Τη σημασία των κοινών έργων υποδομής και μεταφορών που σχεδιάζονται από τις δύο χώρες, καθώς και τον ρόλο που θα παίξει η περιοχή στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο διασυνδεσιμότητας υπογράμμισε μιλώντας στην Κομοτηνή και στο 2ο Συνέδριο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Regional Growth Conference), ο εκπρόσωπος του Προξενείου της Βουλγαρίας στη Θεσσαλονίκη, Todor Petrov.
«Η Βουλγαρία συνεχίζει να εργάζεται ενεργά για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας και συνδεσιμότητας σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την περιοχή του Εύξεινου Πόντου. Οι σχέσεις Ελλάδας και Βουλγαρίας, δύο κρατών-μελών της ΕΕ και συμμάχων στο ΝΑΤΟ, αποτελούν έναν άξονα σταθερότητας και κοινών αξιών στο περιφερειακό μας περιβάλλον», ανέφερε ο κ. Petrov, τονίζοντας τη σημασία της ενότητας και της συνεργασίας σε μια περίοδο γεωπολιτικών προκλήσεων.
Η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη στο επίκεντρο των υποδομών
Η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης βρίσκεται στο επίκεντρο των ενεργειακών και μεταφορικών σχεδίων που αναμορφώνουν τον χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Από τα λιμάνια της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης μέχρι τα σιδηροδρομικά και οδικά δίκτυα που θα συνδέουν τη Βόρεια Ελλάδα με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Μαύρη Θάλασσα, διαμορφώνεται μια νέα δυναμική ανάπτυξης και περιφερειακής ολοκλήρωσης.
«Η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη κατέχει καίρια θέση ως γεωγραφική, οικονομική και στρατηγική γέφυρα μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. Η περιοχή αυτή αποτελεί φυσική συνέχεια του κοινού μας χώρου συνεργασίας σε πολλούς τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος», σημείωσε ο κ. Petrov.
Η ενίσχυση των σιδηροδρομικών διασυνδέσεων, ειδικά των γραμμών που συνδέουν τη Θεσσαλονίκη και την Αλεξανδρούπολη με τα βουλγαρικά σύνορα και τη Ρουμανία, βρίσκεται στην κορυφή της κοινής ατζέντας. Πρόκειται για έργα που δεν περιορίζονται μόνο στις δύο χώρες, αλλά αποκτούν ευρωπαϊκή διάσταση, καθώς συνδέουν το Αιγαίο με τη Μαύρη Θάλασσα, προωθώντας ταυτόχρονα τη βιώσιμη κινητικότητα, το εμπόριο και τις επενδύσεις.
Ο νέος σιδηροδρομικός διάδρομος Αλεξανδρούπολης–Ρουμανίας
Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα που συζητούνται, ξεχωρίζει η ηλεκτροκινούμενη σιδηροδρομική γραμμή Αλεξανδρούπολης–Ρουμανίας, ένα διασυνοριακό έργο στρατηγικής σημασίας για τη μεταφορική ενοποίηση της περιοχής. Ο κ. Petrov επισήμανε ότι το έργο αυτό «θα ενισχύσει σημαντικά τις διασυνοριακές μεταφορές, θα διευκολύνει τις βιώσιμες εμπορευματικές και επιβατικές συνδέσεις και θα ενισχύσει την οικονομική ολοκλήρωση της περιοχής μας».
Παράλληλα, προτεραιότητα αποτελεί η ανακαίνιση της υφιστάμενης γραμμής Θεσσαλονίκης–Προμαχώνα–Κούλατα, η οποία συνδέει την Κεντρική Μακεδονία με τη βουλγαρική ενδοχώρα και τις βαλκανικές αγορές. Η αναβάθμιση αυτής της διαδρομής, με την προσθήκη ηλεκτροκίνησης και νέων υποδομών, αναμένεται να αυξήσει την εμπορική ροή και να συμβάλει στη μείωση του κόστους μεταφορών, καθιστώντας τη Θεσσαλονίκη και την Αλεξανδρούπολη κόμβους ευρωπαϊκής εμβέλειας.
