Ο δρόμος για την εγχώρια παραγωγή περνά μέσα από ένα λειτουργικό κρέας με μεσογειακή ταυτότητα, που μπορεί να αποδείξει στην πράξη ότι το κρέας δεν είναι το πρόβλημα, αλλά αποτελεί μέρος της λύσης για την προαγωγή της υγείας του καταναλωτή.
Στο πλαίσιο αυτό το σύγχρονο κρεοπωλείο παραμένει ένα αναντικατάστατο σημείο εμπιστοσύνης για τον καταναλωτή: ποιότητα, ιχνηλασιμότητα, τεχνογνωσία, διατροφική καθοδήγηση και εξατομικευμένη εξυπηρέτηση.
Όλα τα παραπάνω παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, «Κρέας αυτός ο Άγνωστος», που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου, στις 18:00, στο σταντ του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (Περίπτερο 8), στο πλαίσιο της 89ης ΔΕΘ, συγκεντρώνοντας πλήθος κρεοπωλών, επαγγελματιών του κλάδου και επισκεπτών–καταναλωτών. Χορηγός της ημερίδας ήταν η εταιρεία, «Χρονογραφική», με 50ετη παρουσία στη ζύγιση και ολοκληρωμένες τεχνολογικές λύσεις για το σύγχρονο κρεοπωλείο.
Ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας της Κεντρικής Μακεδονίας, Γεώργιος Κεφαλάς, μίλησε με αισιοδοξία για τις προοπτικές της ελληνικής κτηνοτροφίας, υπογραμμίζοντας ότι, παρά τις δυσκολίες, ο κλάδος μπορεί να αποτελέσει βασικό μοχλό ανάπτυξης. Τόνισε ότι τα παραδοσιακά αλλά εκσυγχρονισμένα κρεοπωλεία είναι στρατηγικοί συνεργάτες του πρωτογενούς τομέα και ότι η ιχνηλασιμότητα αποτελεί κρίσιμο εργαλείο, ώστε ο καταναλωτής να γνωρίζει την προέλευση του κρέατος, τις συνθήκες εκτροφής και τον παραγωγό.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις μεγάλες αποκλίσεις των στατιστικών στοιχείων μεταξύ των ελληνικών αρχών και της Eurostat, που δείχνουν μεγάλες διαφορές στα δηλωμένα ζωικά κεφάλαια. Χαρακτήρισε επιτακτική την ανάγκη σωστής καταγραφής και εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου, ώστε να χαραχθεί εθνική στρατηγική και να στηριχθούν οι πραγματικοί παραγωγοί.
Σκιαγραφώντας την εικόνα του κλάδου, επισήμανε ότι η Ελλάδα είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός αιγοπρόβειου κρέατος στην Ε.Ε., με εξαγωγές που έχουν διπλασιάσει τις τιμές παραγωγού στο αρνί την τελευταία εξαετία. Η Κεντρική Μακεδονία κατέχει ηγετική θέση, παράγοντας σχεδόν το ένα τρίτο της εθνικής παραγωγής. Αν και ο αριθμός των βοοειδών στη χώρα έχει μειωθεί, η βελτίωση της παραγωγικότητας διατηρεί σταθερό τον όγκο παραγωγής.
Ωστόσο, ο κλάδος αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις: γήρανση αγροτικού πληθυσμού, έλλειψη νέων κτηνοτρόφων, επιπτώσεις της Πράσινης Συμφωνίας που περιορίζει την παραγωγή σε χώρες-προμηθευτές όπως η Γαλλία, και χρηματοδοτικά εμπόδια. Παράλληλα, η περιορισμένη εκπαίδευση πολλών κτηνοτρόφων καθιστά την επιμόρφωση αναγκαία.
