Με συμμετοχή που άγγιξε το 90%, 47.410 υποψηφίους και επίκεντρο τη χρήση τεχνολογικών καινοτομιών, ο νέος διαγωνισμός δεν αποτέλεσε απλώς μια επιτυχημένη δοκιμή, αλλά ένα δομικό βήμα για την οριστική μετάβαση σε μια νέα εποχή προσλήψεων στο Δημόσιο.
Όπως σημείωσε μιλώντας στα Μακεδονικά Νέα ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ, Θάνος Παπαϊωάννου, «δεν θα ήθελα να χρησιμοποιήσω διθυραμβικούς τόνους. Το πέρασμα στην ψηφιακή εποχή δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη, ούτε με μόνο ένα βήμα, όσο σημαντικό και αν είναι αυτό. Ο διαγωνισμός ήταν σίγουρα ένα πολύ σημαντικό βήμα, όμως απαιτείται συστηματικότητα, επιμονή και υπομονή για να πετύχουμε ένα πλήρως ψηφιοποιημένο και σταθερό σύστημα επιλογής προσωπικού».
Συμμετοχή ρεκόρ και ψηφιακό άλμα για τον θεσμό
Ο διαγωνισμός 1Γ/2025 αφορά υποψηφίους Πανεπιστημιακής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης και συγκέντρωσε συνολικά 47.410 αιτήσεις. Το ποσοστό συμμετοχής ξεπέρασε το 90% — νούμερο πρωτοφανές για την ιστορία του θεσμού, όταν σε προηγούμενους γραπτούς διαγωνισμούς η συμμετοχή κυμαινόταν στο 50%-60%.
Εξίσου αξιοσημείωτη ήταν η εκπροσώπηση από τη Βόρεια Ελλάδα, με 22.000 έως 23.000 συμμετοχές από περιοχές όπως η Μακεδονία, η Θράκη, η Ήπειρος και η Θεσσαλία — ποσοστό που ξεπερνά το 20% του συνόλου. Ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ αποδίδει τη μαζική συμμετοχή σε μια πιο συνειδητοποιημένη στάση των υποψηφίων απέναντι στην προοπτική εργασίας στο Δημόσιο. Όπως επισήμανε, «η αύξηση του παραβόλου από 3 σε 25 ευρώ, αν και επικρίθηκε, βοήθησε καθοριστικά να μετέχουν μόνο όσοι είχαν σαφή πρόθεση και στόχευση. Ήταν μια ουσιαστική επιλογή και όχι απλή δοκιμή. Θέλω να πιστεύω πως όταν θα έρθει η ώρα των αιτήσεων για συγκεκριμένες θέσεις, οι υποψήφιοι θα σκεφτούν το ίδιο σοβαρά ποιες θέσεις θα δηλώσουν και δεν θα έχουμε αρνήσεις διορισμού αργότερα».
Καινοτομίες στην πράξη – Το ψηφιακό μοντέλο του 1Γ/2025
Η φετινή διαδικασία εισήγαγε σειρά καινοτομιών τόσο σε επίπεδο τεχνικής υλοποίησης όσο και σε επίπεδο διαφάνειας και αξιοκρατίας όπως η ηλεκτρονική εξέταση μέσω υπολογιστή, που διασφαλίζει ταχύτητα, ακρίβεια και αμεροληψία, η πλατφόρμα αυτοεπιλογής ραντεβού, με δυνατότητα επιλογής ημέρας και ώρας εξέτασης από τους ίδιους τους υποψηφίους, η ψηφιακή ταυτοποίηση μέσω ειδικού συστήματος, για την ασφάλεια και την εγκυρότητα της συμμετοχής, η δημοσίευση Μητρώου Θεμάτων Γνώσεων, με 400 ερωτήσεις και απαντήσεις αναρτημένες δημόσια, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την ισότητα ευκαιριών.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαϊωάννου, το Μητρώο Θεμάτων ήρθε για να μείνει. «Σήμερα διαθέτουμε 1.200 θέματα και επιδιώκουμε συνεχή εμπλουτισμό. Η συνδυαστική εξέταση γνώσεων και δεξιοτήτων οδηγεί σε επιλογή υποψηφίων που ανταποκρίνονται καλύτερα στις απαιτήσεις της εποχής αλλά και στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των επόμενων δεκαετιών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από τη βαθμολόγηση στις τοποθετήσεις
Η διαδικασία εξελίχθηκε ομαλά και, όπως υποστήριξε ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ, «στόχος ήταν η άμεση εξυπηρέτηση των υποψηφίων και η λιγότερη ταλαιπωρία, δίνοντας με μεγαλύτερη άνεση εξετάσεις μέσω υπολογιστών». Τα πρώτα αποτελέσματα βαθμολογίας αναμένονται εντός Αυγούστου, ενώ οι πρώτες θέσεις που θα καλυφθούν με βάση τα αποτελέσματα του 1Γ/2025 θα αφορούν τα έτη 2026 και 2027.
Προς το παρόν δεν υπάρχει ορισμένος αριθμός θέσεων, καθώς, όπως διευκρίνισε ο κ. Παπαϊωάννου στα Μακεδονικά Νέα, «η σχετική απόφαση θα ληφθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο». Παρ’ όλα αυτά, υπενθυμίζει ότι για το 2025 οι προσλήψεις ΠΕ και ΤΕ μέσω γραπτού διαγωνισμού ήταν περίπου 6.500 και εκτιμά ότι ο αριθμός θα αυξηθεί για το 2026, με βάση την αναλογία 1:1 αποχωρήσεων-προσλήψεων, ωστόσο τον Σεπτέμβριο θα υπάρχει πιο ξεκάθαρη εικόνα.