Ενιαία περιφερειακή στρατηγική με ευρωπαϊκή προοπτική
Η διασύνδεση Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας μέσω ενός ολοκληρωμένου οδικού και σιδηροδρομικού διαδρόμου από το Αιγαίο έως τη Μαύρη Θάλασσα αποτελεί κοινή επιδίωξη των κυβερνήσεων. Πρόσφατες κυβερνητικές και τεχνικές συναντήσεις των χωρών υπό το βουλγαρικό Υπουργείο Μεταφορών επικεντρώθηκαν στην προετοιμασία κοινών έργων υποδομής, με στόχο να υποβληθεί έως το τέλος του 2025 μια κοινή πρόταση χρηματοδότησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στις αρχές Νοεμβρίου, όπως γνωστοποίησε ο κ. Petrov, έχει προγραμματιστεί τεχνική συνάντηση στη Θεσσαλονίκη, με συμμετοχή εταιρειών υποδομών από τις τρεις χώρες. Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στη λογική της ενιαίας ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής για τη δημιουργία δικτύων μεταφορών και ενέργειας που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της ΝΑ Ευρώπης.
«Οι εθνικές πρωτοβουλίες μας συμπληρώνουν τις ευρύτερες περιφερειακές προσπάθειες. Μαζί, διαμορφώνουμε ένα πρότυπο συνδεσιμότητας και συνεργασίας πέρα από τα σύνορα», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ενεργειακοί κόμβοι και νέα σύνορα ανάπτυξης
Η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη δεν είναι μόνο μεταφορικός, αλλά και ενεργειακός κόμβος. Η παρουσία αγωγών φυσικού αερίου, ενεργειακών τερματικών σταθμών και ηλεκτρικών διασυνδέσεων καθιστά την περιοχή κρίσιμη για τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και τη σταθερότητα των αγορών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ο κ. Petrov επεσήμανε ότι «η περιοχή αποτελεί ενεργειακό σταυροδρόμι – έναν τόπο όπου διασταυρώνονται οι αγωγοί, οι ενεργειακές εγκαταστάσεις και οι νέες τεχνολογίες». Οι επενδύσεις που αναπτύσσονται γύρω από την Αλεξανδρούπολη και τη βόρεια Βουλγαρία ενισχύουν την ενεργειακή ασφάλεια και μειώνουν την εξάρτηση από τρίτες πηγές.
Εμβάθυνση των ανθρώπινων και διασυνοριακών δεσμών
Πέρα από τις υποδομές, η ελληνοβουλγαρική συνεργασία έχει και ανθρώπινη διάσταση. Δήμοι και φορείς των δύο χωρών συνεργάζονται σε προγράμματα Interreg, ενώ αυξάνεται ο αριθμός νέων που σπουδάζουν, εργάζονται ή επιχειρούν από κοινού. Αυτή η διασυνοριακή κινητικότητα αποτελεί τη βάση για μια πιο ανθεκτική και ενοποιημένη περιφερειακή οικονομία.
Ο κ. Petrov εξέφρασε επίσης την ευγνωμοσύνη της χώρας του για τη σταθερή ελληνική υποστήριξη στην ένταξη της Βουλγαρίας στη Ζώνη Σένγκεν, ενώ ανέδειξε το επικείμενο άνοιγμα του νέου συνοριακού σημείου Rudozem-Ξάνθη, που θα διευκολύνει σημαντικά το εμπόριο και τα ταξίδια μεταξύ των δύο χωρών.
Μήνυμα σταθερότητας και κοινής προοπτικής
Σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας, οι δύο χώρες προτάσσουν τη συνεργασία ως απάντηση στις προκλήσεις του πολέμου στην Ουκρανία, των μεταναστευτικών ροών και των αναταράξεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
«Οι τρέχουσες γεωπολιτικές προκλήσεις μάς υπενθυμίζουν ότι η ασφάλεια και η ανθεκτικότητα των χωρών μας είναι βαθιά αλληλένδετες», ανέφερε ο κ. Petrov, καταλήγοντας πως «η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη δεν είναι απλώς μια γεωγραφική περιοχή· είναι η καρδιά αυτής της εταιρικής σχέσης, το σημείο όπου συναντώνται τα συμφέροντά μας και οικοδομείται το κοινό μας μέλλον».
Με τις νέες υποδομές, τα κοινά έργα μεταφορών και την ενίσχυση των ενεργειακών και διασυνοριακών δεσμών, η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη μετατρέπεται σε καταλύτη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και σε πρότυπο συνεργασίας Ελλάδας – Βουλγαρίας για τη ΝΑ Ευρώπη.