Ο κ. Κεφαλάς πρότεινε να υπάρχουν λιγότερα αλλά πιο σύγχρονα σφαγεία και επεσήμανε την ανάγκη ύπαρξης οριστικής λύσης στο θέμα των βοσκοτόπων με δασικούς χάρτες και διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, τονίζοντας ότι το μέλλον του κλάδου μπορεί να είναι ελπιδοφόρο αν υπάρξει σωστός σχεδιασμός και συνεργασία.
Ο Πρόεδρος του Σωματείου Κρεοπωλών Ν. Θεσσαλονίκης, Νίκος Μπαλαμπανίδης, παρουσίασε το όραμα και τη στρατηγική του Σωματείου για μια δυναμική πορεία εξωστρέφειας, με έμφαση στη συνεχή επιμόρφωση των μελών και την ενημέρωση των καταναλωτών. Τόνισε ότι ο απώτερος στόχος είναι η διασφάλιση ποιοτικού ελληνικού κρέατος που θα συμβάλει στην αυτάρκεια της χώρας και θα προσφέρει αξία στον καταναλωτή.
Ο ίδιος επεσήμανε τον καθοριστικό ρόλο του καταναλωτή, ο οποίος με τις επιλογές του κατευθύνει την αγορά σε προϊόντα υψηλότερης ποιότητας. Η σχέση κρεοπώλη–καταναλωτή πρέπει να είναι αμφίδρομη, ώστε να κατανοούνται οι ανάγκες του κοινού και να βελτιώνεται η παραγωγή. Χρησιμοποιώντας μια χαρακτηριστική φράση, σημείωσε ότι τα τρία μυστικά του κρεοπώλη είναι «ποιότητα, ποιότητα, ποιότητα».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσαν τα ευρήματα έρευνας αγοράς που παρουσίασε. Το 60% των καταναλωτών σε πανελλαδικό επίπεδο επιλέγει το παραδοσιακό κρεοπωλείο, θεωρώντας τον κρεοπώλη τεχνογνώστη που εγγυάται ασφάλεια, σωστό τεμαχισμό και πολύτιμες διατροφικές συμβουλές. Για τα 2/3 των καταναλωτών, βασικό κριτήριο επιλογής είναι η ποιότητα, ενώ το κοτόπουλο έχει αναδειχθεί στο πιο δημοφιλές κρέας, χάρη στη θρεπτική του αξία και την ευκολία μαγειρέματος. Το μοσχάρι αγοράζεται σε ποσοστό 50,2% ως κιμάς, γεγονός που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στην προέλευση και στην ποιότητα.
Το 77,5% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα εμπιστευόταν περισσότερο ένα πιστοποιημένο κατάστημα κρεοπωλείου, κάτι που το Σωματείο προωθεί με σεμινάρια και επιμορφώσεις. Παράλληλα, οι καταναλωτές δείχνουν αυξημένο ενδιαφέρον για κρεατοσκευάσματα, τα οποία αποτελούν και την «ταυτότητα» κάθε κρεοπώλη.
Ωστόσο, ο κλάδος σκοντάφτει σε νομοθετικές αδυναμίες, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία για το κρέας παραμένει ξεπερασμένη. Ο κ. Μπαλαμπανίδης έκλεισε την τοποθέτησή του καλώντας τους καταναλωτές να στηρίξουν τα κρεοπωλεία, να ενημερώνονται και να αναζητούν πάντα την ποιότητα.
Ο κτηνίατρος και μικροβιολόγος τροφίμων, Νίκος Κασσαλιάς, επικέντρωσε την ομιλία του στην αποδόμηση μύθων γύρω από το κρέας και τη διατροφική του κατανάλωση, παρουσιάζοντας έρευνες και στοιχεία που ανατρέπουν παγιωμένες αντιλήψεις. Τόνισε ότι, παρά τη γενική εντύπωση, η κατανάλωση κρέατος δεν έχει μειωθεί ουσιαστικά, καθώς οι καταναλωτές συνεχίζουν να επιλέγουν το προϊόν σε διαφορετικές μορφές, συχνά μέσω delivery και street food. Υπογράμμισε επίσης ότι το ποσοστό των vegan και vegetarians παραμένει εξαιρετικά χαμηλό, ενώ το κοτόπουλο έχει ανοδική πορεία, το μοσχάρι σταθεροποιείται και το χοιρινό παρουσιάζει αδικαιολόγητη κάμψη.
