Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η μείωση των βροχοπτώσεων, με μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς βροχές, γεγονός που μειώνει σε σημαντικό βαθμό τα αποθέματα νερού. Αποτέλεσμα, το τεράστιο πρόβλημα λειψυδρίας που αντιμετωπίζει η χώρα μας, καθώς η Ελλάδα κατατάσσεται στη 19η θέση παγκοσμίως όσον αφορά τον αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας νερού. Το συγκεκριμένο πρόβλημα έχει πολυεπίπεδες συνέπειες, με τον πρωτογενή τομέα να είναι αυτός που επηρεάζεται στον μεγαλύτερο βαθμό από την παρατεταμένη ανομβρία που οδηγεί σε έλλειψη νερού. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος χρειάζεται άμεση κινητοποίηση από πλευράς πολιτείας για τη λήψη ουσιαστικών μέτρων εξάλειψης ή μείωσης των συνεπειών.
Μια από τις περιοχές που βιώνει στον υπερθετικό βαθμό την έλλειψη ποσότητας νερού στους υδροφόρους ορίζοντες και στους ταμιευτήρες είναι η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης και ειδικότερα η περιοχή της Ξάνθης. Μάλιστα, ο Δήμος Ξάνθης βρίσκεται ανάμεσα στους 39 Δήμους της χώρας που εδώ και 1,5 χρόνο έχουν ζητήσει από την πολιτεία και πιο συγκεκριμένα από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας να κηρυχθούν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης όσον αφορά το πρόβλημα επάρκειας νερού που αντιμετωπίζουν.
Στροφή σε καλλιέργειες που απαιτούν λιγότερο νερό
Το φαινόμενο της ανομβρίας επηρεάζει τα μέγιστα τον αγροτικό κλάδο. Οι παραγωγοί είναι αναγκασμένοι να βρουν λύσεις που απαιτούν μικρότερες ποσότητες νερού, αλλάζοντας τον προγραμματισμό τους και εγκαταλείποντας σημαντικές καλλιέργειες όπως το βαμβάκι.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας σε πρόσφατη τοποθέτηση του έκανε λόγο για την ανάγκη ενός συγκροτημένου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων. «Δεν νοείται παραγωγή σε κανένα επίπεδο και σε καμία, θα έλεγα, διάσταση, όταν δεν υπάρχει αρδευτικό νερό. Άρα, λοιπόν, είναι ζωτικά συνδεδεμένο το να έχουμε αρδευτικό νερό με την πραγματική παραγωγή», είχε τονίσει χαρακτηριστικά ο Υπουργός.
Η Ξάνθη είναι μια περιοχή που βασίζει σημαντικό μέρος της οικονομικής δραστηριότητας στη γεωργία, έναν κλάδο που απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού για άρδευση. Επομένως, η έλλειψη νερού έχει άμεσα αρνητικό αντίκτυπο στον αγροτικό τομέα, στην οικονομία της και στην ευημερία των κατοίκων.
Το μεγαλύτερο αρδευτικό έργο
Μια από τις πιο θετικές ειδήσεις καθώς θα καλύψει τις αρδευτικές ανάγκες 56.000 στρεμμάτων στην Ξάνθη αποτελεί το γεγονός ότι μπήκαν από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών οι υπογραφές στη σύμβαση, για την υλοποίηση του έργου «Μεταφορά και διανομή νερού από τον ποταμό Νέστο στην πεδιάδα της Ξάνθης για αρδευτικούς σκοπούς».
Ο προϋπολογισμός του ανέρχεται στα 220,5 εκατ. ευρώ, θα υλοποιηθεί ως έργο Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα και είναι ενταγμένο στο πρόγραμμα Ύδωρ 2.0. Αποτελεί το τρίτο κατά σειρά έργο ΣΔΙΤ και είναι το μεγαλύτερο του προγράμματος Ύδωρ 2.0. Συμβολή στη χρηματοδότησή του έχει και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με 51 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί πως η Ξάνθη είναι η περιοχή της Ελλάδας που παρουσιάζει τα μεγαλύτερα προβλήματα υφαλμύρωσης.
Το συγκεκριμένο έργο περιλαμβάνει την εκπόνηση όλων των απαιτούμενων μελετών, καθώς και την κατασκευή, χρηματοδότηση, συντήρηση και λειτουργία έργων απόληψης νερού από τον ποταμό Νέστο (φράγμα Τοξοτών) και διάθεσής του στην ανατολική πεδιάδα της Ξάνθης, σε πέντε περιοχές (Μυρωδάτου-Αβδήρων-Βελόνης-Μάνδρας-Πεζούλας) συνολικής έκτασης 250 χιλ. στρεμμάτων, για την εξυπηρέτηση των αρδευτικών αναγκών περίπου 56 χιλιάδων στρεμμάτων.
Η διάρκεια της Σύμβασης Σύμπραξης είναι είκοσι πέντε έτη περιλαμβανομένου του χρόνου κατασκευής του έργου.
Το πρώτο τμήμα του έργου αφορά στην υλοποίηση των κύριων έργων μεταφοράς νερού της ανατολικής πεδιάδας Ξάνθης (έργα κεφαλής) και θα παραδοθεί ολοκληρωμένο και λειτουργικό σε 18 μήνες, ενώ το σύνολο του έργου θα ολοκληρωθεί σε 36 μήνες από την υπογραφή της Σύμβασης Σύμπραξης.
Αναβάθμιση δικτύου υδροδότησης
Ωστόσο, εκτός από τον αγροτικό κλάδο που πλήττεται άμεσα από τη λειψυδρία, πολύ μεγάλο είναι και το κοινωνικό πρόβλημα της επάρκειας νερού στα νοικοκυριά. Για τον λόγο αυτό -καθώς εκτός από την ανομβρία, τεράστιες ποσότητες νερού χάνονται εξαιτίας του απαρχαιωμένου δικτύου ύδρευσης- έχουν δρομολογηθεί στην Ξάνθη και έργα αναβάθμισης δικτύου.
Περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ είναι ο προϋπολογισμός του έργου «Αναβάθμιση Υποδομών Δικτύων Ύδρευσης του Δήμου Ξάνθης» που βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται η ολοκλήρωση του τέλη του 2025 με αρχές του επόμενου έτους. Το έργο περιλαμβάνει, έλεγχο διαρροών ύδρευσης στα εσωτερικά Δίκτυα Ύδρευσης και Καταμέτρηση Δεδομένων Κατανάλωσης. Αντικατάσταση δικτύων ύδρευσης οδών της πόλης. Κατασκευή εξωτερικού δικτύου υδροδότησης. Κατασκευή νέας δεξαμενής προς αντικατάσταση δεξαμενής παλιού υδραγωγείου στην περιοχή Παλιάς Πόλης Ξάνθης.
Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που αφορούν την αναβάθμιση των υποδομών ύδρευσης στην Ξάνθη ξεπερνά τα 36 εκατομμύρια ευρώ,