να μην πω να το εξαλείψουμε με δικλείδες ασφαλείας που μπαίνουν στο νέο Κληρονομικό Δίκαιο.
Αλλάζουν τα ποσοστά στην εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή. Αυξάνεται το ποσοστό του συζύγου ανάλογα με το πόσα τέκνα έχει ο διαθέτης.
Επίσης προβλέπουμε όχι κληρονομικό δικαίωμα και θέλω να το διευκρινίσω αυτό, αλλά μια δυνατότητα να μπορεί και ο επιζών σύντροφος που δεν έχει όμως γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης με τον κληρονομούμενο, να μπορεί να έχει ένα δικαίωμα στην περιουσία, χωρίς αυτό επαναλαμβάνω είναι κληρονομικό δικαίωμα.
Αυτό το δίνουμε μόνο στην οικογένεια. Είναι ένα δικαίωμα να ζητήσει από τους κληρονόμους του διαθέτη να πάρει ένα ποσό ή να παραμείνει χωρίς να του ανήκει κατά κυριότητα το σπίτι που διέμεναν με τον σύντροφό του, δηλαδή την κοινή κατοικία. Όλα αυτά προβλέπονται για λόγους επιείκειας.
Και κάτι το οποίο επίσης θεωρώ σημαντικό είναι το γεγονός ότι από εδώ και στο εξής, δηλαδή με το νέο κληρονομικό δίκαιο, ο κληρονόμος δεν θα βαρύνεται με την προσωπική του περιουσία για τα χρέη της κληρονομιάς. Μέχρι σήμερα, αν κάποιος κληρονομούσε έναν μακρινό συγγενή του που δεν τον είχε δει ποτέ στη ζωή του και η περιουσία αυτή είχε χρέη, ο κληρονόμος ευθύνεται με την προσωπική του περιουσία για την πληρωμή των χρεών.
Καταλαβαίνετε αυτό σε τι αδιέξοδο μπορεί να οδηγήσει ανθρώπους που συνδέονταν με χαλαρό δεσμό με κάποιον που κληρονόμησαν. Πολλές φορές δεν είχαν πληροφορηθεί καν τον θάνατό τους και έρχονται να είναι υπεύθυνοι και με την προσωπική τους περιουσία για τα χρέη της κληρονομιάς. Αυτό λοιπόν αλλάζει.
Ο κληρονόμος με το νέο κληρονομικό δίκαιο θα είναι υπεύθυνος μόνο με τα στοιχεία τα οποία κληρονομεί και μέχρι το ύψος αυτών των στοιχείων, όχι με την δική του περιουσία. (…) Για να προστατεύσουμε τους ανθρώπους οι οποίοι δεν είχαν πληροφορηθεί τον θάνατο, δεν είχαν αποποιηθεί την κληρονομιά εγκαίρως και τελικά είναι υπέγγυοι με την προσωπική τους περιουσία απέναντι σε τράπεζες, σε προσωπικά, σε ιδρύματα, σε πιστωτές και ούτω καθεξής. Είναι δράματα και δεν είναι απλές περιπτώσεις, είναι πάρα πολύ συχνές.
Της περίοδο της κρίσης κατέστρεψε οικογένειες αυτό που σας λέω, διότι αδυναμία πληρωμής χρεών προς τις τράπεζες των κληρονομουμένων βαρύνουν τους κληρονόμους, οι οποίοι είχαν πάρει ένα σπίτι για να ζουν οι ίδιοι και η οικογένειά τους και τελικά βρέθηκε αυτό το σπίτι να εκπλειστηριάζονται από τα πιστωτικά ιδρύματα για χρέη του κληρονομούμενου» συμπλήρωσε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης.
Όσο αφορά στις πλαστές διαθήκες, είναι ένα φαινόμενο, σημείωσε ο κ. Μπούγας για να μπορεί να υπερβαίνει κανείς τις φορολογικές υποχρεώσεις που προκύπτουν από την κληρονομική διαδοχή.
Καταλαβαίνετε ότι δεν είναι μόνο για να εμφανιστεί κάποιος κληρονόμος που δεν είναι, αλλά και για να μπορεί να καταστρατηγούνται άλλου είδους διατάξεις που και αυτό θέλουμε να το προλάβουμε.
Είναι άλλο να κληρονομήσεις εξ αδιαιρέτου μερίδιο και να κάνεις διανομή Κληρονομιάς και άλλο να φαίνεται ότι στη διαθήκη εγκαταλείπονται συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία», συνέχισε.
