Το 2024 η Σερβία κατέγραψε ρεκόρ αφίξεων και εσόδων, ενώ το 2025 θέτει ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους: βιώσιμη ανάπτυξη, ανάδειξη νέων προορισμών και ενίσχυση της συνδεσιμότητας με την Ελλάδα και την Ευρώπη.
«Η Σερβία τοποθετείται πλέον δυναμικά στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη με τον TOS να εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, αξιοποιώντας την πολιτιστική κληρονομιά, τη γαστρονομία, τη φύση και τις σύγχρονες υποδομές της», δήλωσε μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα η Marija Labović, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Εθνικού Οργανισμού Τουρισμού Σερβίας (TOS), παρουσιάζοντας τη στρατηγική εξωστρέφειας που φιλοδοξεί να κάνει τη χώρα κορυφαίο προορισμό τεσσάρων εποχών, βασιζόμενη στη διεθνή προβολή, τη διαφοροποίηση προϊόντων, τη βιωσιμότητα και την αναβάθμιση της συνδεσιμότητας, με σκοπό τη δημιουργία μιας ισχυρής τουριστικής ταυτότητας που προσελκύει ολοένα και περισσότερους επισκέπτες.
Η κα Labović τόνισε ότι «στόχος μας είναι να προωθήσουμε τη Σερβία ως έναν αναγνωρίσιμο, σύγχρονο και βιώσιμο προορισμό, έτοιμο να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των σημερινών ταξιδιωτών», επισημαίνοντας την επένδυση σε digital marketing, ισχυρή online παρουσία και σύγχρονη οπτική ταυτότητα.
Ειδικότερα, η Σερβία αξιοποιεί απευθείας αεροπορικές συνδέσεις, διεθνείς εκθέσεις, B2B events και δράσεις στον τομέα MICE, προωθώντας προϊόντα όπως city breaks, γαστρονομία, ιαματικό και πολιτιστικό τουρισμό, αλλά και περιπέτεια και αγροτικές εμπειρίες. Στον πυρήνα της καμπάνιας βρίσκεται η ανάδειξη πόλεων όπως το Βελιγράδι και το Νόβι Σαντ, αλλά και η δημιουργία μιας εικόνας χώρας όπου «η Ανατολή συναντά τη Δύση», μέσα από την αρχιτεκτονική, την κουζίνα και την πολιτιστική κληρονομιά.
Ρεκόρ τουριστικών επιδόσεων
Το 2024 αποτέλεσε χρονιά-ορόσημο για τον σερβικό τουρισμό. Η χώρα κατέγραψε 4,43 εκατ. αφίξεις, εκ των οποίων οι 2,38 εκατ. ήταν ξένοι επισκέπτες, με πάνω από 10 εκατ. διανυκτερεύσεις συνολικά. Οι διανυκτερεύσεις από ξένους τουρίστες ξεπέρασαν τα 6,1 εκατ., σημειώνοντας αύξηση 9,2% έναντι του 2023, ενώ οι αφίξεις ξένων αυξήθηκαν κατά 11,7%.
Τα έσοδα σε συνάλλαγμα ανήλθαν σε 2,833 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 11% σε ετήσια βάση, επιβεβαιώνοντας τη συμβολή του τουρισμού ως βασικού μοχλού οικονομικής ανάπτυξης. «Τα στοιχεία αυτά δείχνουν όχι μόνο την ανάκαμψη αλλά και τον επιταχυνόμενο μετασχηματισμό του τουριστικού μας τομέα», ανέφερε η κα Labović.
Διαφοροποίηση ανά αγορές και στόχοι 2025
Η στρατηγική του TOS διαφοροποιείται ανάλογα με την αγορά-στόχο. Για τις περιφερειακές αγορές όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη και η Βόρεια Μακεδονία, η εστίαση είναι στα σύντομα ταξίδια και τις αποδράσεις Σαββατοκύριακου.
Στις ευρωπαϊκές αγορές κυριαρχεί η πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά, τα city breaks και ο γαστρονομικός τουρισμός, ενώ για μακρινές αγορές όπως η Κίνα και η Ρωσία δίνεται έμφαση στις θεματικές και πολιτιστικές διαδρομές μέσω συνεργασιών με ταξιδιωτικούς πράκτορες.