Σχολίασε κριτικά την εικόνα του κοτόπουλου ως «υγιεινή επιλογή», σημειώνοντας ότι η πραγματικά ισορροπημένη διατροφή απαιτεί κατανάλωση όλων των ειδών με μέτρο.
Η έννοια της ποιότητας, σύμφωνα με τον σύγχρονο καταναλωτή, δεν περιορίζεται πια στη γεύση ή στην υφή, αλλά περιλαμβάνει πληροφόρηση για το διατροφικό προφίλ, την καλή μεταχείριση των ζώων και τη βιωσιμότητα. Ο κ. Κασσαλιάς έθεσε το ερώτημα εάν η Ελλάδα θα συνεχίσει να ανταγωνίζεται με κριτήρια όγκου παραγωγής κρέατος ή αν θα επενδύσει σε επώνυμα προϊόντα υψηλής αξίας, όπως το ιαπωνικό Wagyu. Έφερε ως παράδειγμα χαμένης ευκαιρίας το καλαρίτικο πρόβατο, που αναγνωρίστηκε εδώ και χρόνια ως το πιο νόστιμο της Ευρώπης αλλά δεν αξιοποιήθηκε εμπορικά.
Παράλληλα, άσκησε έντονη κριτική στο ελληνικό παραγωγικό μοντέλο, το οποίο βασίζεται σε μικρά, μη βιώσιμα σφαγεία και στην κυριαρχία του μεσάζοντα εμπόρου, με αποτέλεσμα την ελλιπή καθετοποίηση και την εξάρτηση από εισαγωγές. Συνέδεσε δε την υποχώρηση της κτηνοτροφίας με την ερημοποίηση της υπαίθρου και την επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου, καθώς η δαπάνη των εισαγωγών για ζωικά τρόφιμα αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας μετά το πετρέλαιο.
Ο καθηγητής Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Γιάννης Σκούφος, παρουσίασε μια διαφορετική οπτική για το μέλλον της κρεατοπαραγωγής, τονίζοντας ότι το κρέας δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε λειτουργική τροφή με θετικές επιδράσεις στην υγεία. Στάθηκε απέναντι στις αρνητικές αντιλήψεις που το συνδέουν με κινδύνους για την υγεία, περιβαλλοντική επιβάρυνση και υπερκατανάλωση αντιβιοτικών, υπογραμμίζοντας ότι αυτά τα ζητήματα το μόνο που κάνουν είναι να ανοίγουν τον δρόμο για την προώθηση τεχνητού κρέατος εργαστηρίου.
Αντικρούοντας τα παραπάνω, ο κ. Σκούφος επισήμανε ότι το κρέας είναι από τα πιο θρεπτικά τρόφιμα, μαζί με το γάλα και το αυγό, και διαχρονικά έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανθρώπινη εξέλιξη, ενισχύοντας τον εγκέφαλο. Αναφέρθηκε στα πολύτιμα λιπαρά οξέα και στα φυσικά αναβολικά που περιέχει, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των παιδιών.
Πρότεινε μια ριζική αλλαγή στο παραγωγικό μοντέλο με στόχο τη δημιουργία «λειτουργικού κρέατος» που θα απαντά στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή. Όπως εξήγησε, μέσω επιστημονικών παρεμβάσεων στη διατροφή των ζώων, είναι εφικτό να βελτιωθεί η αναλογία ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών οξέων, να παραχθεί κρέας με αντιυπερτασικές και αντιχοληστερινικές ιδιότητες και να αξιοποιηθεί η βόσκηση για προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, χωρίς χρήση αντιβιοτικών. Το κρέας ελευθέρας βοσκής, σημείωσε, μπορεί να αποκτήσει εξαιρετικά χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν διεθνώς.