Ένα ακόμα σημείο που επισήμανε ο κ. Μπούγας ως ιδιαίτερα σημαντικό για τις επιχειρήσεις, είναι ότι πλέον, για πρώτη φορά στο Ελληνικό Δίκαιο προβλέπονται κληρονομικές συμβάσεις.
«Τι είναι κληρονομικές συμβάσεις; Είναι η σύμβαση που μπορεί να κάνει εν ζωή ένα πρόσωπο με κάποιους που θέλει να τιμήσει μετά τον θάνατό του. Αυτές οι κληρονομικές συμβάσεις έχουν μεταθανάτια ενέργεια ή μπορεί να έχουν μεταθανάτια ενέργεια, μπορεί να έχουν έννομες συνέπειες όμως και όσο βρίσκεται εν ζωή ο διαθέτης. Θα το εξηγήσω πολύ απλά.
Ας πούμε, είναι ένας πατέρας και έχει δύο παιδιά. Αν δεν αφήσει διαθήκη ή αφήσει διαθήκη και τα παιδιά στραφεί ο ένας εναντίον του άλλου, μπορεί να ξεκινήσουν δίκες και τελικά η θέληση του πατέρα του διαθέτη να είναι αντικείμενο έρευνας και ερμηνείας από τα δικαστήρια. Αυτό κανένας δεν το θέλει, καταλαβαίνετε;
Μπορεί λοιπόν ο πατέρας να φωνάξει τα παιδιά του και να υπογράψουν μια κληρονομική σύμβαση, όπου θα δεσμεύονται και οι τρεις για το πώς θα διανεμηθεί η περιουσία, τι θα πάρει καθένας μετά το θάνατο του πατέρα.
Οι άλλοι τρόποι δεν θα δέσμευαν τους συμβαλλόμενους, δηλαδή δεν θα δέσμευαν τα παιδιά του. Ή μπορεί να γίνει το εξής.
Αν κάποιος έχει μεν περιουσία αλλά δεν έχει δυνατότητα να ζήσει γιατί δεν έχει εισοδήματα προκειμένου να ικανοποιήσει τις βιοτικές του ανάγκες, μπορεί με κάποιον τρίτο ο οποίος θα υποχρεωθεί να του δώσει ένα ποσό, να δεσμευθεί ότι θα αφήσει περιουσιακά στοιχεία μετά το θάνατό του σε αυτόν.
Οι κληρονομικές συμβάσεις επίσης έχουν μεγάλη σημασία για τις επιχειρήσεις. Σκεφτείτε μια επιχείρηση με υλικά αντικείμενα αξία, αλλά και με άυλα αντικείμενα, όπως είναι οι ευρεσιτεχνίες, τα δικαιώματα, τα σήματα κτλ., αυτά δεν μπορούν να καθοριστούν με κληρονομιά ενδεχομένως.
Μπορούμε όμως με κληρονομικές συμβάσεις μεταξύ των κληρονόμων και του διαθέτη να καθοριστούν έτσι ώστε να είναι ήσυχος αυτός που έχει αναλώσει τη ζωή του να φτιάξει μια επιχείρηση, ότι δεν θα αποτελέσει αντικείμενο διαμάχης στα δικαστήρια μεταξύ των κληρονόμων μετά το θάνατό του» περιέγραψε ο κ. Μπούγας.
Οι γραφολόγοι, προσέθεσε, στις ιδιόχειρες διαθήκες προβλέπονται πλέον υποχρεωτικά, ως μια ισχυρή δικλείδα ασφαλείας ότι αυτό που παρουσιάζεται είναι η διαθήκη που έχει γραφεί και έχει υπογραφεί από τον διαθέτη.
Από τις αλλαγές που προβλέπονται στο Κληρονομικό Δίκαιο είναι κερδισμένοι όλοι, υπογράμμισε ο υφυπουργός.
«Είναι κερδισμένοι οι πολίτες, διότι κάνουν γρήγορα με μικρή δαπάνη τις συναλλαγές τους και αξιοποιούν την περιουσία. Είναι κερδισμένα τα δικαστήρια διότι ένας μεγάλος φόρτος που έπεφτε στις πλάτες των δικαστών και των δικαστικών υπαλλήλων και καθυστερούσαν πολύ οι διαδικασίες, πάει πλέον στους συμβολαιογράφους και γίνεται ηλεκτρονικά σε ελάχιστες ημέρες και είναι κερδισμένο το Δημόσιο για το γεγονός ότι εισπράττονται άμεσα οι φόροι και γίνονται οι συναλλαγές», τόνισε ο κ. Μπούγας καταλήγοντας.