Για το 2025, η Σερβία επενδύει στην προώθηση φθινοπωρινού και χειμερινού τουρισμού, στην ανάδειξη αγροτικών και λιγότερο γνωστών προορισμών και στη δημιουργία διαδραστικών καμπανιών με έντονο οπτικό περιεχόμενο.
Βελιγράδι, Σερβία
Αγορές προέλευσης και δυναμική ξένων επισκεπτών
Το 54% των συνολικών αφίξεων το 2024 προήλθε από ξένους επισκέπτες. Η Τουρκία, η Ρωσία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Κίνα, το Χονγκ Κονγκ, η Βουλγαρία, η Βόρεια Μακεδονία, η Γερμανία και η Ελλάδα αποτέλεσαν τις κύριες αγορές προέλευσης. Η κα Labović επισήμανε την «ιδιαίτερα ισχυρή ανάπτυξη από Τουρκία και Κίνα», ενώ ανέφερε ότι η σταθερή επιστροφή τουριστών από τη Δυτική Ευρώπη είναι κρίσιμη για τη διατήρηση ισορροπημένου μείγματος αγορών.
Τουριστική «γέφυρα» Σερβίας – Ελλάδας
Η Ελλάδα παραμένει ο δημοφιλέστερος προορισμός των Σέρβων το καλοκαίρι, με 1 εκατ. Σέρβους πολίτες να ταξιδεύουν το 2024 στη χώρα μας. Ταυτόχρονα, οι αφίξεις Ελλήνων στη Σερβία αυξήθηκαν κατά 5,3%, ενισχύοντας τις αμοιβαίες ροές επισκεπτών.
Αναπτύσσονται επίσης κοινές πρωτοβουλίες όπως βελτιωμένη οδική και αεροπορική συνδεσιμότητα, συμμετοχή σε εκθέσεις σε Βελιγράδι και Θεσσαλονίκη και διασυνοριακά έργα για οικοτουρισμό και πολιτιστικές διαδρομές. «Η Ελλάδα είναι αδελφή χώρα, μακροχρόνιος και στρατηγικός μας εταίρος», τόνισε η κα Labović.
Αναφορικά με την συνδεσιμότητα η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την τουριστική ανάπτυξη, ο εθνικός αερομεταφορέας Air Serbia εκτελεί απευθείας πτήσεις σε επτά ελληνικούς προορισμούς, μεταξύ αυτών Αθήνα, Χανιά, Κέρκυρα, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ρόδο και πιο πρόσφατα, Μύκονο, ενώ εξετάζεται μακροπρόθεσμα και η δημιουργία μιας σιδηροδρομικής γραμμής υψηλής ταχύτητας μεταξύ Βελιγραδίου-Θεσσαλονίκης, η οποία θα ενισχύσει περαιτέρω τις τουριστικές ανταλλαγές και θα καταστήσει τα ταξίδια του Σαββατοκύριακου ακόμη πιο ελκυστικά.
Belgrade Waterfront και ουρανοξύστης Kula Belgrade (Δείγμα από το νέο Βελιγράδι)
Οι δημοφιλείς και αναδυόμενοι προορισμοί της Σερβίας
Το Βελιγράδι παραμένει η «ναυαρχίδα» του σερβικού τουρισμού, συγκεντρώνοντας το 51% των διανυκτερεύσεων ξένων επισκεπτών στο πρώτο εξάμηνο του 2025. Ωστόσο, προορισμοί όπως το Ζλάτιμπορ, το Κοπαόνικ και το Νόβι Σαντ ενισχύουν τη θέση τους, ενώ τα σπα Vrnjačka Banja και Sokobanja ηγούνται στον ιαματικό τουρισμό.
Παράλληλα, αυξάνεται η ζήτηση για λιγότερο γνωστές περιοχές αλλά εξαιρετικά ελκυστικές όπως η Ανατολική Σερβία, το όρος Golija, η Stara Planina και η Šumadija, ιδιαίτερα στον τομέα του αγροτουρισμού και των αυθεντικών εμπειριών.
