Η απόφαση - ορόσημο της κοινοπραξίας των δύο ομίλων να καταθέσει επίσημη προσφορά χωρίς καμία ένσταση για τα τέσσερα θαλάσσια μπλοκ που προκηρύχθηκαν στον διαγωνισμό της ΕΔΕΥΕΠ έχει, μεταξύ άλλων, καθοριστική γεωπολιτική σημασία. Η σύστασή του κοινού σχήματος, είχε διαφανεί πριν από μερικές εβδομάδες, καθώς οι δύο εταιρείες ήταν οι μόνες που είχαν αγοράσει τα σεισμικά δεδομένα από το data room, κάτι που αποτελούσε και προπομπό για την υποβολή προσφοράς.
Την ίδια στιγμή που η Τουρκία εξακολουθεί να προβάλλει αβάσιμους ισχυρισμούς περί «Γαλάζιας Πατρίδας» και επιχειρεί να θέσει υπό αμφισβήτηση τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα μέσω του τουρκολιβυκού μνημονίου, η παρουσία ενός αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού ενισχύει σημαντικά τη θέση της Ελλάδας. Η συμμετοχή της Chevron λειτουργεί αποτρεπτικά, αφού τυχόν προκλήσεις δεν θα αφορούν μόνο την Ελλάδα, αλλά και αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα.
Ιδιαίτερη σημασία έχει το θαλάσσιο οικόπεδο «Νότια Κρήτης ΙΙ», μέρος του οποίου επικαλύπτεται με την περιοχή που περιλαμβάνεται στο μνημόνιο Άγκυρας–Τρίπολης. Αν αυτό το block δοθεί στην Chevron, ουσιαστικά θα ακυρωθούν οι τουρκικές διεκδικήσεις, αναδεικνύοντας εμπράκτως ότι η μέση γραμμή — όπως προβλέπεται από το ελληνικό δίκαιο και τις αρχές του διεθνούς δικαίου — αποτελεί το νόμιμο θαλάσσιο όριο Ελλάδας–Λιβύης.
Η σημερινή εξέλιξη, άλλωστε, δεν πρέπει να θεωρείται ασύνδετη με την άφιξη στην Αθήνα του Αμερικανού υπουργού Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, ο οποίος είναι, ταυτόχρονα, και επικεφαλής του– επί προεδρίας Τραμπ - Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας. Μάλιστα, ο Αμερικανός αξιωματούχος θα έχει, αύριο Πέμπτη, συνάντηση με τον υπουργό Ενέργειας, κ. Παπασταύρου, ενώ θα μεταβεί και στο Μέγαρο Μαξίμου.
Σε μια συγκυρία όπου το ενεργειακό πεδίο στην Ανατολική Μεσόγειο διευρύνεται, με εξελίξεις σε Λιβύη και Αίγυπτο, η ενδεχόμενη εμπλοκή της Chevron, σε συνδυασμό με την ήδη ενεργή παρουσία της ExxonMobil στα θαλάσσια οικόπεδα «Δυτικά» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», αναμένεται να εδραιώσει περαιτέρω τη θέση της χώρας στην περιοχή. Ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα αποκτά η προοπτική αυτή, δεδομένου ότι και οι δύο ενεργειακοί κολοσσοί προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Για την αμερικανική ενεργειακή πολυεθνική Chevron, η συγκεκριμένη συμμετοχή αποτελεί την πρώτη είσοδο στην ελληνική αγορά υδρογονανθράκων. Η παρουσία ενός διεθνούς ενεργειακού κολοσσού αναμένεται να προσδώσει βαρύτητα στη διαδικασία και να ενισχύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις προοπτικές εκμετάλλευσης των υπεράκτιων περιοχών.
Η εξέλιξη αυτή θεωρείται κομβική για τα επόμενα βήματα της χώρας στον τομέα των υδρογονανθράκων, καθώς οι συγκεκριμένες περιοχές έχουν χαρακτηριστεί υψηλού γεωλογικού ενδιαφέροντος. Παράλληλα, η εμπλοκή μεγάλων ενεργειακών ομίλων ενισχύει το επενδυτικό αποτύπωμα στην Ελλάδα, σε μια περίοδο που η ενεργειακή ασφάλεια και η διαφοροποίηση πηγών αποτελούν βασικές προτεραιότητες.
Τα «φιλέτα» του διαγωνισμού
Η προσφορά αφορά τα οικόπεδα «Νότια της Πελοποννήσου», «Νότια της Κρήτης 1», «Νότια της Κρήτης 2» και «Α2», συνολικής έκτασης 47.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Πρόκειται για περιοχές που θεωρούνται ιδιαίτερα ελκυστικές, τόσο γεωλογικά όσο και γεωστρατηγικά, καθώς συνδέονται με πιθανές ανακαλύψεις κοιτασμάτων σε μεγάλα βάθη.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μία στιγμή που η καθυστέρηση της ExxonMobil στην ερευνητική γεώτρηση στο μπλοκ «Νοτιοδυτικά Κρήτης» (μετάθεση το νωρίτερο για το 2027) είχε προκαλέσει ανησυχία για το μέλλον των επενδύσεων στον τομέα. Η συμμετοχή της Chevron, ωστόσο, επαναφέρει το momentum, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη προς την Ελλάδα.
Τα κριτήρια αξιολόγησης
Οι προσφορές θα αξιολογηθούν βάσει οκτώ κριτηρίων, που περιλαμβάνουν:
- την οικονομική βιωσιμότητα των εταιρειών,
- την τεχνική τους εμπειρία σε μεγάλα βάθη (>1.000 και >2.000 μέτρα),
- το πρόγραμμα ελάχιστων ερευνητικών εργασιών,
- το ύψος των οικονομικών δεσμεύσεων προς το Ελληνικό Δημόσιο (royalties, μισθώματα, αντάλλαγμα υπογραφής),
- καθώς και δράσεις εκπαίδευσης και τεχνικής υποστήριξης.
Τα επόμενα βήματα
Όσοι υποψήφιοι πληρούν τα τεχνικά και οικονομικά κριτήρια θα κληθούν σε διαπραγματεύσεις με την ΕΔΕΥΕΠ, οι οποίες θα είναι ανταγωνιστικές. Δεν αποκλείεται να συμμετάσχουν περισσότερες από μία εταιρείες για το ίδιο μπλοκ, με στόχο την εξασφάλιση των καλύτερων όρων για το Δημόσιο.
Οι τελικές Συμβάσεις Μίσθωσης θα συναφθούν με τους επικρατέστερους αναδόχους και θα λάβουν έγκριση από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Πηγή: liberal.gr/Μαργαρίτα Ασημακοπούλου