Η χωροθέτηση και διαμόρφωση οικοδομικού τετραγώνου για τις εγκαταστάσεις του ΕΚΕΤΑ, συνολικής έκτασης 20.246 τ.μ. σηματοδοτεί μια στρατηγική μετακίνηση: η έρευνα μεταφέρεται σε ένα οικοσύστημα όπου θα συνυπάρχουν πανεπιστήμια, startups, βιομηχανία και διεθνείς εταίροι.
Το Κέντρο συμμετέχει ήδη σε τρία από τα έξι ώριμα Mega Projects του Thess INTEC, με το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΙΠΤΗΛ), αποτελούμενο από ισόγειο και τέσσερις ορόφους, άνω των 5.000 τ.μ., να συντονίζει το MP3, το ΙΜΕΤ το MP5 και το Ινστιτούτο Χημικών Διαδικασιών & Ενεργειακών Πόρων (ΙΔΕΠ) να έχει ρόλο συν-συντονιστή στο MP4. Παράλληλα, οι νέες εγκαταστάστεις του ΕΚΕΤΑ στο Thess INTEC περιλαμβάνουν το κτίριο 3 με την ονομασία New Zero (δύο όροφοι και ισόγειο), 1.644 τ.μ. το οποίο θα στεγάσει το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών (ΙΜΕΤ) με αρμοδιότητα τις πράσινες μεταφορές, το κτίριο 2 με ονομασία CREPI/IBO με τα δύο ινστιτούτα ΙΔΕΠ/ΙΒΟ (Ινστιτούτο Βιο-Οικονομίας), 1.200 τ.μ. έκαστο (ισόγειο και τέσσερις όροφοι), και το κτίριο 1 με ονομασία One Health Nucleus, έκτασης 3.221 τ.μ.
Η ένταξη αυτή δεν είναι τυπική αλλά ουσιαστική: προσφέρει τη δυνατότητα οι ερευνητικές ιδέες να μετουσιωθούν σε καινοτόμες εφαρμογές και προϊόντα, ενισχύοντας τη διασύνδεση της επιστήμης με την αγορά.
Η παρουσία στο Thess INTEC αποτελεί μέρος της δυναμικής πορείας του ΕΚΕΤΑ, το οποίο συγκαταλέγεται στους 11 κορυφαίους ερευνητικούς οργανισμούς της ΕΕ στην προσέλκυση πόρων από ανταγωνιστικά προγράμματα. Με ετήσια έσοδα που ξεπερνούν τα 60 εκατ. ευρώ –εκ των οποίων το 80% προέρχεται από ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα, το 13% από συμβόλαια με τη βιομηχανία το οποίο αυξάνεται σταθερά και μόλις το 7% από την τακτική δημόσια χρηματοδότηση– το Κέντρο έχει καταφέρει να αναδείξει τη Θεσσαλονίκη σε κόμβο καινοτομίας.
Η επιτυχία αυτή δεν περιορίζεται στη συγκέντρωση χρηματοδοτήσεων. Αντανακλά την ικανότητα του οργανισμού να συνδέει την επιστημονική γνώση με τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας και να προσφέρει λύσεις σε τομείς υψηλής προτεραιότητας όπως η βιομηχανία, η ενέργεια, η υγεία, οι μεταφορές και η αγροδιατροφή.
Στον πυρήνα αυτής της στρατηγικής ανάπτυξης βρίσκεται το όραμα «ΕΚΕΤΑ 2.0», το οποίο προβλέπει τη δημιουργία και αξιοποίηση ερευνητικών υποδομών αιχμής για την περίοδο 2025-2035. Τα έργα, συνολικού προϋπολογισμού 34 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το Ταμείο Ανάκαμψης και ίδιους πόρους, ανοίγουν τον δρόμο για μια δεκαετία καινοτομίας με απτά αποτελέσματα στην οικονομία. Επιπλέον, οι δραστηριότητες του ΕΚΕΤΑ στο Thess INTEC θα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
- κέντρο δοκιμών για τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης με έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη.
- πρότυπο εργοστάσιο που επιτρέπει τη δοκιμή και βελτιστοποίηση βιομηχανικών διαδικασιών.
- ερευνητικό κόμβο για την υγεία σε σχέση με το περιβάλλον και τα ζώα.
- πεδίο δοκιμών για «έξυπνες» μεταφορές.
Πρόκειται για υποδομές σχεδιασμένες να λειτουργήσουν όχι μόνο για την έρευνα αλλά και ως γέφυρες με τη βιομηχανία, προσελκύοντας διεθνείς συνεργασίες και νέες επενδύσεις.
Όπως ανέφερε στα Μακεδονικά Νέα ο πρόεδρος του ΕΚΕΤΑ Δρ. Ευάγγελος Μπεκιάρης «στόχος είναι την επόμενη διετία να ξεπεράσουμε το 25% στα βιομηχανικά συμβόλαια. Το ΕΚΕΤΑ έχει μεγαλώσει και έχει ανάγκη πλέον από νέα και ιδιόκτητα κτίρια για την ανάπτυξη εργαστηρίων. Χωρίς εργαστήρια έρευνα δεν γίνεται. Υλοποιούμε τη φάση επέκτασης μας, από την οποία ένα μεγάλο κομμάτι θα είναι εντός του Thess INTEC. Είμαστε μέτοχοι με 10% και το στηρίζουμε από την αρχή. Τα τεύχη δημοπράτησης του έργου είναι έτοιμα για δημοσίευση μόλις μας δοθεί το πράσινο φως. Με αυτές τις παρεμβάσεις διπλασιάζουμε τις εγκαταστάσεις του ΕΚΕΤΑ και του δίνουμε την ώθηση για τα επόμενα 30 χρόνια τουλάχιστον».
Οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος
Η συνεισφορά του ΕΚΕΤΑ υπερβαίνει τα στενά όρια της έρευνας. Κάθε χρόνο, η προσέλκυση δεκάδων εκατομμυρίων σε χρηματοδοτήσεις μεταφράζεται σε νέες θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης, ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων και μεταφορά τεχνογνωσίας στην πραγματική οικονομία.
Η εγκατάσταση στο Thess INTEC ενισχύει ακόμη περισσότερο αυτόν τον αντίκτυπο, καθώς δημιουργεί τις συνθήκες για συνέργειες σε διεθνές επίπεδο. Η Θεσσαλονίκη αποκτά έτσι τα εχέγγυα να λειτουργήσει ως περιφερειακός κόμβος καινοτομίας και να προσελκύσει στρατηγικές συνεργασίες.
Προοπτικές και προκλήσεις
Το ΕΚΕΤΑ 2.0 θέτει φιλόδοξους στόχους: περισσότερη διασύνδεση με τη βιομηχανία, μεγαλύτερη συμμετοχή στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας. Οι προκλήσεις –σταθερή δημόσια χρηματοδότηση, ανταγωνισμός για ταλέντο και πόρους– παραμένουν, αλλά η στρατηγική και η μέχρι σήμερα πορεία του Κέντρου δείχνουν ότι έχει τα εφόδια να τις αντιμετωπίσει.
Το ερευνητικό κέντρο, με αιχμή του δόρατος τις νέες κτιριακές υποδομές στο Thess INTEC, εξελίσσεται σε ισχυρό καταλύτη για την οικονομία και την καινοτομία. Με συνδυασμό υψηλής επιστημονικής κατάρτισης, νέων υποδομών και στενής συνεργασίας με τη βιομηχανία, μεταμορφώνει τη Βόρεια Ελλάδα σε πυλώνα τεχνολογικής ανάπτυξης με ευρωπαϊκή διάσταση.
