Ο προϋπολογισμός τους ανέρχεται σε περίπου 350 εκατ. ευρώ, ενώ σημαντικά κονδύλια διατίθενται για την αναβάθμιση υφιστάμενων δομών και την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης. Κομβικό ρόλο στον συνολικό σχεδιασμό και στην επίτευξη του εθνικού και ευρωπαϊκού στόχου, ώστε να οδηγείται στην υγειονομική ταφή μόνο το 10% των απορριμμάτων, θα διαδραματίσουν οι δύο Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων, Δυτικού και Ανατολικού Τομέα Κεντρικής Μακεδονίας.
Τα δύο μεγάλα έργα στον «δρόμο» της κυκλικής οικονομίας
«Προχωρούμε στο δρόμο της κυκλικής οικονομίας», δήλωσε στα Μακεδονικά Νέα ο Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Κεντρικής Μακεδονίας, Μιχάλης Γεράνης και πρόσθεσε σχετικά: «Έχουν δρομολογηθεί δύο μεγάλα έργα, ευελπιστούμε μέσα στο 2026 να υπογραφούν οι συμβάσεις. Πρόκειται για τη Μονάδα Επεξεργασία Αποβλήτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα στη θέση Μαυροράχη και για τη ΜΕΑ Ανατολικού Τομέα στο Δήμο Θέρμης, στη θέση Άγιος Αντώνιος. Αυτά τα έργα είναι σημαντικά για την επίτευξη του στόχου που έχει βάλει η χώρα μας, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Για να έχουμε το 2030, για ενταφιασμό το 10% των στερεών αποβλήτων. Ο ΦοΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας είναι έτοιμος εδώ και καιρό και περιμέναμε να ανοίξει η πρόσκληση για τη χρηματοδότηση, η οποία έχουμε μάθει ότι άνοιξε και προχωράμε προς την υλοποίηση των έργων».
Μιχάλης Γεράνης
Πιο συγκεκριμένα τα έργα αυτά είναι:
- Η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, με προϋπολογισμό 202,2 εκατ. ευρώ.
Το έργο προβλέπει Μονάδα Επεξεργασίας σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων, δυναμικότητας 262.700 τόνων ανά έτος, για την εξυπηρέτηση των δήμων: Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Θεσσαλονίκης (τμήμα του Δήμου κατά 60%), Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Χαλκηδόνος, Ωραιοκάστρου, των δήμων των νομών Πιερίας, Ημαθίας, Πέλλας και του δήμου Παιονίας Κιλκίς.
Επίσης, περιλαμβάνει μονάδα επεξεργασίας προδιαλεγμένων Βιοαποβλήτων δυναμικότητας 38.100 τόνων το έτος,με δυνατότητα ένταξης της,στην παραπάνω ΜΕΑ. Αφορά, την εξυπηρέτηση των δήμων: Δέλτα, Χαλκηδόνας, της Δημοτικής Ενότητας (ΔΕ) Καλλιθέας του Δήμου Ωραιοκάστρου και των Δήμων Κορδελιού - Ευόσμου, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Νεάπολης – Συκεών, της ΔΕ Ωραιοκάστρου του Δήμου Ωραιοκάστρου και του 35% του πληθυσμού του Δήμου Θεσσαλονίκης.
- Κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Υπολειμματικών Σύμμεικτων Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) και Προδιαλεγμένων Οργανικών Αποβλήτων (ΜΕΑ) Ανατολικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 68,1 εκατ. ευρώ και αφορά την κατασκευή ΜΕΑ του Ανατολικού Τομέα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που θα υποδέχεται και θα επεξεργάζεται δύο ρεύματα στερεών αποβλήτων:υπολειμματικά σύμμεικτα αστικά στερεά απόβλητα (ΑΣΑ) και προδιαλεγμένα οργανικά (βιοαπόβλητα). Τα υπολειμματικά σύμμεικτα αστικά στερεά απόβλητα (ΑΣΑ) θα προέρχονται από τους δήμους: Καλαμαριάς, Πυλαίας-Χορτιάτη, Θερμαϊκού και Θέρμης, καθώς και από το Δημοτικό Διαμέρισμα Ε (Αναλήψεως) του Δήμου Θεσσαλονίκης και από τους δήμους της Π.Ε. Χαλκιδικής: Νέας Προποντίδας, Αριστοτέλη, Κασσάνδρας, Σιθωνίας, Πολυγύρου. Τα προδιαλεγμένα οργανικά (βιοαπόβλητα) θα προέρχονται από τον Δήμο Θέρμης και από τα Δημοτικά Διαμερίσματα Δ (Τούμπας) και Ε (Ανάληψης) του Δήμου Θεσσαλονίκης. Το παραγόμενο υπόλειμμα της επεξεργασίας και το παραγόμενο CLO θα οδηγούνται στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) Μαυροράχης, Ανθεμούντα, Αρναίας και Πολυγύρου, ενώ το παραγόμενο απορριμματογενές καύσιμο θα μεταφέρεται σε τσιμεντοβιομηχανία.
Σύγχρονες εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, συλλογής και μεταφοράς τους
Την ίδια στιγμή στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας βρίσκονται σε εξέλιξη έργα που θα συμβάλουν στον κεντρικό στόχο και αφορούν, εγκαταστάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης και επεξεργασίας λυμάτων, συλλογής και μεταφοράς τους, όπως και μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων.
Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Γεράνης, φέρνοντας το παράδειγμα της μονάδας που λειτουργεί ήδη στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών «υπάρχουν και άλλα έργα ως μέρος του ολιστικού προγράμματος και με τη μονάδα που λειτουργεί στην Π.Ε. Σερρών όλη η Κεντρική Μακεδονία, 2 εκατομμύρια πολίτες, περίπου 900.000 τόνοι αστικών στερρών αποβλήτων, βλέπουμε να διαχειρίζονται. Προχωράμε βάσει της περιβαντολλογικής νομοθεσίας, σε αυτό που πρέπει να κάνουμε (σ.σ. ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων). Μπορεί σαν χώρα να αργήσαμε, αλλά τα τελευταία 6 χρόνια έχουν γίνει μεγάλα βήματα σε όλη την επικράτεια και η Κεντρική Μακεδονία προχωράει για την υλοποίηση του σχεδίου. Η διαχείριση των απορριμμάτων για να γίνει σωστά χρειάζονται μεγάλα κονδύλια, γιατί ο στόχος είναι το περιβάλλον, με διαλογή στην πηγήπου δεν είναι εύκολο».
Τα έργα που υλοποιούνται ή έχουν δρομολογηθεί και με την ολοκλήρωση τους αναμένεται να έχουν άκρως θετικό πολύπλευρο αποτύπωμα σε περιβάλλον και οικονομία είναι:
- Βιολογικός καθαρισμός Κατερίνης: Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας. Το έργο είναι υπό σχεδιασμό, με προϋπολογισμένο κόστος 12,8 εκατ. ευρώ.
Η ΜΕΒΑ θα επεξεργάζεται προδιαλεγμένα οργανικά και πράσινα απόβλητα για παραγωγή compost και περιλαμβάνει μονάδα υποδοχής και προεπεξεργασίας, τμήμα κομποστοποίησης, τμήμα ωρίμανσης και μονάδα ραφιναρίας. Θα εξυπηρετεί και τους τρεις Δήμους της Π.Ε. Πιερίας, με δυναμικότητα 15.840 τόνους ετησίως.
- Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες για την κατασκευή έργων συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας λυμάτων Δημοτικών Κοινοτήτων Χαλκηδόνας και Αδένδρου Δήμου Χαλκηδόνας. Οι εργασίες έχουν περάσει στη Β΄Φάση, με πρϋπολογισμό 11,4 εκατ. ευρώ.
- Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς, προϋπολογισμού 6,7 εκατ. ευρώ. Αφορά, δημιουργία Μονάδας Κομποστοποίησης Προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων και πρασίνων (ΜΕΒΑ) ονομαστικής δυναμικότητας 6.700 τόνων ετησίως που θα εξυπηρετεί την Π.Ε. Κιλκίς. Στη μονάδα θα γίνεται η κομποστοποίηση προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων και υπολειμμάτων τροφών, τα οποία συλλέγονται μέσω δικτύου καφέ κάδου και πράσινων αποβλήτων. Αναμένεται να παράγει ετησίως περίπου 2.731 τόνουςκομπόστ υψηλής ποιότητας.
- Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) κατασκευάζεται και στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας. Ο προϋπολογισμός του έργου είναι στα 8,8 εκατ. ευρώ, ενώ έχει σημειώσει καθυστερήσεις στις αρχικές εκτιμήσεις για την ολοκλήρωσή του. Η μονάδα Κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων και πρασίνων αποβλήτων (ΜΕΒΑ), θα είναι ονομαστικής δυναμικότητας 9.780 τόνων ετησίως και θα εξυπηρετεί την Π.Ε. Πέλλας.
- Κατασκευή και εξοπλισμός του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων - Υπολειμμάτων (ΧΥΤΑ/Υ) της 4ης Διαχειριστικής Ενότητας (ΔΕ) Χαλκιδικής, ο οποίος θα καλύψει τις ανάγκες τελικής διάθεσης των αποβλήτων στον ενιαίο Δήμο Αριστοτέλη. Το κόστος του έργου έχει προϋπολογιστεί στα 14,5 εκατ. ευρώ.
Αλλαγή κουλτούρας
Ο Πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ, έστειλε μέσα από τα Μακεδονικά Νέα, μήνυμα αλλαγής κουλτούρας στο θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων, από πλευράς πολιτών και αύξησης των ποσοστών ανακύκλωσης, καθώς τα οφέλη είναι και περιβαλλοντολογικά, αλλά και οικονομικά. Όπως ανέφερε «οι δομές πρέπει να γίνουν και χρήματα πρέπει να επενδυθούν, συγχρόνως με τη κουλτούρα και τη παιδεία που πρέπει να έχουν όλοι οι πολίτες, για να γίνει σωστά η διαχείριση. Οι δήμοι όσο περισσότερη ανακύκλωση κάνουν, τόσο λιγότερα χρήματα πληρώνουν βάσει της τιμολογιακής πολιτικής. Άρα όσο περισσότερη ανακύκλωση τόσο πιο μεγάλη ελάφρυνση για τον πολίτη».