Βόλτα με τελεφερίκ στο Ζλάτιμπορ της Σερβίας
Συμβολή στην οικονομία και την απασχόληση
Ο τουρισμός συνεισέφερε 6,6% στο ΑΕΠ της Σερβίας το 2024, ενώ 7,3% του εργατικού δυναμικού απασχολείται άμεσα ή έμμεσα στον κλάδο, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού (WTTC). Αξίζει επίσης να σημειωθεί η αύξηση των κερδών σε ξένο συνάλλαγμα, την οποία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO) έχει αναγνωρίσει ως μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στον κόσμο, τόσο σε σύγκριση με το 2023 όσο και με το προ πανδημίας έτος 2019.
Η Σερβία κατατάσσεται στο κορυφαίο 5% των χωρών παγκοσμίως σε ρυθμό αύξησης τουριστικών εσόδων. Η ανάπτυξη έχει ισχυρό κοινωνικό αντίκτυπο, με χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις – από οικογενειακούς ξενώνες μέχρι εστιατόρια και δραστηριότητες υπαίθρου – να δημιουργούν εισόδημα και να συγκρατούν τον πληθυσμό στην ύπαιθρο. «Αυτές είναι ισχυρές ενδείξεις ότι ο τουρισμός είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της βιώσιμης οικονομικής μας ανάπτυξης», σχολίασε η κα Labović.
Εναλλακτικός τουρισμός: spa, αγροτουρισμός και πολιτισμός
Η χώρα επενδύει σε spa resorts όπως τα Vrnjačka Banja, Sokobanja, Banja Koviljača, Prolom Banja και Lukovska Banja, που γνωρίζουν ραγδαία ανάπτυξη.
Ο αγροτουρισμός αναπτύσσεται δυναμικά σε περιοχές όπως η Βοϊβοντίνα, η Šumadija και η Ανατολική Σερβία, με κρατικές επιδοτήσεις για την ενίσχυση της υπαίθρου. Παράλληλα, ο πολιτιστικός τουρισμός με μοναστήρια, αρχαιολογικούς χώρους και φεστιβάλ προσελκύει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον από ξένους επισκέπτες. «Ο συνδυασμός πολιτιστικών και φυσικών διαδρομών, μαζί με αυθεντικές εμπειρίες και τοπική φιλοξενία, παρέχει τεράστιες δυνατότητες για ακόμη ισχυρότερη θέση της Σερβίας ως τουριστικού προορισμού. Βλέπουμε ακόμη έναν ανοδικό αριθμό Ελλήνων τουριστών να επισκέπτονται τα θέρετρα σπα και τα μοναστήρια μας, γεγονός που αποδεικνύει τη δύναμη της κοινής ορθόδοξης κληρονομιάς», υπογράμμισε στα Μακεδονικά Νέα η κα Labović.
Uvac River
Η Σερβία έχει θέσει τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο της στρατηγικής της. Το 2023 υπέγραψε Συμφωνία Μέλους μεταξύ του Υπουργείου Τουρισμού και Νεολαίας και του Παγκόσμιου Συμβουλίου Αειφόρου Τουρισμού (GSTC), με στόχο την εναρμόνιση των πολιτικών της με διεθνή πρότυπα και την προώθηση δράσεων χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τοπικές αρχές και επιχειρήσεις. «Ο βιώσιμος τουρισμός δεν είναι πλέον τάση αλλά αναγκαιότητα», τόνισε χαρακτηριστικά η κα Labović δείχνοντας την πρόθεση της χώρας να ευθυγραμμιστεί με τα διεθνή πρότυπα.
Προοπτικές για το μέλλον
Η σερβική τουριστική στρατηγική για το 2025 εστιάζει στη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, την ανάδειξη λιγότερο γνωστών προορισμών, την πράσινη ανάπτυξη και την ενίσχυση της συνδεσιμότητας με την Ελλάδα και την Ευρώπη. Με ρυθμούς ανάπτυξης από τους υψηλότερους παγκοσμίως, η Σερβία φιλοδοξεί να καθιερωθεί ως κορυφαίος προορισμός στην ευρύτερη περιοχή, αξιοποιώντας πολιτιστικούς, φυσικούς και θρησκευτικούς πόρους αλλά και τις βαθιές ιστορικές σχέσεις με χώρες όπως η Ελλάδα.