Με εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο, χιλιάδες επιχειρήσεις και δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, οι περιοχές αντιμετωπίζουν πλέον την πρόκληση της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού και της ανάγκης για νέες δεξιότητες.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ευρωπαϊκό έργο TOUR-X – Κέντρο Αριστείας για τον Τουρισμό (CoVE in Tourism) που παρουσιάστηκε από το Ελληνο-Ιταλικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ένας από τους εταίρους του προγράμματος), φιλοδοξεί να αναβαθμίσει την τουριστική εκπαίδευση, να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες δεξιοτήτων στον κλάδο και να δημιουργήσει ένα διεθνικό οικοσύστημα συνεργασίας.
Με προϋπολογισμό 4,96 εκατ. ευρώ και δράσεις που απλώνονται από την Ελλάδα και την Ιταλία μέχρι την Ισπανία, τη Γερμανία και την Κίνα, το TOUR-X έρχεται να προτείνει λύσεις μέσα από καινοτόμες δράσεις, εκπαιδευτικά εργαλεία και διεθνείς συνεργασίες.
Το TOUR-X ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2022, έχει διάρκεια 48 μηνών και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συμμετέχουν 23 εταίροι από 7 χώρες – Βέλγιο, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, Πορτογαλία και Κίνα – οι οποίοι συνθέτουν ένα πολυσυλλεκτικό δίκτυο περιφερειών, επιμελητηρίων, πανεπιστημίων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) και εκπαιδευτικών οργανισμών. Η πρόταση του έργου αξιολογήθηκε με 86/100, μία από τις υψηλότερες βαθμολογίες που έχουν δοθεί ποτέ σε ευρωπαϊκά προγράμματα του είδους.
Στόχος και σημασία
Ο βασικός στόχος του TOUR-X είναι η ανάπτυξη μιας προσέγγισης bottom-up για την αριστεία στον τουρισμό. Αυτό σημαίνει ότι οι πάροχοι εκπαίδευσης – επαγγελματικής κατάρτισης (ΕΕΚ) και ανώτατης εκπαίδευσης – καλούνται να προσαρμόσουν γρήγορα την παροχή δεξιοτήτων στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας.
Η σημασία του έργου αντανακλάται και στα ευρωπαϊκά στατιστικά. Ειδικότερα, ο τουρισμός συμβάλλει κατά 3,9% στο ΑΕΠ της ΕΕ (ή 17% στον τομέα των υπηρεσιών), απασχολεί 27,3 εκατ. εργαζόμενους, εκ των οποίων 12,3 εκατ. σε μη χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (9% της συνολικής απασχόλησης), αντιπροσωπεύει 40% των διεθνών αφίξεων και 31% των διεθνών εσόδων, στην ΕΕ δραστηριοποιούνται 2,3 εκατ. τουριστικές επιχειρήσεις, ενώ εντυπωσιακό είναι ότι το 55% αυτών των επιχειρήσεων βρίσκεται στις χώρες του Cluster TourX, γεγονός που καθιστά τη στρατηγική σημασία του έργου ακόμη μεγαλύτερη.
Γιατί είναι αναγκαίο το TOUR-X
Η δημιουργία του έργου απαντά σε κρίσιμες προκλήσεις του κλάδου όπως έλλειψη επαγγελματιών σε όλα τα επίπεδα προσόντων (EQF), αναντιστοιχία δεξιοτήτων σε τοπικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο, χάσμα ανάμεσα στις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της τουριστικής βιομηχανίας, έλλειψη συντονισμού και στρατηγικής στην τουριστική εκπαίδευση, ανάγκη ενίσχυσης της εικόνας και της ελκυστικότητας της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στον τουρισμό.
Το TOUR-X υλοποιεί μια σειρά από δράσεις με ιδιαίτερη προστιθέμενη αξία πιλοτικά κέντρα καινοτομίας, ανταλλαγές προσωπικού και study visits σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, πλατφόρμα TourX για διακυβέρνηση και ανάπτυξη «Τριγώνων Γνώσης», upskilling / reskilling για εργαζόμενους και ΜμΕ, εκπαίδευση και πιστοποίηση εκπαιδευτών.
Στρατηγική και διεθνής διάσταση
Το TOUR-X εντάσσεται στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Centres of Vocational Excellence (CoVEs), που δημιουργούν τοπικά οικοσυστήματα δεξιοτήτων άμεσα συνδεδεμένα με τις ανάγκες της αγοράς. Με φιλοσοφία «από κάτω προς τα πάνω», ξεκινά από τις ανάγκες της περιφέρειας και προσαρμόζει την εκπαίδευση, αντί να επιβάλλεται κεντρικά. Η διεθνής διάσταση ενισχύεται μέσω της μεταφοράς γνώσης από την Κίνα, όπου πανεπιστήμια και επιχειρήσεις συνεργάζονται στενά, καθώς και μέσω κινητικοτήτων σε τέσσερις χώρες της ΕΕ.
Όπως δήλωσε στο πλαίσιο της παρουσίασης, ο κ. Marco Della Puppa, Γενικός Γραμματέας του Ελληνο-Ιταλικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης το έργο βρίσκεται ήδη πέρα από τη μέση της υλοποίησής του και παρά τις καθυστερήσεις λόγω πολυπλοκότητας, έχουν επιτευχθεί σημαντικά αποτελέσματα. Αναφέρθηκε στα Τρίγωνα Γνώσης, που «φέρνουν κοντά πανεπιστήμια, επιχειρήσεις, επιμελητήρια και περιφέρειες» και τόνισε πως «η στενή συνεργασία εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας είναι το κλειδί για ένα βιώσιμο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης».
Από την πλευρά του ο κ. Λάμπρος Καούδης, Αντιπρόεδρος του Ελληνο-Ιταλικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας Ελλάδας και Ιταλίας, τονίζοντας ότι «η Ιταλία είναι ο νούμερο ένα εμπορικός εταίρος της Ελλάδας για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, με εμπορικό ισοζύγιο που εκτιμάται ότι φέτος ξεπερνά τα 12 δισ. ευρώ». Πρόσθεσε ότι το Επιμελητήριο λειτουργεί ως «επιταχυντής εξωστρέφειας» και ανέδειξε το TOUR-X ως «πυλώνα συνεργασίας που δίνει υπεραξία στους ανθρώπους του τουρισμού, δημιουργώντας καλύτερες πρακτικές και συνέργειες».
Κοινωνικός αντίκτυπος
Το TOUR-X φιλοδοξεί να ενισχύσει την εικόνα και την ελκυστικότητα της ΕΕΚ στον τουρισμό, ενημερώνοντας τις τοπικές κοινωνίες για τις ευκαιρίες καριέρας, δημιουργώντας πολιτικές συστάσεις και παρέχοντας νέες δεξιότητες. Όπως τονίστηκε, το πρόγραμμα μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για καλύτερα εκπαιδευμένους επαγγελματίες, περισσότερες και υψηλότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ.
Το TOUR-X δεν είναι συνεπώς μόνο ένα επιπλέον ευρωπαϊκό πρόγραμμα αλλά και μια στρατηγική που απαντά στις προκλήσεις της τουριστικής εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας, στηρίζοντας τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους του τουρισμού.