Οι δεξιότητες ως κεντρικό κριτήριο επιλογής
Ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ υπογράμμισε ακόμη τη στρατηγική σημασία της επικέντρωσης στις δεξιότητες (skills) ως βασικό εργαλείο αξιολόγησης. «Είναι σημαντικό να κατανοήσει η κοινωνία ότι οι διαγωνιστικές διαδικασίες που στοχεύουν στον εντοπισμό των δεξιοτήτων είναι η πιο αποτελεσματική προσέγγιση στην επιλογή του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού. Όλες οι σύγχρονες διεθνείς μελέτες επιβεβαιώνουν αυτή την κατεύθυνση», είπε ο κ. Παπαϊωάννου.
Στο νέο μοντέλο, ο υποψήφιος αποκτά πιστοποίηση γνώσεων και δεξιοτήτων μέσω εξετάσεων και μπορεί να τη χρησιμοποιήσει για να υποβάλει αίτηση όταν προκύψουν νέες προκηρύξεις, χωρίς να χρειάζεται επανεξέταση κάθε φορά. «Ο στόχος είναι να φτάσουμε σε ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς που θα γίνονται ακόμη και σε καθημερινή βάση», πρόσθεσε στα Μακεδονικά Νέα ο κ. Παπαϊωάννου. Ειδικότερα, το τεστ δεξιοτήτων αποτελείται από τη Δοκιμασία Επαγωγικού Συλλογισμού η οποία πραγματοποιείται μέσω προσαρμοστικού τεστ (Computerized Adaptive Testing - CAT). Οι ερωτήσεις προσαρμόζονται δυναμικά στις απαντήσεις κάθε υποψηφίου, αξιολογώντας με ακρίβεια την ικανότητα λογικής επεξεργασίας και εξαγωγής συμπερασμάτων. Αποτελείται επίσης και από τη Δοκιμασία Εργασιακής Συμπεριφοράς, βασισμένη στο Ενιαίο Πλαίσιο Δεξιοτήτων του ν.4940/2022, εξετάζει το κατά πόσο οι υποψήφιοι εκδηλώνουν κρίσιμες επαγγελματικές δεξιότητες όπως η ομαδικότητα, η προσαρμοστικότητα, ο προσανατολισμός στον πολίτη, η ηγετικότητα, η ακεραιότητα, η επίλυση προβλημάτων, μεταξύ άλλων. Η δοκιμασία είναι μη γνωστική, χωρίς σωστές ή λανθασμένες απαντήσεις, και καταγράφει τον βαθμό "ταύτισης" με τις επιθυμητές δεξιότητες του δημόσιου υπαλλήλου.
Προοπτική επέκτασης σε άλλες κατηγορίες
Ένα από τα ανοικτά ερωτήματα αφορά το κατά πόσο θα επεκταθεί η μεθοδολογία και στις κατηγορίες υποψηφίων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Αν και ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ εμφανίζεται θετικός, τονίζει την ανάγκη προσοχής και βάθους μελέτης. «Ο γραπτός διαγωνισμός για τους υποψηφίους Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Κι αυτό όχι μόνο γιατί οι υποψήφιοι θα είναι πολύ περισσότεροι αλλά και γιατί θα μετάσχουν σε αυτόν και υποψήφιοι κάτοχοι πτυχίων ΑΕΙ και ΤΕΙ με αποτέλεσμα να έχουν οι απόφοιτοι λυκείου αθέμιτο ανταγωνισμό. Φυσικά, και τώρα γίνεται αυτό με τις προκηρύξεις με τα τυπικά κριτήρια και μόρια, αλλά στο σημερινό καθεστώς μετράει το απολυτήριο Λυκείου και δεν παίζει ρόλο το πανεπιστημιακό πτυχίο. Εάν λοιπόν πάμε σε έναν π.χ. διαγωνισμό με τεστ γνώσεων οι απόφοιτοι ΑΕΙ και ΤΕΙ θα είναι σε πλεονεκτική θέση. Γι’ αυτό, τα ζητήματα αυτά θέλουν μελέτη σε βάθος χρόνου. Συνεπώς, ναι, είμαι υπέρ της επέκτασης του διαγωνισμού και για την κατηγορία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσηςαλλά με προσοχή και χωρίς βιασύνη», εξήγησε ο κ. Παπαϊωάννου.
Ολοκληρωμένο ψηφιακό σύστημα με ορίζοντα δεκαετιών
Η υλοποίηση του διαγωνισμού 1Γ/2025 αποτελεί ένα σαφές μήνυμα ότι ο θεσμός του ΑΣΕΠ μπαίνει σε τροχιά βαθιάς μεταρρύθμισης. Η έμφαση στον εντοπισμό των δεξιοτήτων, η χρήση ψηφιακών μέσων και η διαφάνεια στις διαδικασίες διαμορφώνουν το προφίλ ενός σύγχρονου, ανοικτού και ανταγωνιστικού δημοσίου τομέα, προσαρμοσμένου στις ανάγκες της νέας γενιάς υποψηφίων.
«Έχουμε πολλή δουλειά ακόμη», είπε καταλήγοντας ο κ. Παπαϊωάννου τονίζοντας ότι «χρειάζονται επιχειρησιακά και νομικά βήματα. Αλλά αν παραμείνουμε σταθεροί, μπορούμε να διαμορφώσουμε έναν θεσμό που θα επιλέγει το κατάλληλο προσωπικό για το Δημόσιο των επόμενων 30-40 ετών».