Παράλληλα, άσκησε κριτική στο ελληνικό παραγωγικό μοντέλο, το οποίο, όπως είπε, δεν βασίζεται σε πραγματική παραγωγή αλλά σε εκτροφή με εισαγόμενο γενετικό υλικό, εισαγόμενες πρώτες ύλες και εισαγόμενη τεχνολογία. Σχολίασε ότι στη χώρα δεν υπάρχει αντικειμενική ποιοτική κατάταξη στα σφαγεία, χαρακτηρίζοντας τη συζήτηση περί ποιότητας «ανώριμη».
Κλείνοντας, κάλεσε για τη δημιουργία ενός προϊόντος με ελληνική ταυτότητα, ενός «Κρέατος Μεσογειακής Ταυτότητας», που θα μετατρέψει το σημερινό «θολό τοπίο» του κρέατος σε ένα προϊόν-διαμάντι, αναδεικνύοντας την αυθεντικότητα και τη συμβολή του στην υγεία.
Ο Σάββας Κεσίδης, ΄Β Αντιπρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών, στάθηκε στη σημασία της στήριξης του Επιμελητηρίου στις πρωτοβουλίες του κλάδου των κρεοπωλών. Υπογράμμισε ότι, παρά το γεγονός ότι το κρέας αποτελεί βασικό τρόφιμο στην καθημερινότητα, πολλές πτυχές του παραμένουν άγνωστες στο ευρύ κοινό. Επεσήμανε, επίσης, την άρρηκτη σχέση του κρέατος με την ελληνική κουλτούρα, τις οικογενειακές στιγμές και την ίδια την ταυτότητά μας, χαρακτηρίζοντάς το ως «τρόπο ζωής».
Ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών και Εμπόρων Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Καρασαββίδης, επικέντρωσε την παρέμβασή του στον αθέμιτο ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Με τη φράση «το ράφι τρώει τα επαγγέλματά μας», περιέγραψε πώς τα σούπερ μάρκετ, πουλώντας τα πάντα, υπονομεύουν την ύπαρξη παραδοσιακών κρεοπωλείων και μικρών επιχειρήσεων εστίασης. Κάλεσε τους επαγγελματίες σε συσπείρωση και δυναμική στάση απέναντι σε πολιτικές που, όπως τόνισε, εξυπηρετούν τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα σε βάρος των μικρών.
Ο Βασίλης Τσουλτσίδης, εμπορικός διευθυντής της «Χρονογραφικής», τόνισε ότι η εταιρεία, με 50ετη παρουσία στον κλάδο της ζύγισης, εξελίσσεται για να υποστηρίξει το σύγχρονο κρεοπωλείο. Ο κ. Τσουλτσίδης υπογράμμισε ότι η επιχείρηση δεν παρέχει απλώς ζυγιστικές μηχανές, αλλά ολοκληρωμένες τεχνολογικές λύσεις για την πληροφόρηση του καταναλωτή, όπως ζυγαριές που τυπώνουν μεταξύ άλλων και συνταγές, ηλεκτρονικές ετικέτες και συστήματα συσκευασίας εντός του κρεοπωλείου. Στόχος είναι να υποστηριχθούν οι κρεοπώλες, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των νεότερων, εξοικειωμένων με την τεχνολογία πελατών τους, να εξοικονομήσουν κόστος και χρόνο και να προσφέρουν μια αναβαθμισμένη εμπειρία αγορών και κατανάλωσης.
Το Σωματείο Κρεοπωλών Ν. Θεσσαλονίκης ευχαριστεί θερμά τη «Χρονογραφική» για τη στήριξη της εκδήλωσης ως Χορηγός.
